ESÓRDIU
1. Sale (1’09”)
Cantas festantes populatziones
so girende in sa mia carriera!
E so andadu in terra istraniera
po fagher gara in cussas natziones
ma a sa zona ’e is Merriones
no fi ’ennidu prima ’e custa sera.
E ja chi oe che arrivo po prima
bos nd’’ato unu saludu cun istima.
2. Mura (1’05”)
Ch’apo una tesi dévidu sustènnere
inoghe etotu sende in bildes pannos
e de fronte a bois minores e mannos
bos apo fatu in piata tratènnere.
Como a distàntzia de vàrios annos
a sa jamada ’ostra torro a bènnere
no pro mi cherrer in palcu distìnghere
ma a su nessi sa manu a bos astrìnghere.
3. Sale (1’18”)
Tue che as da prima fatu gara
e-d-est ja una càusa risorta
ma a mie mi paret pena amara
ca so giampende a prima in custa porta
ca chi at zente chi sa prima ’orta
tenzo s’onore di mirare in cara.
Ma totu su possìbbile ap’a fàghere
a cantu poto pro los cumpiàghere.
4. Mura (1’06”)
Naras chi custu est su primu batizu
chi tue faghes in custa dimora.
Tando, Sale, cun tantu contivizu
su chi possedis bogandelu a fora:
si custos no ti ch’an intesu ancora
oe sun de t’intèndere in disizu.
In movimentu pònela sa Musa
po chi no restet sa zente delusa.
5. Sale (1’12”)
Po nde poder mustrare òpera digna
mi apo a impignare coro e mente
ca chelzo ofrire a chie chi est presente
cantu da sa natura apo in consigna
ca so cunvintu ch’inoghe chi at zente
dae totu sas partes ’e Saldigna.
E s’istanote esserat gara fea
lu ischit sa Saldigna tota intrea.
6. Mura (1’08”)
Chi pesadu an cantende ogni faeddu
mi naras de sas tuas poesias.
E dùbbios no b’at, ogni piseddu
ch’a tie ti at intesu àteras bias
ma tue etotu in su centru ’e Casteddu
m’as nadu mai cantadu che aias.
Duncas ja chi che ses, amadu Sale,
canta intro ’e sa nostra capitale.
7. Sale (1’05”)
A s’argumentu no fetas intreciu
ca deo t’ispiego sena ingannu.
No benzo da sa parte ’e su libeciu
subra sa gara a cherrer faghe dannu
ma creo chi no siat mancu un’annu
ch’apo cantadu in Mulinu Beciu.
T’apo nadu una gala ’e s’Elicona
chi no ch’aio fatu in custa zona.
8. Mura (1’07”)
Si contas fizu ’e sa sarda Elicona
e ses dignu ’e cantare in poesia
de unu bellu pópulu a corona
cun-d-una frisca e sana fantasia
mi’ chi da custa ai cuss’àtera zona
distat duos chilòmitros ebbia.
Tando no passas po prima in custas poltas
dadu chi ch’as cantadu àteras boltas.
9. Sale (1’01”)
Un’ateruna gala l’apo fata,
ti apo nadu sa santa veridade.
Tenzo unu pagu de dificultade
po pronunciare precisa sa data
ma mi cumpiago chi custa piata
ch’at iscultende zente de ogni edade.
E-i custu mi creat fantasia
chi ammiren sa sarda poesia.
10. Mura (1’00”)
Fat’as s’annu passadu una cantada
cun su nostru cumpagnu pius potente
chi tota sa Saldigna est connoschente
e ischit totu sos méritos ch’ada.
Ma no penses pius a sa passada,
como deves pensare a sa presente
sende cun megus de su palcu in susu
ca forsi nos cumbenit de piusu.
11. Sale (58”)
Po cussu no ti ponzas in impiciu,
deo pagu a pensare lu apo a usu.
Ma non penses chi ando po capriciu
cando che pigo de su palcu a susu
ca narat finamentas unu diciu
ch’abba passada no trazat piusu.
E cando so in su palcu, tene in mente,
ja so sempre pensende a su presente.
12. Mura (57”)
No giughes sos chelveddos in sa nue,
ses de inteligéntzia in podere.
A chie ascultat lu faghes a crêre,
Frantziscu Sale, inoghe che igue:
l’isco chi su poéticu dovere
subra su palcu l’as fatu in totue.
Gai istanote in sa nostra cantada
chi fetas penso, dùbbios no b’ada.
13. Sale (1’03”)
Custa est sa capitale sardignola,
bella ’e fama e bella de istatura.
De ch’èssere a fiancu ti consola,
no ap’a fagher péssima figura
e no lu timas chi, Frantziscu Mura,
istanote che cantes a sa sola.
Ista siguru, in custu logu istranzu
chi tenes a fiancu unu cumpanzu.
14. Mura (58”)
Da ch’as postu sa musa in movimentu
subra su palcu chi as betadu pê,
caru Frantziscu Sale, pensa crê
riconnoschente est su tou talentu:
a da chi cantas pius bene ’e me,
pensa, cant’e a tie so cuntentu
ispremìndeti in bona facultade
che chi mi sias unu própiu frade.
15. Sale (1’03”)
Mai mezus de te apo cantadu
de ti ’atire in gara a fortza estrema.
Ma como amos apena argumentadu
coment’est in sos parcos su sistema
e penso ja s’illustre comitadu
chi preparadu nos epan su tema.
Si nos l’an preparadu chi lu iscrian,
cand’est bénnida s’ora, e nos lu dian.
