Cun d’una lei regionali, sa numuru 44 de su 14 de cabidanni de su 1993, su 28 de arbili de dogn’annu si festat “Sa die de sa Sardigna”. Est sa festa de is sardus chi bolit arregodai cussus chi in italianu benint mutius “Vespri sardi”, sa rivolutzioni de sa genti chi, su 28 de arbili de su 1794, c’ant bogau is piemontesus e su viceré Balbiano de sa Sardigna ca furint orroscius de su poderi chi non teniant. Is sardus de annus meda pediant de tenni po issus una parti de is trabaglius civilis e militaris e prus autonomia de su guvernu piemontesu. Comenti in totu is rivolutzionis, chi balint calencuna cosa, ddue fut una parti chi boliat prus diritus e s’atra chi non ddi boliat donai.

Sa ribellia de is sardus fut giai cumentzada in is annus otanta de su setixentus e fut sighia in totu sa Sardigna finas in is annus noranta. Is arregionis de is sardus furint politigas e economicas.

Su populu sardu non fut allirgu meda e totu forsis est partiu de candu sa Sardigna fut stetia posta in mesu in sa gherra chi sa Francia iat portau a innantis contras totus is stadus europeus, e duncas finas contra su Piemonti. In su 1793 is francesus iant provau a si ndi pigai s’Isula, calendudendi de is navis in Carloforte e erribendu in Casteddu puru. Ma is sardus non furint de acordiu meda e a dogna manera ant difendiu sa terra insoru e is piemontesus puru chi tandu furint is meris. Sa resistentzia contras is francesus iat allutu su populu e po custu totus s’aspetaiant sa riconnoschentzia de is piemontesus e totu, chi non fut in pensamentus.

Su stregiu fut prenu e su stiddiu chi at fatu moviri is sardus si podit agatai in s’acapiu de dus capus de dus patriotas, is abogaus casteddaius Pissenti Cabras e Efis Pintor. In cussu 28 de arbili sa genti, inchieta e orroscia, at decidiu de ci stupai, po sempiri su viceré cun totu sa corti e cun sa fortza ce dd’at fata. Pighendu coragiu de sa genti casteddaia, is tataresus e is algheresus ant fatu su matessi.

 

 

Màuru Mura

 

 

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021 LR 22/2018, art. 22

 

 

Foto: https://it.wikipedia.org/wiki/Sa_die_de_sa_Sardigna#/media/File:Ingresso_a_Sassari.jpg