Juanne Seu in gara 1In s’annu 1996 su comitadu de sa festa de Santu Pitanu at chérfidu illughentare cun sa gara de poesia cantada sa congruida de sa cheja noa, in su matessi tretu de s’antiga, in su sartu, a pagu tretu dae sa miniera de antracite. Juanne Seu e Marieddu Màsala sun sos cantadores chi an dadu vida a custa gara, sa die 4 de su mese de austu. In custu esórdiu deghile de 32 otadas sos duos poetas an mustradu s’istile e sa virtude insoro, comente paritzas àteras bortas aian fatu finas in Seui. Cando an cantadu pro Santu Pitanu,  Marieddu Màsala de annos nde teniat 61 e tiu Juanne Seu 81.

 

 

1. Màsala (1’08”)

Inoghe àteras boltas in passadu

nos amos dresta e dresta a pare istrintu,

veros amigos cun modu distintu,

ma poi ca non che so pius torradu

ch’in s’ismentigadolzu abbandonadu

m’aizis bois mi fia eo cunvintu.

Ma menzus isbagliadu chi mi sia

e bos rinnovo un’istrinta ‘e manu mia.

 

 

2. Seu (56”)

Senza cantare cantos annos fia

in custa ‘idda mancu mi nd’ammento,

ca in su lìbberu ‘e sa mente mia

totu cantas sas datas no assento.

De ch’esser torrad’oe mi cuntento

cun-d-unu campione in cumpagnia

po bos repiter cun sintzeridade

unu saludu a s’antzianidade.

 

 

3. Màsala (1’05”)

Silanos e Seui, duas dimoras

chi sun tra issas bastante lontanas,

mancari ambas sardas isolanas

sena ch’’essire da su mare foras,

ma cun istradas istrintas e metzanas

a ch’arrivire be-i cheret oras.

Po gai cantu in viaggiu si patit

si godit cando a inoghe s’imbatit.

 

 

4. Seu (56”)

Cara Seui, istada ses gentile

de mi fagher s’invitu a custa gara.

Tzertu non poto fagher cosa rara

ca non so in edade giovanile,

ma non ch’at lughe in custu cortile

e non bos poto ’ider mancu in cara,

ma mancari siemus a s’iscuru

suta gara e nos trabassat puru.

 

 

5. Màsala (1’02”)

Bellu est sa zente in cara a la sorrìere

però pro cussu non b’at de ti ofèndere,

tantu non ses bennìdu pro ti bìere

ca ses bennìdu a ti fagher intèndere

cando t’intenden ja t’an a cumprèndere

e si cantas non tenes de iscrìere.

Non b’at bisonzu pro s’improvisada

subra su palcu si lughe non b’ada.

 

 

6. Seu (56”)

Deo sigo a cantare sorridente

pro chi sia antzianu e so derrutu.

Como non so che primu limbi-acutu

e mesu annebbiada s’est sa mente.

Per’a non bider in facia sa zente

custu cortile mi paret in lutu

e ti torro a repiter puntuale

ch’a mie paret unu funerale.

 

 

7. Màsala (58”)

Ma calchi cosa dae mente si ‘oghet

ca b’est sa volontade e-i su briu.

Como chi semus in pienu istiu

ja bastat, Seu, su caldu chi noghet

ca ’essit sole e-i s’ou coghet,

de suore si versat unu riu.

Menzus chi si risparmiet energia

ca faghet palte de s’economia.

 

 

8. Seu (59”)

Deo che so vivende in sa bassura

chi su fogu a de die dat s’assaltu

ma inoghe ca semus trop’in altu

che so pro mi leare sa friscura.

Ma abbisu s’impiantu si est gualtu

ch’in su cortile non ch’est sa lugura.

Sos chi sunu presentes medas sunu

m’a mie paret non che nd’at mancunu.

 

 

9. Màsala (59”)

Seui ‘e custos montes est sa dea

proite collocada est-in s’altura.

Como chi ses inoghe ti recrea

e podes respirare aria pura:

non benzas a ti leare sa friscura

e solu po iscaldire sa cadrea

ca in Seui, si no, non si disvagan

e si non faghes su cantu non ti pagan.

 

 

10. Seu (58”)

Eo m’ispanto ‘e sa lughe oscurosa

ca non la ‘ido sa zente de fronte.

