Masala in gara 1

 

 

 

 

 

 

 

 

Bos presentamus s’esórdiu de una bella gara de poesia cantada in Ilbono pro Nostra Segnora de sas Grascias, pius de trint’annos innanti de oe. In su palcu Marieddu Màsala e Antoni Piredda chi tando resultaian su pius pitzinnu e su pius antzianu de sos cantadores in atividade: Marieddu teniat 46 annos e tiu Antoni 76. Comente azis a bìdere comintzende dae custu esórdiu de 34 istrofas, si tratat de una gara inter duos de sos campiones chi an lassadu un’istiga de significu mannu in s’istória de sa poesia cantada in limba sarda. 

 

1. Màsala ( 1’01)

Ilbono, aimis fatu connoschéntzia

gràtzias a su donu chi apo in mente

e in sa tua e sa mia esisténtzia

da su passadu fina a su presente

ja semus sempre in corrispundéntzia

gai che so torradu novamente.

Pro Maria ’e sas grascias sa signora

saludo a tie e si ch’at zente ’e fora.

 

 

2. Piredda ( 1’00”)

O Ilbono, s’umìle versu meu

l’as intesu cantende de improvisu.

Innanti annu, si est contu pretzisu,

ch’apo cantadu cun Giuanne Seu.

Ocannu puru sa mama ’e Deu

mi at mandadu un’aterunu avisu:

Duncas nde ’ato a minores e mannos

unu saludu a setantases annos.

 

 

3. Màsala (57”)

Comintzamos sa gara in paghe santa

onorende sa mama ’e Gesu Cristu

ja chi ocannu unu comitadu mistu

faghet festa sa leva ’e su Sessanta

e mirende sa folla totacanta

non si che biet unu visu tristu.

Ma menzus s’allegria chi ch’imperet:

s’ùnica, in sa festa, chi bi cheret.

 

 

4. Piredda (57”)

M’allegro cando miras a dogn’ala

de unu populadu s’epopea.

Lênde de sa prudéntzia s’iscala

naras su chi ti ’enit a bidea

ma paga lughe ch’amos in sa gala,

non s’’idet facia bella o facia fea.

Duncas da ch’’enit mancu sa lugura

non s’’idet allegria e ne tristura.

 

 

5. Màsala (52”)

Ma cantas cosas benis a pretèndere,

Piredda, ’e fronte a su pópulu intreu.

Ammenta: dogni versu tou e meu

ch’’enit a sa piata po l’intèndere

non pro nos bider podimos cumprèndere

si jughimos su visu bellu e feu.

E paga lughe ch’amos in sa gara

ca como s’energia costat cara.

 

 

6. Piredda (53”)

Màsela, arrejonende ses galanu

antzis ti naro finas genuinu

ma chie tenet sentimentu sanu

a su ’inu li devet narrer binu.

Sas lampadinas che sun a lontanu

a ite non las ponen a vicinu?

Pro osservare su nostru iscenàriu

paret fina sa lughe a su contràriu.

 

 

7. Màsala (51”)

Mi paret chi non semus a sa tzega

a ti narrer sa santa veridade.

Pro chi lughe non ch’at in cantidade

ch’apemus sorte propìtzia prega

e poi deo so su tou collega

no mi nd’intendo d’eletricidade.

Isfrutamos sos nostros intelletos

e non betemus in cara difetos.

 

 

8. Piredda (56”)

Si pones a un’ala s’arrennegu

no iscudimos a punzos a s’ària

si amos de cantare s’impiegu

de fronte a custa zente umanitària.

Poi ja l’ischis chi a s’ómine tzegu

non li este sa lughe netzessària

e a su tzegu lughe non si ponzat

ma a chie at sa vista li bisonzat.

 

 

9. Màsala (50”)

Ma deo so a totu abbituadu

a iscuru, a bentu e a lentore

a totucantu bene temperadu

da cando fia ’e oe pius minore

e Ilbono no at cummissu errore

a comente nos at acopiadu.

De sos poetas in sa festa ocannu

ch’est su pius minore e su prus mannu.

 

 

10. Piredda (53”)

Non ti naro chi apas fatu dannu

ca ja ses bravu un’arrejonadore.

Che ses benzende cuasi dogn’annu

e m’abbizo chi ti faghen onore

e si leadu ana su pius mannu

acopiadu a su pius minore

ti cheria intender solu custu:

segundu te s’ana fatu su giustu.

