1. Sozu (1’27”)
Cun su tempus e s’ómine in figura
nois amos s’esórdiu finidu:
un’idea dognunu at preferidu
esaminende a tempus e mesura.
Como invece su tema est arrividu,
a mie an dadu in parte sa natura.
Penso mi diat bona recumpensa
custa sovrana e grande mama immensa.
2. Piras (57”)
A tie t’ana dadu sa natura
e infati l’as nadu mama immensa.
Como a l’onorare tue pensa,
comente si meritat nd’apas cura
prite si non raggiunghes sa misura
non t’at a dare manna ricumpensa.
Ca deo puru nde tenzo una parte
ma no est sa natura, tenzo s’arte.
3. Sozu (1’14”)
Ormai in-d-unu bìculu ’e pabilu
sempre sas partes faghen aggualu.
Po me istadu est bonu unu regalu
si in mente mia bi agatat asilu
e si cantende no ch’esserat filu
no est pro aer tentu tema malu.
Ca su tema ja faghet simpatia,
si no atichit sa gulpa est sa mia.
4. Piras (1’02”)
Tue a su tema abbertu l’as sa janna
e de su cantu inìtzias sa lota
Ja t’at tocadu una palte manna
chi ti dat podda a la cantare tota.
Sa mia pius minore si est connota,
tue ses àlvure e deo conto canna.
Pius minore est sa partida mia
tantu ti chelzo fagher cumpagnia.
5. Sozu (1’05”)
In ambas argumentos bi at bastantes
prite sun ambos temas de valore.
De sa natura tantu risplendore
devo mustrare in custos istantes
ma non ti chilches tue atenuantes
po t’aer dadu una palte minore
ca in totue bi podes cumpàrrere:
cun s’arte non ti mancat ite nàrrere.
6. Piras (50”)
Ma deo non cheria narrer goi:
cumprende su chi naro, chena neu.
Tue ja ses criada dae Deu
e deo l’apo fata a parte poi.
Si ses nàschida a primu e a trofeu
ti timo cantu timo su bobboi.
E-i su tema meu est solu adatu
ca a sa natura devo ponner fatu.
7. Sozu (1’13”)
E tando si bintramos in iscena
ca ambas duas paltes sun sovranas
zonas de campu cun zonas montanas
in s’orizonte ispàtzia un’apena:
cantu bi at de terra, pedra e rena,
abba de mare, rios e funtanas
ca ti l’at sa natura favorida
tant’abba bamba e tanta abba salida.
8. Piras (52”)
Igue sa natura at dadu vida
a unu mare cun abba cumpata.
Ma deo apo un’arte refinida
a ti curregger est giusta e adata.
S’abba ’e su mare l’as fata salida
e deo ’amba ja ti l’apo fata.
Su sale nd’’ogo a s’abba ’e su mare,
la fato druche e si podet bufare.
9. Sozu (57”)
M’ammenta prima ’e l’aer fata tue
chie est bistadu a ti lu imparare.
Sos dessalinadores de totue
chi cheres in sas rivas piatzare
salida ’ies s’abba ch’est in mare
e bamba ti che pigat a sa nue.
Ca sa natura a lu fagher si prestat:
s’abba che pigat su sale bi restat.
10. Piras (39”)
Tue s’abba che pigas a sa nue
e deo miro cando ses ingratu
ca nde la ’etas cando cheres tue
e deo non nde resto sodisfatu.
Deo s’abba ’e su mare t’apo fatu
bamba, e nos la bufamos in totue
ca de imbambiare semus meres
e tue as a pioer cando cheres.
11. Sozu (55”)
Si so ’istadu deo a render frutu
ti lu devo istanote ispiegare
ca sentza intender de motore su mutu
so bonu s’abba a ti la filtrare.
In s’ispiaggia faghes unu putu
e s’abba tando si podet bufare
e motore perunu no bi nd’ada
ma est sa terra chi ti l’at filtrada.
12. Piras (32”)
Chi sa terra la filtret ja be-i creo,
unu pagu ’e rejone l’as igue.
Però su putu l’apo fatu deo
e non li dias sos meritos tue
ca sempre ti che pigas a sa nue
e deo a da chi ’enit mi la leo.
Ma deo in terra l’iscavo ’e gosie,
non devo istare aisetende a tie.
