A is 10 de a mangianu is arrugas fiant giai prenas de genti. Su santu iat a essi arribau faci a sa una e mesu, is duas, e iat a essi passau apitzus de s’arramadura profumada chi nci-ddi iant ghetau is devotus. A issu perou ddi interessàt una personi sceti. Fiat firmu a printzìpiu de s’abasciada chi nci torrat a su portu, asuta de cudda stàtua chi bistint candu su Casteddu si sarvat de nci calai in Sèrie B. Iat caminau peri is bias de su tzentru, circhendi friscura, no boliat aturai a totu dii asuta de su soli forti de maju. Andendi-andendi iat pensau ca no iat bistiu mai po Santu Efis e ca forsis ddi iat a essi pràxiu puru.

 

Si-ndi fiat dèpia pesai a is cincu de chitzi. S’iat a essi bistia innia ma nci iat tretu de fai po nci calai a Casteddu e acudi a si preparai po sfilai. Ocannu nudda traca, costùminis sceti e ballus a merii. Sa dii fiat bella, su soli callenti, finsas tropu. Sa prus cosa chi ddi faiat callenti fiat su mucadori. No fiat su mucadori suu, cuddu mucadori bellu chi ddi iat lassau s’ajaja, originali, unu de is pagus in bidda, cussu fiat sparèssiu e no ddu podiat torrai a agatai in logu perunu. S’intendiat is pilus sciustus cola-cola ma circàt de aturai sèria e eleganti, po is màchinas fotogràficas de is foresus.

 

 

Nci fiat torrau a calai a bàsciu, in mesu de su trèulu de sa festa, intra turistas e stràngius, ascurtendi is cumentus insoru. Fiat acanta-acanta de ndi bogai cuddu mucadori bellu de sa bussa ma ddu iat lassau beni allogau, si fiat unu pagheddu impensamentau puru, sciendi su tanti chi baliat unu mucadori aici e timendi po no nci-ddu perdi. Si fiat torrau a impostai, acanta de su portu, abetendi a passai is costùminis de s’ùnica bidda chi ddi interessàt sa dii. Candu fiat acanta de si-ndi screi, ddus iat bius impitzus totu, calendi-ndi de sa pratza conca a bàsciu, ande issu, bellus colorius comenti funt is costùminis de Campidanu. Comenti fiant acostendi, nci-ddi fiat intrau una spètzia de frius, ddus iat connotus, gei fiant issus balla! Imoi tocat a si-ndi movi. Po mellus seguràntzia iat torrau a tocai su mucadori in sa bussa, gei ddoi fiat, e iat stabilèssiu de depi movi.

 

 

A sa girada de sa pratza, totus iant biu sa stàtua de Carlo Felice, su piemontesu chi po cantu no essit lassau arregordu bellu in logu nostu, is Sardus, sèmpiri ospitalis, iant detzìdiu de ddi fai unu monumentu. Caminànt abellu-abellu, ca is biddas fiant medas, a chini a traca a chini a pei, ma passu-passu gei lompiant.

 

 

S’araxi frisca chi ndi artziàt de su portu, ddi iat donau unu pagheddu de consolu, ddi iat torrada in trassa e totinduna ddi iat finas fatu gana de caminai. Lòmpius chi fiant a s’acabu de sa calada de su Largu, iat incumentzau a biri una spètzia de morigu, sa genti movendi-sì, is arrugas prenendi-sì de òminis e fèminas chi no fiant ingunis po sfilai, tzivilis e guardias, Carabineris e Pulima. Is cuaddus iant atacau a nci ghetai annìgridus, prus de unu si-ndi fiat impennau ghetendi-nci a terra a su cuadderi cosa sua. Is costùminis puru iant pigau a si spartzinai, ndi fiant calaus de is tracas e si fiant postus a curri, donniunu tirendi anca ddi pariat prus giustu in su mamentu. Is turistas ndi fiant calaus de is palcus e si fiant postus a curri issus puru, a chini ponendi infatu a is costùminis, a chini currendi a pregontai a is Carabineris a bortas no essint scìpiu cosa. Àterus fiant curtus ande is autoridadis, po ddus defensai de atacus de no si scit de chini; Munsennori puru si-ndi fiat pesau agitoriendi e preghendi a Santu Efis ca comenti iat bintu sa pesta, podiat binci cussu perìgulu puru. Unus cantu devotus ddi iant postu infatu e si fiant ingenugaus preghendi a cussu màrtiri gloriosu po chi podessit sarvai sa tzitadi de Casteddu custa borta puru. Ma su prus, in logu de abetai su miràculu de su santu, iant stacau a curri innoi e innia, crescendi s’avolotu in is arrugas e scuncordendi sa sfilada de su primu de maju. Una mància niedda,  s’arroba de is tzivilis, nci iat segau in su mari de is coloris de is costùminis de is biddas sardas, comenti e chi unu stìddiu de tinta niedda ndi fessit arrutu de su tinteri in d-una pintura totu coloria.