16. Mura (56”)
Sa parte esordiale a finimentu
as batidu e ses nende. frima e caglia.
Custa fit solu sa prima ischermaglia,
sa ch’amos nois postu in movimentu:
s’est termindada sa prima bataglia
però no totu su cumbatimentu
puite ’e sas trinceas in sa janna
nos aspetat sa parte pius manna.
Primu tema: Inferru – Chelu
1. Sale (1’18”)
Lassadu unu mamentu reposare
chi torramos da nou a su disterru.
Ma devo un’argumentu pronunciare
chi prima ’e bos lu narrere toco ferru
ca como in custa palte, as de pensare,
mi ana dadu a cantare s’inferru.
Tzeltu andare chi no bi cheria
ma bos lu canto ca est sa parte mia.
2. Mura (1’03”)
Non t’at mancu tocadu parte fea
si naras chi s’inferru bi as leggidu.
Sos chi ’e dare su tema in bidea
pensa ch’an duas partes preferidu
ca a mie puru sa bendada dea
un’àteru biglieto mi at ofridu
e in-d-unu postu dignu mi collocat
prite su chelu a cantare mi tocat.
3. Sale (1’03”)
Po prima fio a Cristos fidele
e fit s’ànima càndida che nie.
Ma sende in cumitiva unu die
s’est iscagliada una ira de fele
chi b’est istadu s’ànghelu Michele
chi ait postu gherra contr’a mie.
E so andadu a un’àteru logu
inue giogo a titones de fogu.
4. Mura (1’09”)
Sale, podes chilcare milli cosas
sende cun megus postu e a vicinu.
Ma asculta chi dogn’àteru pidinu
cantu lu rimas e cantu lu prosas:
naran chi de s’inferru su caminu
chi totu semenadu lu an de rosas.
Ma de su paradisu sas gradinas
sun totu seminadas a ispinas.
5. Sale (1’01”)
Da paradisu che semus fuidos
ca no l’amos pensada che a tie
ca devimis bistare tota a die
preghende inie a binugios fichidos.
Benitinde a s’inferru prite inie
ti naro chi nos semus divertidos:
concas malas bi nd’at un’ischiera
chi nde mintzìdiat de ’ogni manera.
6. Mura (57”)
Arrejonamos cun sanu giudìtziu
da ch’an a nois sas partes divisu.
Caru Frantziscu Sale, dae s’initziu
naro: so deo ’e diferente avisu.
Chie no faghet unu sacrifìtziu
no bi podet bintrare in paradisu
ue est su postu beatu e devotu
e invece a s’inferru bintran totu.
7. Sale (50”)
Non chelzo istare buldella-buldella
ca no sun cosas de leare a risu.
De narrer totu in giaru so decisu
ca apo sa facia tosta che Pannella:
ti chelzo narrer chi in su paradisu
pius no bi tenides clientella.
Si sighin goi sun ahi e ohis,
no b’azis a frimmare mancu ’ois.
8. Mura (1’03”)
Ma si prosighis, Sale, in custos cantos
narrer ti devo a tempus oportunu
e nd’est a connoschéntzia dognunu
sos males si sun cue totu infrantos:
intro su chelu bi at santas e santos
e no s’at mai fuidu nisciunu.
An leadu ’e bi vivere abbitùdine
ca est su regnu ’e sa beatitùdine.
9. Sale (55”)
Ja s’istat bene de su chelu in susu
ca de beatitùdine at sos pannos.
Ma como àtera moda ch’at in usu
sa zente abbetuada a fagher dannos
e iscomito dae tantos annos
chi no bi nd’est arrivende piusu.
Incue penso siat s’importantza
chi est su regnu ’ostru in minorantza.
10. Mura (56”)
Sale, pensa a sa limba ’e ponner frenu
e giughe in mente àteros pedinos
prite sun diferentes sos caminos
ch’at de percurrer s’ómine terrenu.
Naran s’inferru tou chi est pienu
de criminales e de assassinos
mai in su chelu an àpidu tesoro
cuddos ch’an fatu su dovere insoro.
11. Sale (55”)
Ma deo b’ap’avocados e pretores
e presidentes a destra e a manca
e finamenta de cuddos signores
chi ogni die màndigan in banca:
bi tenzo fintzas padres pedidores
chi ’essin cun sa bértula bianca.
E no crês cantos ministros de Deu
b’est arrivende a cussu regnu meu.
12. Mura (58”)
Naras de avocados chi as provista
e no paret ch’as fatu mancu errores.
Però, Frantziscu Sale, atentu ista
si chilcas personaggios chi an onores:
mi’ Sant’Antoni e Giuanne Batista
sos menzus avocados difensores
chilcan po sas càusas sa zente
e Cristos est su menzus presidente.
13. Sale (55”)
Ma deo b’apo Antonis e Batistas
medas po capos chi an isceltu a mie
e tenzo ja preparadas sas listas
de sos chi deven bènnere a inie.
No ses pensende chi sos terroristas
andan a chelu coment’e a tie
e finas sos de sa lista ’e sa Pidue
no andan celtu a inue ses tue.
14. Mura (58”)
No bistes, caru Sale, chelta-chelta
a tie etotu dende una cundanna.
Tue tenes inie cussa janna,
po bintrare ognunu sempre abbelta
invece a cudda glória pius manna
pensa chi b’intrat solu zente iscelta.
E no bi podet fagher mai abbitu
zente chi non nde tenzat su meritu.