 

 

11. Màsala (45”)

Si ch’est de sud e de nordo su polu

unu s’iscaldit e unu s’infritat.

A visitare a chie ch’abbitat

a Ilbono non benzo mai a bolu

ne mi permito de chi ’enner solu,

deo chi ’enzo a da chi m’invitat

pro custa festa o de àteru santu

comente faghes tue ateretantu.

 

 

12. Piredda (50”)

A ti repiter su matessi brou

non ti aggiunghet ne lode e ne vantu

poi a regualdu de su cantu

dognunu faghet su dovere sou:

eo ch’apo cantadu prima tou

e no apo perunu rimpiantu.

Non mi nd’ofendo si mi lassan fora

ma si m’invitan ja che torro ancora.

 

 

13. Màsala (51”)

Piredda, chi mi ses a su fiancu,

no sias airadu e ne delusu.

Si ti miramos de sa conca susu

como jughes su cùcuru biancu

e si feteras calchi gara e mancu

in passadu nd’as fatu de piusu.

Como cant’eo e tue ti riposa

ca est a tempus sou dogni cosa.

 

 

14. Piredda (53”)

Caru collega meu, si bi atuas

comente sun sas sanas teorias

tantu de galas e de poesias

pensat dognunu chi tenet sas suas

comente tue as sas galas tuas

e deo puru apo sas galas mias.

Non chelzo fagher perunos cunfrontos

ne apo tempus a fagher sos contos.

 

 

15. Màsala (45”)

Mi paret chi siemus ambos mannos

gai tue comente deo puru.

So isperende, ma no so siguru,

de arrivare a settantases annos

ca poto esser tzegu a manu in muru

o pienu ’e dolores e afannos.

Biadu a chie tenet cuss’edade

cun bonumore e cun prosperidade.

 

 

16. Piredda (58”)

Màriu, prite as sàbiu talentu

cando subra sos palcos pones pêse

e si ancora giovaneddu sese

deo ti prego chi arrives a chentu:

a chent’annos girende ogni paese

chi finas deo nde resto cuntentu

prite ’e sos chi mi faghen cumpagnia

non nd’apo tentu mai gelosia.

 

 

17. Màsala (45”)

Su chi mi naras non mi l’assiguras

e bi est finas su tantu chi tima.

Po arrivare a cantu m’auguras

dia esser prontu a bi ponner sa frima:

gai isperamos si a chentu duras

tue, ma deo poto morrer prima.

E si b’arrivo, Antoni, chi che sias

po iscultare sas otadas mias.

 

 

18. Piredda (55”)

Permiti, caru, chi ti l’ispieghe

ca che veru collega ti apo istima.

Però ch’altzes a s’elevada cima

siat noranta, chentu o chentu e deghe

e po dilgrascia si molzeras prima

chi a Piredda non li ’etes neghe.

Solu sos augùrios invoco

ma non ti fato male ne ti ’oco.

 

 

19. Màsala (43”)

Pro como semus a fiancu ’e pare

e lassamos istare su bufonu.

Unu chi tenet cust’ùmile donu

sa fama si la faghet cun s’andare

e-i su tempus malu cun su ’onu

totucantu at a benner pro passare

ca custa vida est una passizada

e iscampu pro nisciunu no bi nd’ada.

 

 

20. Piredda (53”)

Como as tocadu un’ateruna perra

ma non m’as dadu iscossa e ne confusu.

Ischis: sa vida umana est una gherra

chie nde godit pagu chie piusu

ca tue ses pighende a cara a susu

e deo so calende a cara a terra

e chelzo in s’avenire meda imperes,

Màriu, canta e non ti disisperes.

 

 

21. Màsala (44”)

De bonu o malu amus una sorte

ca semus unu a s’àteru uguale

e si b’at incuràbbile unu male

a mie paret chi siat sa morte.

Mortu si ch’est calchi tou fedale

poeta, ma ses tue biu e forte

chi mi pares, Antoni, a ti mirare

malu a morrer e malu a imbetzare.

 

 

22. Piredda (52”)

Piras est moltu e no b’at nudda ’e nou

ja s’’idet chi jamadu si l’at Deu.

Deo ammito chi a morrer est feu

però at pagadu su dépidu sou

e deo devo pagare su meu

e tue deves pagare so tou.