Ja l’isco ch’est in altu s’orizonte

e curret puru un’ària famosa:

ischis, Màriu, eo fat’una cosa

e che leo a Seui a Tzaramonte,

ue b’at lughes de continu motu

e gai in facia nos bidimus totu.

 

 

11. Màsala (51”)

Non piangas s’in cara non ti mirat

istanote su populu festante,

antzis sa gara non si che la girat

bastu chi fetas su tantu bastante.

Però s’iscuru est pius riposante

e-a improvisare nos ispirat

e-d-est menzus de lughe a non che nd’àere

pruite a boltas ti podes distràere.

 

 

12. Seu (58”)

A essere a s’iscuru dat istragu

ch’a mie paret ch’est fina indetzente.

Ma so ‘ennìdu a lis dare ‘isvagu

pro chi sia antzianu e decadente.

Marieddu, si como fato pagu,

mi peldonat dognunu sorridente

ca so acantu a dare sos adios

ca passados che sun sos annos mios.

 

 

13. Màsala (58”)

Ma sa piata est bastante piena

de betzos, de giovànos e piseddos.

Sos Farinas, Testones e Cubeddos

chi la tenian bundante sa vena

cantaian a lughe de isteddos

e de luna o cun calchi centilena.

Fit a su tempus su palcu a s’iscuru

comente istanote e pius puru.

 

 

14. Seu (1’01”)

Deo so chimbant-annos e piusu

e fin’a los contare sunu mannos.

Ma s’edade unid’a sos afannos

m’ana postu ja mesu fora d’usu:

como ja s’intelletu apo confusu

cun sa ‘oghe chi faghet fina dannos.

E si sa ‘oghe e mente no intonat

penso chi custa zente mi peldonat.

 

 

15. Màsala (56”)

A peldonare at esser-opoltunu

ma cumissu non s’at mancu reatu.

De bonu sensu sos saldos ja sunu

e nos iscultan dae fatu in fatu

ca eo puru da su chimbant’unu

so gira-gira che-i su sedatu.

Ma non mi ch’’esso da sos palcos fora

prite b’at giros de fagher ancora.

 

 

16. Seu (1’01”)

Si giras che sedatu o che chiliru

ca Marieddu, ses poeta intreu,

ma ‘eo puru apo dadu recreu

ca in s’ìsola nostra so in giru.

Ma devo narrer chi a su tempus meu

mi paret ora ‘e bater su retiru

e de l’abbandonare cust’impresa

pro mi godìre in paghe sa ‘etzesa.

 

 

17. Màsala (54”)

Cand’a fiancu meu ti collocas

in su palcu, Juanne, ti recreas,

ca non nde deves imbolare rocas:

inue sunu ja las lassas reas.

E non las segas, làssalas intreas,

da mannas non las torras a picocas.

Tantu bastat sa bona volontade

finas cando b’at paga abbilidade.

 

 

18. Seu (1’00”)

Sa volontade a s’edade mia

creo chi siat fina prosperosa.

Però non b’est pius sa fantasia

de fronte a una folla numerosa.

Ma si fia toradu su chi fia

ja la podia narrer calchi cosa:

como juto su cùcuru incanidu

e sas provistas mias an finidu.

 

 

19. Màsala (57”)

Ube s’agatat dognunu s’imbarat:

torrare in segus ispera non b’ada.

Muzere mia, sa malefadada,

a da chi so in domo non bi parat.

Deo non dromo e issa est ischidada:

“Tue ses unu dimóniu”, mi narat,

ca in su letu so sempre nervosu

e su palcu mi servit de riposu.

 

 

20. Seu (59”)

L’isco: muzere tua, sa mischina,

non podet reposare, cudd’iscura.

Deo tenzo in orija sa muina

e-d-est sempre una mùsica segura:

a torrare su ‘etzu in gioventura

non s’agatat peruna meighina.

Acuso in dogni logu sos dolores

ma non mi faghen nudda sos dutores.

 

 

21. Màsala (58”)

No est a imbetzare una dilgrascia

cun paga foltza e cun sos pilos canos.

Per’a pius de otanta ‘eranos

s’unica meighina est sa cascia

e-i su postu in sa terra bascia

cand’unu in bator lu lean in manos:

unu pagu ‘e crisantemos e de chera

ma non potat sucèdere istasera.