15. Sale (58”)
Ma tue naras chi deo sa janna
in su regnu ’e s’inferru l’apo fea.
Ma b’intrat zente tota die intrea
ca tue as decretadu sa cundanna:
pensas chi epes fatu proa manna
ma sa parte minore ti che lea
po chi sias de me pius a susu
ma deo fortza nde tenzo ’e piusu.
16. Mura (1’01”)
Ma sa fama ’e su chelu no che ammuntas,
Frantziscu Sale, chi est su tema meu.
E si no mi crês a ateros preguntas
ch’ischin cantu est su bellu e cantu est feu:
imbenujados dainanti a Deu
sun in chelu preghende a manos giuntas
ca de s’inferru est diversu su jogu
e no si lean a brajas de fogu.
17. Sale (1’00”)
Istan imbenujados ’e duntinu
e giughen in binugios sas piaes:
ca chi sun tropu in altu cussas naes
no bi nde passan in cussu caminu
e a Pedru, vicàriu divinu,
in manos ruinzadas sun sas giaes
prite che passat die e note manna
chentza bussare nisciunu in sa janna.
18. Mura (56”)
E a-b-ite mi faghes insisténtzia?
Franghetiche ’e sos dùbbios su velu.
L’at in insignadu a totu su Vangelu
ite siat sa mia residéntzia:
chie no at pulida sa cusséntzia
no podet ponner sos pês in su chelu
invece poden falàreche a suta
fina sos chi sun de cusséntzia bruta.
19. Sale (1’00”)
Frantziscu, a cussa palte che la jughe
ma dabbi faeddende atentzione
ca s’iscritura de sa religione
calchi fatu t’at postu meda in lughe:
t’ammentas Cristos chi morinde in rughe
aiat peldonadu unu ladrone.
No sun totu ’e sos santos sos cuadros
ca in su chelu bi azis finas ladros.
20. Mura (52”)
As una bella otada improvisadu,
si nd’est finas su pópulu sapidu.
Ja ch’as sas santa istória leggidu
ti ses de calchi cosa ismentigadu:
a l’ischis prite est chi l’at perdonadu
cando de su ch’at fatu si est pentidu?
Si tenes pentimentos so seguru
chi b’intras a su chelu tue puru.
21. Sale (48”)
Prima mi godo in sa vida terrena
poi m’apo a pentire a s’ùltim’ora.
Ma ti chelzo repiter puru ancora,
su chelu ’ostru est una bella iscena:
ti ch’as pigadu fina a Madalena
chi fit una terrena pecadora.
Si da su chelu no che l’’ogas a fora
so cunvintu ch’at a pecare ancora.
22. Mura (55”)
S’est a rispòndere a sa tua otada,
Frantziscu Sale, che sardu poeta
at Madalena tocadu sa meta
a su chelu de ch’èssere arrivada:
s’ànima bruta torrada l’at neta
ca s’est in s’abba santa samunada.
(Ma) chie cun s’abba santa no si ligat
ista tzertu chi a chelu no bi pigat.
23. Sale (54”)
Ma nara ite est chi tenes in bidea
chi deves èssere a su chelu fidele,
cando a s’inferru a tota die intrea
paren andende a bi papare mele?
Ma invece in su chelu bi est Michele
isetende a usare s’istadea:
est isetende totacanta die
ma zente no bi nd’andat a inie.
24. Mura (58”)
Ja no ti lasso ’e risposta dijunu
si mi nde fico reu e rie-rie.
Su chelu narat a tempus oportunu
e in sa tua memória lu iscrie:
no deves fagher a un’aterunu
su chi no cheres a fagher a tie.
Ma tue cun sas bideas pagu netas
sa cosa anzena mai la rispetas.
25. Sale (1’01”)
Ma po su modu ’e fagher no t’impices
in fatos mannos ne fatos minores
ca in s’inferru sas ànimas felices
sighin de s’oltretumba sos umores:
b’apo una bella ischiera de atrices
e una bella ischiera ’e atores.
(E-i) sas ballarinas ballan de piusu
si jughen fogu suta e fogu susu.
26. Mura (1’05”)
Ia chi setzides in tot’unu bancu
de ballarinas e de balladores
e totu sos chi an cumìtidu errores
no ses de los retzire mai istancu
invece postos a su meu fiancu,
Sale, sun totu sos benefatores.
E s’issoro importàntzia nde aferra
ca an fama in chelu coment’e in sa terra.
27. Sale (59”)
(Ma) nara chie in su chelu est benistante
po chi de b’aer santos ti nde onores.
Sa Divina Cumédia ’e favores
de osservare meda est importante:
cando s’inferru at visitadu Dante
b’agatat reses e imperadores
che-i sos mezus eroes de sa gherra
chi si an fatu fama in custa terra.
28. Mura (58”)
No poto chi sa limba ’e narrer frene
cun s’argumentu chi juto a manizu
tantu de ti nd’’ogare ogni disizu
e pensamentu chi pagos si lêne.
Si partit dae su chelu unu cunsizu
li narat solamente a fagher bene
invece tue dae s’inferru, Sale,
ses cussizende a totu a fagher male.
29. Sale (51”)
No b’at bisonzu de los cussizare,
dognunu su ’e faghere at decisu.
Tue ch’in sos beados ses assisu
ti cherio una cosa domandare:
deo ja b’ando a su paradisu
si bi faghides su carrasegare
però gai a sa tzega no mi arrisco
ca ite cumbinades ja non nd’isco.
30. Mura (58”)
Sale, no ti che misces in s’isfida
cun totu cun su tou improvisare.
