Totoreddu alluit sa televisioni e passat de unu canali a un’atru, no agatat nudda chi dd’agradit e nde dda sturat. Cascat, non po famini e nemancu po sonnu, de seguru est orrosciu e non scit comenti ci passai su mericeddu. Cicat cosa de fairi, ndi bogat giogus ma nudda ddu fait abarrai frimu. Su babbu, Pepi, cicat de ddu acumpangiai in is giogus, torrendusì pipiu cussu puru. Ma Totoreddu, ca est abistu, scit giai aunia bolit erribai: “Babbu, nosi setzeus in su divanu e mi contas calencuna cosa de candu fus piciocheddu che mei? Candu fui prus piticheddu mi fueddaias sempiri de sa suferentzia chi ias tentu candu non ti scioberaiant po is recitas in iscola. Mi faiat erriri meda cussu contu!”.

A Pepi ce ddi fuit un’errisigeddu, ma non feti po is arregodus de Totoreddu, finas poita tocaiat a froriri e ponni beni sa chistioni. “Andat beni, tantis ddu arregodu comenti chi siat sussediu eris. Giai t’apu sempiri nau ca deu e tui comenti de naturali seus ogualis, a mei puru fuiant is lambrigas po dogna cosa chi no arrennescia a fairi, ma tui ses unu pagu prus in bonasorti de mei, ca tenis unu babbu chi ti sighit e sunfrit cun tui. Non soi miga nendu ca babbu miu non mi fut a su costau, ma coranta annus a imoi is familias funt totu diversas: is pipius funt sighius prus de is mamas e is babus pensaiant feti a trabagliai po non ddi fairi mancai nudda”.

Totoreddu non teniat gana de intendiri sa matessi musica de is tempus chi cambiant, issu fut bivendu custu tempus e de cussu chi fut sussediu a innantis non teniat arriolu: “Ajò, oh ba’, movidindi, conta”. Pepi cumentzat: “Fui unu pagu prus piticu de tui, in segunda o tertza elementari. Dogn’annu s’aprontaiat prus de una recita e deu non benia mai scioberau: fui bregungiosu e sempiri citiu e cun peruna arti. S’amighigeddu de su coru miu fut Antoneddu e fut a s’imbessi miu: allirgu, sempiri cun calencuna matana in conca e spassiosu. Ddu scioberaiant in donnia ca in pissu de palcu ddue pariat nasciu de averas. Deu, a nai sa beridadi, non fui gelosu de Antoneddu, antzis dd’arreconnoscia totu, ddi bolia beni, ma sunfria ca po mei non s’agataiat peruna parti. Sa maista mia fut una femina bona, dda tengiu ancora in su coru e mi benit a conca dogna borta chi pensu a sa libbertadi”. “Poita?” pregontat Totoreddu cun atentzioni manna. “La vostra libertà finisce quando inizia quella di un altro”, non s’est mai orroscia de nosi ddu nai e a mei est intrada in conca. As a biri ca a tui puru, candu as essi prus matucheddu, t’ant benni a conca imparus chi t’at donau sa maista tua. Dddu scis ca is maistas nostas s’assimbigliaiant meda in su naturali e in is maneras? Ma torraus a su contu, ca nde chi no perdeus su filu. Antoneddu, de seguru, est bessiu in pissu de palcu po totu is cinc’annus de is scolas piticas. Deu feti duas bortas e, galu candu ddu contu, mi fuit s’errisu. Sa borta de unu mi iant fatu fairi su mudu, non depia nai mancu unu fueddu, m’iant bestiu cun d’una pariga de pantalonis mannus-mannus acapiaus de una funi e una giachigedda pitica chi non m’erribaiat mancu a is burtzus. Sa borta de duas, chi forsis fui fendu sa cuarta de is elementaris, ancora peus, m’ant fatu fairi su tzurpu setziu in d’una cadira cun d’unu capeddu in is peis po arregolliri dinari de sa genti de bonu coru. Mancu unu fueddu, mancu unu stremu, ma a essiri in issu de palcu mi fut partu a tocai su celu cun d’unu bidu. Fui su prus allirgu de totus e a sa maista, chi ddi naraiant Signora Maria, fut ancora prus allirga de mei”. Totoreddu, chi comenti eis cumprendiu tenit coru mannu, a pustis de duas lambrigas, at imbrassau a Pepi, a forti, cun totu sa fortza chi teniat e a s’origa ddi narat feti dus fueddus: “Babbu, ti bogliu beni e chi apa tenni, in su benidori, calencunu pipiu ddi contu de unu nannai chi fut che mei. De tui soi imparendu meda de cussu chi m’at a serbiri in sa vida: prima is sentimentus e a pustis totu s’orrestu. Ma chi ti nau ca custu contu mi fait finas erriri, ti ndi parit mali?”. Pepi ddu castiat cun ogus durcis: “Nou Totoreddu, non mi ndi parit mali, antizis imoi ddu erriu deu puru, e cicu de ti fairi cumprendiri aunia non depis faddiri: ma a innantis de totu poni sa conca po totu cussu chi fais in iscola e in sa vida pregonta sempiri, totu cussu chi bolis, ca babbu giai cicat de t’arrespundiri cun onestadi: imoi torramì a imbrassai e besseus a nosi papai unu gelau!”.

 

 

Primu de arbili de su 2022

 

 

Màuru Mura

 

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021 LR 22/2018, art. 22

 

Foto: https://it.dreamstime.com/bambini-che-ridono-insieme-vettore-illustrazione-cartone-animato-ragazza-felice-ragazzo-allegro-stile-di-vita-giovani-amici-image157365674