 

 

Candu is costùminis fiant acanta su tanti de podi movi, iat mòviu etotu. Nci iat ghetau sa manu a sa bussa e ndi iat bogau cuddu mucadori bellu tirendi conca a is costùminis. Dda iat bia luegus e dda iat connota puru, in conca ndi portàt un’àteru de mucadori, bellixeddu cussu puru ma no fiat a s’artària de cuddu. Nci iat sartiau su parapetus ca pariat cuddu òmini de s’arrecramu de s’ollu e si-nci fiat scutu in mesu bia, aboxinendi a totu aboxinai. A tzèrrius fiat, currendi a disisperu e a mucadori in manus. ‘La’ ca no ndi-ddu ant furau, ddu apu agatau deu su mucadori tuu, su burdellu chi apu dèpiu fai po t’agatai!’ Is cuaddus comenti ddu iant biu currendi aici e a tzèrrius, una bella pariga si-ndi fiant atzicaus e iant inghitzau a nci ghetai annìgridus e càrcinus, is Carabineris insandus si-ndi fiant atzicaus cussus puru e iant atacau a curri, a tzerriai, a ponni in motu sirenas e totu cantu. Is turistas no ndi chistioneus, a primìtziu pensànt ca fiat totu cosa de sa festa ma luegus iant cumprèndiu ca sa cosa fut un’àtera e ca tocàt a si circai logu oprigu po si-ndi scabulli de cussu carràrgiu. E insandus cussus puru si-nci fiant ghetaus a is arrugas, currendi e aboxinendi, e prus castiànt a is àterus aboxinendi e prus aboxinànt issus puru, totus infoghendi-sì apari e crescendi s’avolotu chena de arrexoni peruna.

 

Su santu fiat impitzus firmu, is devotus ndi-ddu iant stuau e si fiant fuius, lassendi-ddu a solu a solu a billai sa tzitadi, circhendi de dda sarvai po sa segundu borta. Santu Efis si fiat castiendi totu sa scena, e pariat pensendi comenti depiat fai po sarvai sa tzitadi de Casteddu.

 

 

Su piciocu de su mucadori fiat giai arribau a sa picioca de su mucadori, ddi iat a essi abastau a allonghiai sa manu e dda iat a essi tocada. Sèmpiri a tzèrrius fiat, ca su mucadori no ndi-ddu iant furau e ca ddu iat agatau issu e ca si-ddu boliat torrai. Candu fiat acanta de si-ddu torrai, s’iat intèndiu una manu in faci e un’àtera in piturras, àteras duas ddu iant aciapau a is cambas e ddu iant totu trogau. Is ùrtimas manus ddi iat tupau sa buca e nci-ddu iant carrigau a sa màchina de sa Pulima chi fiat arribada a sirena alluta sonendi a totu pompa.

 

Sa picioca de su mucadori iat acutu sceti a sprapallociai is ogus e a frunziri su fronti circhendi de ndi aciapai calincunu fueddu de cussu piciocu stròllicu chi iat biu currendi conca a issa, aboxinendi e movendi unu tzàpulu nieddu coloriu in mesu. Candu fiat acanta su bastanti po ddu podi cumprendi ita totu fiat narendi, ddi iant tupau sa buca e nci-ddu iant carrigau a una màchina cun tzàpulu e cun totu, chena de ddi lassai s’ora de sboddicai sa chistioni. Fiat abarrada ingunis alluada e mesu assustrada puru, iat acutu sceti a si girai pagu-pagu e a si castiai a parti e àtera chena de musciai fueddu. Chena de si-ndi acatai, iat pesau sa manu, s’iat tocau sa conca e si-ndi iat tirau su mucadori, sa basca a cussu puntu fiat tropu diaderus.

 

A càbudu de una mesora su logu fut asseliau torra, sa genti iat torrau a caminai abellu e is Carabineris aicetotu; is autoridadis e Munsennori si-ndi fiant andaus a prandi in sa Marina e Santu Efis fiat aturau ingunis, anca ddu iant lassau is cunfraras, impitzus de su Largu, s’abasciada de su portu, castiendi sa tzitadi de pitzus, cun cudda mirada sua sulena, e pariat mesu arriendi-si-ndi puru de totu cussu avolotu, asuta de is mustatzeddus suus a punta. Forsis est po cussu chi no iat fatu nudda: issu ddu sciiat giai ca fiant strollichèntzias de unu piciocheddu machillotu, alloddu ita fiat s’avolotu, mellus a si-ndi scabulli is òminis e is miràculus suus a ddus lassai po cosa prus pretzisa.