L’as cuss’otada bene parturida
ma li cheria una risposta dare:
pensa chi sos problemas de sa vida
no sunu totu in su carrasegare
ca sa delìtzia ’e sa ballada moderna
poi lu sufris in sa vida eterna.
31. Sale (59”)
In s’inferru b’at fiamma e bi at braggia
ma si divertit de ogni manera
e in su chelu est dogni mente saggia
chi s’istat tota die in preghiera.
Ma cherzo ischire como in s’ischiera
si bos ch’andades mai a s’ispiaggia
o si da chito finamenta a taldu
in preghiera istades sempre in caldu.
32. Mura (55”)
Ja ti rispondo a cussu rigualdu
ca tenes de risposta su meritu.
Ma s’as leggidu su divinu iscritu,
Frantziscu Sale, chito o tropu taldu,
in s’inferru unu postu bi as ch’at fritu,
in-d-un’àteru postu be-i at caldu.
Mai in su chelu meu a sa segura
totu uguale est sa temperatura.
33. Sale (49”)
No po ti cherrer dare unu refaciu
però sas cosas no mi leo a giogu.
Chie cun nois bintrat in su logu
no mi atrivo a li dare dispaciu:
chie cheret ghiaciu at su ghiaciu
e chie cheret su fogu at su fogu
ma in su regnu de Frantziscu Mura
mi paret chi b’at tropu ditatura.
34. Mura (55”)
Caru Frantziscu Sale, si ti abbales
de s’argumentu chi faghes impreu
tue etotu d’an dadu sos signales
chi bi tenes su bellu e-i su feu
ma sos ch’abbitan in su regnu meu,
deves pensare, sun totu uguales
ca est cussa sa santa residéntzia:
no faghet a nisciunu diferéntzia.
35. Sale (48”)
Ma una bella cosa tene a vista
chi eo ti poto narrer cantu ’ales.
Deo apo sos pòberos mortales
e sos chi tenen de benes provista
ma si ’ois sezis totu uguales
tando b’est su paltidu comunista.
Ja mi nde fagher morrer da su risu
si b’est su comunismu in paradisu.
36. Mura (1’00”)
Frantziscu Sale, cambia cantones
ca totu su chi as nadu lu deploro
e l’ischin totucantas sas persones
chi de su chelu fatu nde an tesoro.
Sun circa deghetoto miliones
chi mortos sun cun Cristos in su coro
e sun in paradisu residentes
po una fide mortos innotzentes.
37. Sale (48”)
Si bi los tenes no ti che lo leo
ca a mie bi nde arrivat dogni chida.
B’ap’a s’antigu Cèsare e Pompeo
chi fina inie si faghen isfida,
bi apo a Giulïeta e a Romeo
chi s’istiman coment’e in sa vida.
Ti chelzo narrer da sa parte mia
chi est cussu su regnu ’e s’allegria.
38. Mura (59”)
De cussu regnu an tocadu sa meta
e nachi no nd’at unu ’essidu a fora.
Ma lassatilu narrer, o poeta,
sa sede mia est ch’est s’imperadora:
in s’inferru no b’as a Bernardeta,
sa chi faeddat cun Nostra Signora
ca morta e bia no tenet ostàculos
ch’est dogni die fatende miràculos.
39. Sale (47”)
Deo t’apo a rispòndere a puntinas
si sa risposta mia bene atzetas.
Tue b’as sas imàgines divinas
ma deo b’apo sas pius eletas:
ti cherzo narrer chi de Bernardetas
bi nde-i tenzo paritzas duzinas,
italiana, americana e russa
e finas pius bellas de-i cussa.
40. Mura (54”)
Ti pares acutende sa favella
ca a meda zente li as dadu ricòveros
ma lassamilos totu sos rimpròveros
e a sa realtade ti che apella.
Ammentatinde chi padre Manzella
at fatu benefìtziu a sos pòveros:
no ch’est andadu a s’inferru malignu
ca su postu in su chelu at tentu e dignu.
41. Sale (47”)
No po ti narrer chi est unu guai
ma ti repito cun sana favella
ca as presentadu un’imàgine bella
ch’in sa vida at meritadu assai:
no mi faeddes de Padre Manzella
ca no bi nde cherimos zente gai.
No bi cherimos zente ’e preghiera
chi bi cherimos zente gherriera.
42. Mura (1’06”)
Frantziscu Sale, a su giustu ti aferra
cantende custa sarda improvisada.
Tue nachi b’as zente cun s’ispada
chi cando fit vivente at fatu gherra
m’ammentatinde sa facia ’e sa terra
cussos l’an totacanta insambenada.
Deo tenzo diversu orapronobbis
chi cun s’ispada ch’as no che lu frobbis.
43. Sale (52”)
Deo in logu meu an postu pê
sa zente pius àbbile e abbista:
Napoleone ch’in sa concuista
inalzadu si est pius de re,
b’ap’a Erodes e a Salomè,
sos chi an mortu a Giuanne Batista.
Ma tue chelzo ’e su chelu chi cantes,
cal’est chi sun sos tuos regnantes?
44. Mura (55”)
B’as a Erode e-d-est sa veridade,
sa chi, Frantziscu Sale, as postu in vista
e Salomè in sa própia lista
che tenes de sa tua facultade.
Ma però no bi tenes su Batista,
su chi rimpròverat sa disonestade
sonende ’e su risvegliu sa campana
po cudda moralidade cristiana.