 

 

22. Seu (57”)

Deo so sanu, gràtzias a Deu,

e mancu s’intelletu est a s’iscuru.

Sento solu ‘e sos annos calchi neu

ca est cussu su male pius duru:

a da ch’arrivis a su tempus meu

creo chi ti lamentes tue puru.

E repitis sa propria cantone:

“Juanne Seu teniat rejone”.

 

 

23. Màsala (59”)

Unu poeta sa zente l’istimat

ca finas issa si cantat s’ispassat.

Si s’ispassat delusa non la lassat

si sustanzia b’at a da chi rimat.

E-i su tempus ja ‘enit e passat

chi mancu sos dimónios lu frimat.

Gai, Juanne, su tempus afrontes

ma menzus chi sos annos non los contes.

 

 

24. Seu (59”)

Sa vida nostra at un-itineràriu

ma ‘enit cando est s’ora a finimentu.

Deo puru a sa morte so contràriu

e chelzo chi non benzat su momentu

però deo a tie, caru Màriu,

t’augùro chi cantes fin’a chentu.

E deo a intender su tou cantu

ja mi ndi ‘enzo dae campusantu.

 

 

25. Màsala (53”)

Cun sa nostra poética favella

cantamos in su palcu a s’improvisu.

Ancora non nos mancat su sorrisu,

dae mesu sa morte che cancella.

E si morimos at a esser bella

chi tocat de cantare in paradisu:

siat a note o siat a die

finit inoghe e comintzat inie.

 

 

26. Seu (1’00”)

Ma sos improvisados isolanos

Mario, sun andende terra-terra.

Sos gióvanos an postu in cuntierra

e semus pane pro sos antzianos:

como nde ‘atin sos americanos

e cantantes de Frantza e Inghilterra.

Totu sos ch’andan onore a lis rèndere

tzocan sas manos chentza los cumprèndere.

 

 

27. Màsala (59”)

Cussa puru ‘essida ti est pretzisa

chi che nd’’enit da terra furistera.

Però a Deu non li naro: mi avisa

si sa molte si ‘etat dae s’aera,

antzis prego chi ‘enzat improvisa

che-i sos versos chi canto ogni sera

chi s’ùnicu disturbu ‘e sa famiglia

est a leare s’ùltima mobbiglia.

 

 

28. Seu (59”)

Ajò, sa morte isméntigala abberu

ca, Marieddu, in impicios ti pones.

ma eo torro a-i cuddas cantones

ch’in s’arrejonamentu so sintzeru:

a unu cantadore istranieru

l’ana dadu dughentos milliones

e-a nois sos sardos nos traighen:

sos soddos chi nos dana malaighen.

 

 

29. Màsala (1’00”)

Sos miliones cun sos miliardos

non sun ranos ch’ispinghen sas formigas.

Inoghe semus in mesu ‘e sardos:

pro una festa bi cheret fadigas,

ma custos a s’ìsula riguardos

usan, apretzan sas cosas antigas.

E penso chi non s’agatet menzus proa

che fagher a unu santu cheja noa.

 

 

30. Seu (1’03”)

L’isco ch’est bellu dogn’usu isolanu

e cheret atzetadu cun bravura.

Ma est passadu su tempus lontanu

proite est cambiende ogni coltura.

Però finas sa sarda gioventura

como faeddat in italianu

proite àteras limbas an-in coro

e ismentigadu si an sa limba insoro.

 

 

31. Màsala (53”)

S’esórdiu ch’’ogamus dae manu

forsis est ora chi siat suspesu.

Ma malas issonadas ap’intesu

e deo so de orijas fina sanu:

su ‘inari ch’aian l’an-ispesu

pro li fagher sa domo a Bustianu.

Zente chi pro su santu li at credéntzia

e nois tocat de tenner passéntzia.

 

 

32. Seu (1’00”)

Finit sa prima parte, fea o bella,

però la terminamus a s’antiga.

Sa gioventura ‘e Seui novella

ja est de collocare in prima riga

prite an’ispesu tempus e fadiga

pro fagher a Bucianu una capella.

Sos giovanotos pro su chi an detzisu

chi los cumpenset in su paradisu.