13. Sozu (57”)
Ma deo controllare a tie poto
in su mare, in su campu e in montagna.
Sun in Palermo de abba in migragna
fina a s’inìtziu de su setantoto
ca si est sicu dogni acuedoto
da chi sun sete meses in sicagna.
E deo s’abba est chi la fato mòere:
sicat su putu s’istento a piòere.
14. Piras (44”)
Nachi in Palermo ja sun in migragna
e sun acant’a morrer de su sidis.
Però l’as fata tue sa sicagna,
prit’a los consolare non providis?
Ti pregamos e puru no obbidis
ca sa malignidade as in s’intragna.
Tando……….. iscavu mi leo:
ca non pioet s’abba la chilch’eo.
15. Sozu (56”)
Tue ca tenes s’arte ses felice,
a tribagliare a tie est unu jogu.
Ma a da chi est s’aera alluta in fogu
tando ti armas de perforatrice,
faghes su putu in cussa superfice
poi lu faghes in-d-un’àteru logu.
Iscavas terra modde e pedra dura
chilcas s’abba inue est da sa natura.
16. Piras (34”)
Deo so po chilcare s’abba adatu
e tue in oriolu non mi pones.
Tue una montagna ja asa fatu
e deo tota la sego a bucones
e custa pedra la fato a contones
e m’apo fraigadu unu palatu.
Non b’intrat bentu e non bi calat nue,
cosa chi no m’as fatu mai tue.
17. Sozu (
………………………………….
………………………………….
………………………………….
………………………………….
………………………………….
………………………………….
………………………………….
………………………………….
18. Piras (
………………………………….
………………………………….
………………………………….
…………….càlculat pianu-pianu
po sos chelos ja b’est s’aeroplanu,
che pigat aggiummai a s’infinitu.
Jughet sas bombas e tando saetat,
inue cheret issu nde las betat.
19. Sozu (56”)
Custu mi paret àteru arrejonu
de saeta, ’e sa frecia e de fusile
In cussu campu ti contas padronu,
de navicella as cumpresu s’istile,
però prima ’e partire su missìle
aisetan a fagher tempus bonu.
Si sa natura li dat impertinéntzia
tando tramandan sa data ’e parténtzia.
20. Piras (46”)
Trinceas b’at, iscavan su terrinu
su fosile e mitraglia dan in manu.
Tue ti lea unu sutamarinu:
istat un’annu intreu in s’oceanu,
cando lu chilchan ti paret vicinu,
che andat suta e ch’istupat lontanu.
E dòminat sos mares in totue:
nara si cussu l’as criadu tue.
21. Sozu (51”)
Nara: poit’est chi non m’ispiegas
comente dês inie viaggiare?
Ca si su tubbu ’e s’ària ti segas
in altu no che torras a pigare.
Su pische vivet in fundu ’e mare,
si che falas a fundu tue annegas.
Chi potas viver igue non creo:
deves vivere inue naro deo.
22. Piras (36”)
Deo fia in armas de sa gherra
e tue mi che pones a piscare.
Ses che un’aranzolu aferra-aferra
e no ischis a ue t’aferrare
Su pische campat e vivet in mare
ma però morit si nd’’essit a terra.
A l’’ies sa rejone vera igue
chi ja ses difetosa finas tue.
23. Sozu (45”)
Ma, Remundu, non sias in s’aficu
de mi ch’’ogare da su caminu giustu
ca ti cheria ispiegare custu:
mama natura l’at dadu s’indicu
ca tue deves viver in su sicu,
su pische devet viver in s’infustu.
Proa si nono a mi lu cambiare
su pische a terra e-i s’ómine a mare.
24. Piras (44”)
Non bistat s’ómine intro ’e su mare,
ómines che Zuseppe e che Remundu
ca de su mare che calan a fundu
e bistan fina tres oras a pigare.
S’ómine de ogni cosa est vagabbundu
ca tenet s’arte po la regirare:
totu s’arte ja regalat a issu,
pigat a chelu e calat a s’abbissu.
25. Sozu (50”)
Si ses pigadu a prima, nara a coa
prite non ses in sa luna abbitadu?
Da chi che ses a inie arrivadu
pariat tzeltu una dimora noa.
Però cherio de fagher sa proa
unu guante a ti nd’aer bogadu
ca so cunvintu cuss’americanu
chi si nde fit torradu a una manu.