45. Sale (57”)
Batista ca est moltu in Macheronte
in su chelu sa sédia at umbrida
ma deo apo abbertu un’àteru orizonte
a sos chi an in sa gherra fatu isfida
e chi sacrificadu ana sa vida
cando s’an bidu sa morte de fronte:
sos chi si sun distintos in sa terra
cuddos mezus eroes de sa gherra.
46. Mura (56”)
Mi tocat de ti fagher su contràriu
da chi faghes a mie unu rifàtziu.
Como restamos in su nostru ispàtziu,
collega chi mi ses aversàriu:
b’est in su regnu meu Fra Ignàtziu
santu Sìmacu,Lussulzu e Ilàriu
mentre in su regnu tou pius nieddu
bi tenes a Liandru e a Tandeddu.
47. Sale (45”)
Ma a mi lassas istare sa matana?
No as bidea ’e mi fagher isfida.
Tue bi tenes sa zente metzana
chi an pedidu totacanta chida:
fin totacanta zente ch’in sa vida
de tribagliare non teniat gana.
Ma sos chi b’apo deo fin adatos
fin’in sa vida po fagher ricatos.
48. Mura (47”)
Un’àtera campana, o Sale, sona:
no ti ch’arrumbes a cuss’àter’ala.
Si de sa fantasia isparghes s’ala
comente fizu ’e sa salda Elicona
b’at in su regnu meu zente ’ona
e in su regnu tou zente mala
prite bi andat a su regnu tou
chie no faghet su dovere sou.
49. Sale (50”)
Ma Dante chi at sàbiu talentu
e tenet de poeta unore e bantos
de personaggios nde at citadu tantos,
chie in gosu e chie in patimentu.
Fatu at sos cantos de trintatres cantos
ma in totostres cantos bi nde at chentu
prite su chelu in parte at fatu iscrusu
ca a s’inferru nd’at fatu unu in piusu.
50. Mura (46”)
A mi lassas istare su buldellu
e sias, Sale, ’e diferente avisu
ca a mi difender so finas decisu
rispondinde sas musas a s’apellu.
Mi’ chi Dante su cantu pius bellu
l’at fatu sende intrende a paradisu
e restan memoràbbiles sos cantos
cando dipinghet sos suos incantos.
51. Sale (1’01”)
Finimos de su tema sos duellos
però como de narrer so decisu
ch’in su regnu beadu ’e su sorrisu
si godin sos mamentos pius bellos
e Santu Pedru chi est in paradisu
nos abbelzet a totu sos cancellos.
Chi bi andemus a inue issos sunu
e a s’inferru no b’andet nisciunu.
52. Mura (1’01”)
S’as finidu su tema, Sale, a boghe
ponimos fine a giojas e afannos.
Però m’est de dovere chi m’isfoghe
ca riconnosco totu sos ingannos
però narrer intendo dae sos mannos
chi inferru e paradisu est totu inoghe:
momentos bellos, felices e cruos
ma no si poden aer totasduos.
Segundu tema: Bajanu – Cojuadu
1. Sale (1’13”)
Sessadu azis apena su bacanu,
torramos a cantare novamente
puite no est giustu chi sa zente
in sa piata isetet invanu.
So como de unu tema possidente,
in parte mia est tocadu s’’agianu
e bos lu canto in totu sos manizos
po chi sia isposadu e babbu ’e fizos.
2. Mura (59”)
Da ch’amos un’iscuta riposadu
torramos a su tema a ponner manu
prima ch’’enzan sas oras de manzanu,
ubbidientes a su cumitadu.
A Sale nachi tocat su ’ajanu
e a mie mi tocat su cojadu
e mi passo sa vida in allegria
cun fizos mios e muzere mia.
3. Sale (1’01”)
Sa vida est sempre bella e ispassosa,
s’est ischida godire est un’acisu.
Ma da una fumada a s’improvisu
tando ’e bene si perdet ogni cosa
coment’Adamo chi dae s’isposa
példidu at su terreste paradisu.
No la penso che issu e ne bi creo
chi da s’isposa l’ap’a pelder deo.
4. Mura (1’00”)
Sale, chi custu tema ti an ofridu
e po l’intender preparados sunu,
ja no ti lasso ’e risposta dijunu
a cuss’otava chi mi as cuncepidu.
Su paradisu at Adamu peldidu
però nd’at agatadu un’aterunu
ue si godit s’amorosa istima
ch’est meda pius bellu ’e su e prima.
5. Sale (49”)
Ma cale paradisu deves crêre
chi Adamo tent’ apat in favore?
Narat chi tribagliare cun suore
deves in vida fin’a cantu as podere
e-i s’àtera cundanna a sa muzere
chi devet palturire cun dolore.
Da s’insoro unione a sos concluos
restesin cundennados totosduos.
6. Mura (1’00”)
Sale, sa parte ch’as contas famosa,
po la difèndere in manos l’aferra.
Ma a mie tocada mi est s’àtera perra
chi dep’andare in sa via amorosa:
pensa ch’una pianta infrutuosa
paga cosa che faghet in sa terra.
Custa si no produit in su mundu
ja nde cheret segada dae fundu.
7. Sale (58”)
Beru un’’agianu in sa vida est aflitu
lu ’ido dae su puntu ’e vista mia.
Ischimos bene in s’umana zinia
de una fémina ognunu at deritu
e si no est muzere o cumpagnia
si nde podet leare una in afitu.
(A mie) certu a l’isposare no mi trampat:
su babbu chi la tenet si la campat.
