Oi sartaus su mari ma abarraus sempiri in tema de Unesco. Eus a chistionai de sa citadi de Pisa.

Cumentzaus cun sa citadi Toscana. Est a nai ca Pisa est citadi errica de storia e de cultura. Su importu mannu in su mundu est donau de sa prassa de su Duomo, chi de su 1987 est prenda de s’umanidadi.

Custu simbulu de sa potentzia de sa Republica Marinara de Pisa est prus connota de totus, comenti Prassa de is meraculus, de is fueddus de su poeta Grabieli D’annunzio at donau a Pisa po sa galania dei is prendas architetonicas. Seis prontus a bosi spantai de is meraviglias de custa prassa, chi in su mundu non connoscit egualis?

Sa prassa de su Duomo de Pisa s’agatat a pagu tretu de su centru storicu de sa citadi medievali, tropu piticu po podiri cuntenniri su centru religiosu, mannu de spantu, bogau a pigliu de sa fundatzioni de su Duomu de Santa Maria Assunta, fraigau in su 1063 po arregodai sa mannaria de cussa chi, fut, tandu sa potenti Republica marinara de Pisa. Su “Prato dei Miracoli”, aici ddu iat mentovau D’Annunzio in su 1910, est una colada de birdi, manna de averas. Su spantu ests ca ddue funt cuatru operas, ateretantu spantosas, de arti monumentali medievali, connotus in totu su mundu: Su campanili famau o Torre Pendente, su campusantu, su Batisteru e su Duomo. Su contu de sa prassa de is Miraculus est acapiau a su tempus de gloria massima de Pisa, chi giai in s’annu milli fut una potenti republica marinara. Sa pensada fut cussa  de tenni unu centru religiosu de importu mannu chi podiat rapresentai is tempus de sa vida de dogna omini: su nascimentu cun su Batisteru, sa vida cun sa catedrali de Santa Maria Assunta e sa torre sua e sa morti cun su Campusantu. Su fraigamentu de custus logus est cumentzau in su 1063 de parti de s’Opera della Primiziale Pisana, unu sotziu laicu-ecresiasticu bogau a pigliu in su matessi annu giustu po gestiri totu cussu chi giraiat intru de su Duomo de Pisa. Sa forma finali de sa prassa est lompiu feti in su seculu de dixiannoi gratzias a s’architetu Alissandru Gherardesca, chi at sciasciau una pariga de domus po donai prus evidentzia a is cuatru meraviglias. Prassa de is Miraculus, comenti eus giai arremonau a su cumentzu, e custas cuatru meraviglias funt intru de is primus prendas italianas a fairi parti de is Prendas de s’umanidadi de s’Unesco. Fut su 1987, difatis, candu s’agentzia de is Natzionis Unidas at arreconnotu s’unicidadi de custa prassa e de is monumementus erricus de prendas de arti medievali e rinascimentali comenti is jannas in burzu cun is mosaicus de su Duomo, is palcus de su Batisteru, is pintadas de su Campusantu e atrus medas.

 

 

Màuru Mura

 

 

 

Sabudu, su dixiaseti de austu de su 2024

 

 

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – Imprentas 2023-2024. Legge Regionale 22/2018

 

 

Ativadi apariciada cun s’agiudu de sa Regioni Sardigna – Imprentas 2023-2024. Lei Regionali 22/2018

 

 

Foto: https://www.toscana.info/pisa/