Niunu l’ischit cantu tempu passat

però sentza pagadu non si lassat.

 

 

23. Màsala (44”)

Non ti poto afeare sa rejone

e cantas versos chi paren fiores.

A sa fortza mi pares che Sansone

e no as mai bascios sos umores.

Si faghimos su contu ’e sos mazores

como b’amos a tie cun Budrone

però poetas non che nd’est restende

e non si nd’’idet mancunu naschende.

 

 

24. Piredda (54”)

Màsela, a su chi naras pone cura

arrejona cun mezus fatzilesa.

E non l’ischis su giru ’e sa natura

sa vida la consumat in lestresa:

si non tenia foltza in gioventura

como mi chilcas foltza a sa ’etzesa.

Si mi mancat su late dae su jagu

como de foltza nd’apo pius pagu.

 

 

25. Màsala (44”)

Invece ’ido chi sas foltzas tratas

e-i custos lamentos abbandona.

Deo puru ’e Saldigna in dogni zona

paritzas garas mi las apo fatas:

connosco totucantas sas piatas

e ub’at zente mala e zente ’ona.

però cantu as cantadu si cantera

so ancora a medade ’e carriera.

 

 

26. Piredda (52”)

Si ti lu naro est sa veridade

lo giudichet sa zente ’e sa piata.

Piredda est avantzadu in edade

e-i como sa gara dat cumbata:

si ses de carriera a meidade

mentres chi deo l’apo bella e fata

faghe comente totu sos poetes

e si fata non l’as chi ti la fetes.

 

 

27. Màsala (42”)

Eo ammito chi sias in betzesa

ma non so mancu deo in pitzinnia:

como so de sa vida a mesania,

Piredda, de lu narrer mi est grandesa

ca si t’aera ’idu in debbilesa

sena dùbbios nadu ti lu aia.

Ma ’ido chi ancora ti la podes

e non lu naro pro ti render lodes.

 

 

28. Piredda (55”)

Cantu mi cheres narrer ti cumprendo

e dae sa rejone non mi apalto.

Rispondo a Marieddu a cantu balto

e-i sa parte mia mi difendo:

si mi dispretzas tue no mi ofendo

e da chi mi das bantos non mi esalto.

Si difetos o lodes mi regalas

non mi che pigas e ne mi nde calas.

 

 

29. Màsala (43”)

Ma sos talentos tuos e sos mios

inoghe los ponimos in iscena.

Como no as esser in piena

comente ’idimos in s’ierru rios

ma so cunvintu chi sa tua vena

no est mancu a sos ultimos butios.

No as aer batidu primos frutos

però non batis mancu rifiutos.

 

 

30. Piredda (54”)

S’est su mamentu de dare s’adiu

non m’impoltan sas penas de s’inferru

poi postu de fronte a unu riu

mira chi tenzo unu coro ’e ferru

però Piredda curret in s’istiu

mentres Màsela curret in s’ierru

chi b’est tota sa giòvana isperàntzia

e in s’ierru at pius abbundàntzia.

 

 

31. Màsala (43”)

Deo, Piredda, non poto intuire

puite t’as a esser lamentende.

S’apo nadu ch’allegru ses cantende

e su dovere lu podes cumprire

pro gai ses dananti caminende

a mie m’andat male a ti sighire

ca pro legge ’e natura a passu addatu

so destinadu a ti ponner infatu.

 

 

32. Piredda

…………………………..

…………………………..

…………………………..

……………………………

…………………………..

………………………..fritu

ca cun sa poesiana parentella

fato a coro feu facia bella.

 

 

33. Màsala ( 43”)

Unu versu a s’àteru si allaciat

ma cun custa s’esórdiu est finidu.

Cando, Antoni, est su cùcuru incanidu

su sàmbene in sas venas si ghiaciat

e calchi fizu su babbu rinfaciat

li narat chi est betzu e ribbambidu.

A birgonza non l’at ma lu dispretzat

però s’iscuru a chie no imbetzat.

 

 

34. Piredda (54”)

Si ponimos a palte sas disputas

s’esórdiu finimos cun amore.

Ma però pensen sas mentes astutas,

su tempus est sa causa mazore:

fina sas dentes mi nde sunu rutas

sos pilos cambiadu an su colore

e in sa testa bi nd’at pagu e nudda

ma sa limba est restada sempre cudda.