8. Mura (59”)
Torrare una risposta ti cheria
da chi s’ocasione mi as ofridu.
O caru Sale, cantu si nde at bidu
a bi nascher dolore in s’’ajania?
Deo, ja l’ischis, cando so sididu
chi bufo sempre in sa funtana mia
ma tue bufas in pojos isporcos
ue an bufadu sos àteros porcos.
9. Sale (56”)
Ma a ti risponder como in salda rima,
cojadu, a mie obbrigas, bene atua.
Sa cumpagna chi t’at giuradu istima
a boltas semenadu at peste e lua
ca la crês chi est pura s’abba tua
però calcunu bi at bufadu prima.
E a peus chi ti l’at buluzada
po pius dannu ti l’as isposada.
10. Mura (55”)
Bae chi cun lantzadas non mi feris,
coment’e primu so calmu restadu.
Tue sa cumpagnia non preferis,
ti cheres solu comente ses nadu:
nois amos vint’annos isposadu
e paret ch’isposadu apemus deris.
Diliriare su coro mi faghet:
pius la miro e pius mi piaghet.
11. Sale (55”)
Naras ch’as isposadu una pobidda,
ses vint’annos padronu de una grascia.
Però a mie nisciunu po dilgrascia
a dananti mi faghet sa fulchidda,
invece bio tue intro ’e idda
caminas calchi ’olta a conca bascia.
(E-i) su caminare gai apo cumpresu
s’’iet chi giughes calchi pagu ’e pesu.
12. Mura (54”)
(Ma) folchiddadu no penses chi eo sia,
làssami sas istrofas ispinosas
ca ti poto contare milli cosas
ch’apo tentu da custa cumpagnia.
Cando chelzo sas bramas amorosas
nos apagamos cun s’isposa mia:
tue apagas sos tuos oriolos
cun mantas, cabidales e lentolos.
13. Sale (54”)
Deo no apo ’e s’isposa s’onore
ma non mi nd’at betadu sa barraca
ca si mi sento apena ’e malumore
ja b’est po m’ispassare sa teraca.
Tue pretendes de fagher s’amore,
s’isposa ti rispondet chi est istraca:
da chi sa realtade ndi as cumpresu
t’istas mudu e che colcas atesu.
14. Mura (1’01”)
Ti l’ispiego deo su segretu
ca a connoschéntzia non nde ses assai.
Inùtile est chi gires goi e gai
da chi ses solu sempre intro su letu:
Sale, cando est recìprocu s’afetu,
ammenta, istraca no s’intendet mai.
Antzis, de cantu li solet piàghere
mi narat: dae nou: sighi a fàghere.
15. Sale (58”)
Lassa istare sas frases istranas
e in sas cosigheddas no bi mires
ca penso chi t’afannes e suspires
prite mai da issa ti allontanas:
at indossadu sos mezus bestires,
s’at comporadu sas mezus collanas
e tue su pius pòberu ’e su mundu
giras cun sos caltzones sentza fundu.
16. Mura (58”)
Bae ch’a mie no an post in castigu
e-i su ch’apo fatu no est errore
prit’apo dimustradu, caru amigu,
ch’isco dare sos frutos de s’amore.
Tue ses una mata ’e crabufigu,
bogas sa foza e non bogas fiore:
nara a s’umanidade ite favorit
naschind’unu chi mai no fiorit?
17. Sale (48”)
Deo puru so ómine terrenu
e ti nde dao ispiegatzione.
Sutzedit si as dadu atentzione
marranu chi no t’’essit unu alenu
e no esistit fina unu puzone
chi che ponet un’ou in nidu anzenu.
E calchi ’olta cumbinat a sa cua
fin’a chi ponner s’ou in domo tua.
18. Mura (57”)
Apo cumpresu, Frantziscu, su trucu
in cuss’otada chi mi as cuncepidu.
Deo so prontu a tapare su bucu
ca de s’ingannu mi nde so sapidu:
ja est beru chi ses che-i su cucu
chi ch’’etas s’ou in-d-un’àteru nidu
ma cand’’enin sas caldas istajones
si l’ispilin sos àteros puzones.
19. Sale (49”)
Ma a ite giughes in póddighes s’aneddu,
ca un’isposa bramas a fiancu?
Però su chi no sutzedit in Casteddu
in aterue no sutzedit nemmancu:
bortas, isposa e isposu biancu
e unu fizu b’at nàschidu nieddu.
No fit biancu che-i sa calchina,
(ma) tando custu est bennidu dae sa Cina.
20. Mura (58”)
A negare su giustu, o Sale, est feu
e ti rispondo a totu su chi as nadu.
No mi pones in pena ne in peleu
ca tantu a mie no mi est capitadu:
s’’idet chi folsi tue a fizu meu
no ti l’as mai in cara abbaidadu.
Ma si l’abbaideras bene in visu
est a mie auténticu e pretzisu.
21. Sale (
Naras chi as tue ss perfetzione
però s’est tou as a ischire a coa.
A da chi est nàschida una vida noa
…………………….. soddisfatzione:
custu pitzinnu lu setzis in coa
e li cantas una bona cantone.
Però muzere tua in pienu
ischit chi ses cantende fizu anzenu.
22. Mura (1’06”)
A-b-ite a su revessu est ch’arrogantas
in custu palcu ’e afetos pienu?
Ti l’ispiego serenu-serenu,
sas soddisfatziones sunu tantas
ma tue, caru Frantziscu, no cantas
in sa coa ne tou e ne anzenu.
