Pagus funt stètius is pugilis chi ant bintu unu mondiali e non ant mai pèrdiu unu cumbatimentu: su prus connotu est s’italu-americanu Rocky Marciano, ma  nce nd’at finas unu sardu-gallesu, Joe Calzaghe.

Calzaghe est nasciu in Londra, in su 1972, de mama gallesa e babbu sardu, perou giai una pariga de annus apustis est andau a biviri in Galles, aunia at incumentzau a s’allenai sighìu de su babu, Enzo.

Cumenti de dilettanti at cumbàtiu centudegi bortas, perdendu feti in degi ocasionis, finas a candu, in su 1993, est passau a su professionismu, in sa categoria de is supermedius, aunia is pugilis non podint pesai prus de 76 chilus.

In su 1995 diventat campioni de sa Gran Bretagna e benit votau cumenti “Meglius giovunu pugili de s’annu”. Sìghit a binciri cun pugilis sèmpiri prus connotus e corriassus, finas a candu, in su 1997, cumbàtit cun Chris Eubank, campioni de su mundu de su 1991, bincendudeddu a is puntus. Incumentzat, duncas, a difèndiri su titulu, medas bortas bincendu po KO. In su 2006, candu at difendiu su titulu po digiaseti bortas, ddi tòcat a cumbatiri cun Jeff Lacy, un’americanu, campioni de su mundu de un’atra federatzioni, chi iat bintu po bintunu bortas chena airi mai pèrdiu e chi is giornalistas assimbiglianta a Mike Tyson e pensanta chi iat airi bintu chena problema perunu.

Joe, chi non est mai stetiu bofiu beni de is giornalistas, perou, dòminat s’incontru, cumenti si podit biri de su risultau finali: 119-105, 119-107 e 119-107. S’annu chi benit, su pugili de origini sarda cumbatit cun-d-un’atru campioni de su mundu, de atra federatzioni custu puru, su danesu Mikkel Kessler: s’incontru si fait in Cardiff, in Galles, ananti a cincuantamila personas, unu record de spetadoris po unu cumbatimentu in dd’unu palatzetu, e bit a Calzaghe bìnciri puru custa borta, a is puntus. Joe iat giai difendiu su titulu mundiali binti bortas. S’8 de Sant’Andrìa de su 2008 ddi tocat a cumbatiri in New York, in su famadu Madison Square Garden, contras a Roy Jones, issu puru campioni de su mundu e meda connotu poita faiat s’atori e su cantanti rap, ddi pragit puru a pigai in giru is aversarius cun fintas e balliteddus. Calzaghe àndat a terra in sa prima ripresa, perou de sa tertza incumintzat a dominai e in sa setima ùnfrat s’ogu mancosu a s’avversariu, chi, mancai errìbat a sa fini de s’incontru, non arrennescit comenti si depit, e Joe bìncit un’atra borta.

A custu puntu, su pugili gallesu cun sanguni sardu, chi fut annomingiau “Su dragu italianu”, fait sciri a totus de non bolliri prus cumbatiri. Tenit trintasett’annus e at bintu corantases cumbatimentus chena nd’airi pèrdiu mancunu.

Cumenti eus giai nau, Joe, chi a s’anagrafi est Joseph William, est de originis sardas: su aiaiu, Giuseppe, prus connottu cumenti ‘e “Pino”, in su 1951 partit de Bancali, acanta ‘e Tatari, po cicai trabagliu in Inghilterra, su figliu Enzo tòrrat po unu pagheddu in Sardigna, perou, a sa fini, pènsat chi siat meglius torrai a biviri in Londra, aunia nascit Joe. S’aiaiu imoi bivit in Sardigna e Joe, chi tènit su nomini ‘e s’aiaiu, est sèmpiri torrau in Sardigna cun prageri, candu fut piciocheddu e beniat cun su babu po agatai is parentis, e imoi chi est mannu. De pagu est torrau poita unu regista gallesu at fatu unu film-documentariu impissu de issu e totu e at atobiau s’amigu Dominigu Mura, chi fait su maistru ‘e boxe in Predda Niedda e at connotu a Calzaghe in Londra, in-d’unu torneu, candu cussu puru cumbattìat.

Joe est artu unu metru e ottantadus, tenit una guardia de mancosu (cun sa camba e su brassu deretus ainanti) e unu buciconi meda potenti, chi dda fatu binciri trintadus cumbatimentus po KO.

Finas su primu figliu, Joe comenti de su babu e totu, est pugili ma po imoi no at fatu is propius cosas de su babbu.

 

 

Màuru Mura

 

 

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021 LR 22/2018, art. 22”.

 

 

Foto: https://www.boxingnewsonline.net/on-this-day-undefeated-joe-calzaghe-was-born/