No creo sos lamentos chi nde apaghes:
in sa vida terrena ite che faghes?
23. Sale (53”)
Però a mie s’onore no at ofesu
cussa chi s’est bendada ànghela pura
ca dae domo mia chi est atesu
ca no la penso che Frantziscu Mura.
Si pianghet s’issoro criatura
sa muzere che lu colcat in mesu
e issu at a passare note mala
ca che devet drommire a s’àter’ala.
24. Mura (59”)
A mie paret ch’epas isbagliadu
e mi presentas ch’as calchi magagna.
Deo s’afetu chi aia in s’intragna
mi l’apo cun s’isposa cambiadu:
Deus a da chi at s’ómine criadu
che l’at postu a fiancu una cumpagna.
(Ma) si tue a sas cumpagnas no ti aplicas
comente ses naschìdu ti che sicas.
25. Sale (56”)
In bidda mia bi fit Giuanne Ispissu
ch’at isposadu a Maria Marissa:
ca sa dumìniga andain a missa
deo l’abbaidai sempre fissu.
Issa istait preghende a morrer issu,
issu istait preghende a morrer issa.
Ma dadu chi no si aian istima
s’esseran separados dae prima.
26. Mura (54”)
O Sale, chi as un’àteru cuncetu
bogadu a campu e cantadu a cantone,
tue no as a féminas afetu,
no pensas a-i cussa passione.
A mie dende ses s’impressione
chi tenzas calchi fìsicu difetu:
tand’est giustu chi mancu ti bi ponzas
si times a ischire sas birgonzas.
27. Sale (49”)
Po cussu no bi ponzas gautella
si no apo isposadu una signora
ch’a cussu puntu no bi so ancora
de apartenner a su sessu ’e Pannella
prite si mi la chilco po un’ora
ja mi la chilco pitzinna e bella.
Tue as a isetare una caretza
però l’isetas sempre da una ’etza.
28. Mura (56”)
Cun cussa mia as aggiuntu pius brios
e bene, Sale, ti l’apo cumpresa.
Mancari verse suore a butios
sun po che ponner su pane in sa mesa
ma s’in casu mi faghen calchi ofesa
bi sun a mi difender fizos mios.
Invece a tie est fàcile a cumprèndere
no tenes mancu a chie ti difèndere.
29. Sale (46”)
Ma tue chi sos fizos as nutridu
como as ispiegadu in sarda musa:
da chi creschen ti ’ogan ogni iscusa,
no as a esser che babbu ubbididu
ca a sa mama li naran ch’est matusa
e a su babbu li naran ribbambidu.
A palte mia no podet cumbènnere
prite fizos est mezus a non nde tènnere.
30. Mura (52”)
Mi paret isbagliadu su faeddu
su chi mi nd’as bogadu dae sa mente.
Ammentatinde, nessi unu piseddu
bi dêt àere in domo ubbidiente
e custu cand’ap’esser decadente,
caru Sale, mi faghet de ’acheddu
chi est su frutu ’e sos amorosos benes
ma tue de ’acheddos non nde tenes.
31. Sale (46”)
Como su tema faghimos esclusu
ca non chelzo chilcare pilu in s’ou.
Su s’isposare est sempre istadu a usu
ca est unu progetu betzu e nou
e chie faghet su piaghere sou
nachi durat chent’annos de piusu.
Ma si fémina mala at a fiancu
a boltas durat chent’annos de mancu.
32. Mura (1’02”)
S’as de su tema finidu sa trata
poi ch’as iscopridu ogni magagna:
semus che sos fiores in campagna,
devimos fiorire a ora esata.
Chie no l’at la chilchet sa cumpagna
ch’apat sa sorte de li èssere adata
prite si no rejone tenet cudda:
po mala cumpagnia est mezus nudda.
DUINAS
1. Sale (24”)
Frantziscu Mura, pesa in rima sarda
ca como sa duina cheret fata.
2. Mura (13”)
Mi ponzo sa memória in cumbata
prima chi s’ora si che fetat tarda.
3. Sale (14”)
Parte chi sa notada mesu est carda,
ch’a fina paga zente in sa piata.
4. Mura (11”)
Da chi mi dan a cantare s’invitu
non fato contu de caldu e ne fritu.
5. Sale (16”)
Su caldu e fritu mi faghet patire
de m’atepender calchi maladia.
6. Mura (12”)
Ma si t’an preferidu diveltire
deves fagher sa zente in poesia.
7. Sale (11”)
Però ti chelzo fagher a ischire
chi como est ora ’e fagher finitia.
8. Mura (10”)
De su tramontu ch’est falende sa nue
no b’at bisonzu ’e mi lu narrer tue.
9. Sale (14”)
Duncas cumpresu ja l’as, est su giustu
ch’est arrivende sa meridiana.
10. Mura (9”)
Si de finire su momentu est custu,
no torres a sonare sa campana.
11. Sale (9”)
Poi sa note lu est mesu caldana
chi parimos de èssere in austu.
12. Mura (15”)
(Ma) Sale, po dogni musa sias prontu
e de su caldu no nde fatas contu.
13. Sale (13”)
Ma deo timo ’e su caldu sa nue
prite m’impressionat sa calura.
14. Mura (12”)
Ma de me, Sale, no nd’apas paura
chi tantu ja m’as bidu in aterue.
15. Sale (9”)
Ma tando faghe su favore, Mura,
s’est chi mi podes infriscare tue.
16. Mura (12”)
(Ma) nudda, Frantziscu, ti ap’idu iscaldidu:
ses friscu dae cando ses bennidu.
17. Sale (9”)
Ma deo caldu nde ap’idu de poeta
finas a si nde ’ogare sa giacheta.
18. Mura (11”)
Ma deo po sas caluras goi e gai
non mi nde l’apo isbutonada mai.
19. Sale (8”)
Ma si mi arreo coment’e poete
ti nd’’ogas sa giacheta e su bonete.
20. Mura (7”)
Sale, si tratenimos narrer poto
mi tocat de mi ponner su capoto.
21. Sale (9”)
Ma si ti ponzo ’e abberu sas manos
mes’ispozadu che andas a Silanos.
22. Mura (11”)
A mi lassas istare sa matana
e sa presuntzione maca e vana?
BATORINAS
1. Sale (25”)
Como cantamos una batorina,
ti apo faeddadu in modu istranu
ma timo abberu a t’’etare sa manu
prite ses Mura e mi punghet s’ispina.
Como cantamos una batorina
2. Mura (27”)
A la cantamos una batorina,
cando sa giusta régula s’aplicat
tantu sa mura mia no la sicat
totu su sale chi as in sa salina.
A la cantamos una batorina
3. Sale (24”)
Como cantamos una batoreta,
su sale est sempre sale po natura
e no l’impreo po salire mura
ca est adatu po salire peta.
Como cantamos una batoreta
4. Mura (22”)
A la cantamos una batoreta,
custu racumandare ti cheria:
bene cundida est sa padedda mia,
in sa padedda tua che lu ’eta.
A la cantamos una batoreta
5. Sale (24”)
A la cantamos una paesana,
no est chi ti cheria narrer male
ma una chena fata sentza Sale
ja so pessende chi siat metzana.
Como cantamos una paesana
6. Mura (24”)
A la cantamos una paesana,
faeddende mi ses in modu istrambu:
naran chi ses salidu e pares bambu,
forsi isbagliadu su nùmene t’ana.
A la cantamos una paesana
7. Sale (22”)
A la cantamos una noitola,
Mura ’e su sale no fetas abbusu
ca si ti che nd’imbolo apena susu
ti ch’andat finamenta sa colzola.
Como cantamos una noitola
8. Mura (29”)
A la cantamos una noitola,
tue as a ponner su chi netzessitat
ma ischis chi sa mura no abbitat
in sa padedda ne in sa casciarola.
A la cantamos una noitola
9. Sale (33”)
Como cantamos una tarantella,
no ap’idea ’e nde fagher protesta
però ti lasso istare in sa foresta
chi sa pianta crescat pius bella.
Como cantamos una tarantella
10. Mura (33”)
A la cantamos una tarantella,
chi est a pustis de sa noitola:
sa mura lassas in campagna sola
ca est de selvaggina in parentella.
A la cantamos una tarantella
11. Sale (32”)
Como cantamos una furistera,
ma invochende a Pedru solamente:
bi penset issu a tota custa zente
po dare benes de ogni manera.
Como cantamos una furistera
12. Mura (28”)
A la cantamos una furistera,
no li domandes gràtzias pro dote
puite tue as lassadu istanote
bóida, caru Sale, sa salera.
A la cantamos una furistera
13. Sale (25”)
Como cantamos una buschistriglia,
Pedru po bois pessende bi siat
e-i su benèssere e-i sa paghet diat
in s’ambiente de ogni famiglia.
E finida est sa nostra bruschistriglia
14. Mura (34”)
La finimos cun custa bruschistriglia,
Pedru faghe chi dae como in susu
subra sa terra no esistat piusu
odiu, ne rancore, ne puntiglia.
E finida est cun custa bruschistriglia
DISPEDIDA
Sale (2’13”)
Pedru, cura in totue sas piaes
de chi sa tristura at in su visu,
allontana sos males pius graes
e da’ inue at tristura su sorrisu:
su tempus bonu lu manda precisu
chi fruta apat in totu sas naes
e po nois prepàralas sas giaes
cando b’andamos a su paradisu.
Non nde lessas manc’unu ismentigadu,
a totucantu sas categorias
no manchet mai sa tua assisténtzia.
E a su presidente e cumitadu
unu futuru ’e benèssere dias
in gratitùdine e riconnoschéntzia.
Bos ringràtzio tantu ’e s’acogliéntzia
e dimando iscusa ’e sos mios errores
comente sezis, mannos e minores,
zente ’e inoghe e si che nd’at de fora
cun s’isperàntzia ’e bos bìdere ancora
restade in paghe e bona permanéntzia.
Mura (2’47”)
Fino s’improvisadu cantu meu
ca est taldu e no poto pius tratènnere:
o Pedru santu, potas intervènnere
dende paghe e delìtzia e recreu
in bellu trasformende su chi est feu
s’aggiudu tou caminet a bènnere:
a tota custa zente faghe otènnere
totu sos benes ch’at criadu Deu.
Tue ch’as afrontadu dogni pena
po sa moralidade cristiana
dende sa vida po sa veridade
trunca de s’innotzente sa cadena,
a chie est suferente cura e sana
e sulleva su ch’est in povertade.
Manc’unu sentza sa tua assistentzia
nde lessas de-i custu populadu
da chi ’e sos chelos abbeltu as sa janna
però sa tua grascia pius manna
dare la potas a su cumitadu
chi t’at festadu cun magnificéntzia.
A sos errores faghide cleméntzia,
si àteru ’e bos dare no possedo
cun custa astrinta ’e manu mi dispedo
e bonanote e bona permanéntzia.