26. Piras (39”)
Ma deo s’importàntzia bi do
ca s’arte m’at curretu e aggiuadu:
a sa luna pigadu mi che so
e a da poi mi nde so caladu.
Tue mi dias cherrer narrer no:
ist’inie, non so ammachiadu.
Deo fina a sa luna che aggualo
e da chi mi piaghet mi nde calo.
27. Sozu (49”)
Su fenómenu giustu e naturale
apretza e deves sighire sos filos.
Sos motivos, inie, naramilos
poit’est ch’as sa tuta ispatziale?
Inoghe pesas unu cuintale,
inie pesas vintichimbe chilos.
Chi est proa ’e natura no as cumpresu:
issa cumandat finas in su pesu.
28. Piras (36”)
No, chi deo a su clima ja mi adato
tantu chi non so mancu un’ignorante:
da chi che pigo lébiu mi fato
ca cuss’isfera est apena vagante,
da chi nde torro mi fato pesante
e semper isto comente m’agato.
So goi inoghe e inie so gai
tantu no poto cambiare mai.
29. Sozu (47”)
Ja ti difendes coment’e poeta,
l’isco chi ses a sa luna arrivadu.
Post’as su pê in cussu pianeta
e tando sa natura as esploradu
e nd’as batidu ’e pedra una sacheta
e nd’as dadu un’’ucone a dogni istadu
a sa natura faghinde un’inchinu
che una perla o che unu rubbinu.
30. Piras (40”)
Deo nd’apo dadu a custa e a cudda
e mi so, dendebbilis, diveltidu
tantu sa luna est che una chibudda,
tunda, mancu su visu at coloridu.
Tzertamente niente nd’at patidu,
non nd’at patidu ca ja non b’at nudda.
Nd’aia ’atidu frutu, foza o rosa
si bi aeras fatu calchi cosa.
31. Sozu (53”)
Ma su viaggiu no fit unu jogu,
poto narrer chi proa nde as fat’una.
Ma bi est sa natura in dogni logu
in cantu as de girare sa foltuna:
chie ch’at postu in su sole su fogu,
chie ch’at postu sa pedra in sa luna?
Chi non bi falat ne abba e ne nie
ma pedra sa natura at postu inie.
32. Piras (39”)
In sa luna ja non b’as postu ’inu
ruju, biancu, nieddu e ne grogu.
Ello, deo in sa conca ’e su lominu
no b’apo puru inserradu su fogu?
Lu jughet in busciaca in dogni logu
e-i su fogu a cua apo in su sinu.
Da chi l’iscrico catzat fogu, creo,
e-i cussu bi l’apo fatu deo.
33. Sozu (58”)
Ja sun sos istrumentos totu bellos
si s’arte realizat sos destinos,
ma sa benzina in sos nostros terrinos
a l’agatare dat pena e fragellos
e como ch’as finidu sos lominos
ses pensende ’e solare a sos pannellos.
Po chi s’iscaldat custu mundu intreu
e chilchende lu ses su fogu meu.
34. Piras (50”)
Como torradu ses a sa benzina
ja l’aimis tratada dae antigu.
Deo aro sa terra e beto trigu,
màghino trigu e fato sa farina,
l’impasto e la suigo genuina
e fato pane ’e s’istògomo amigu.
Ma l’apo ’eo semenadu in totue
si no non mi nd’aias fatu tue.
35. Sozu (51”)
Ja l’isco chi trabaglias fitianu
m’a mie mesu morta forsis crêse.
A da chi ch’as interradu unu ranu
sos boes si l’an postu suta pêse,
ma bi torras da poi ’e unu mese
e créschidu l’agatas una manu.
E t’at cussa sementza sodisfatu:
sa natura pigare nde lu at fatu.
36. Piras (40”)
Igue unu mamentu ja mi arreo,
non chelzas mancu a ti narrer mammai.
Si su trigu no ’ia ’etadu deo
tzeltu chi nâdu non bi fiat mai:
deo lu ’eto e non lu lasso gai
chi poi dogni cura mi nde leo.
Lu fato crescher e a totu pesso:
lu trìulo, lu ’éntulo e lu messo.
37. Sozu (48”)
Deo apretzo sa tua fadiga
ca deves tribagliare ogni minutu.
Ma sa natura ti est mama e amiga
ca a cumprimentu s’òpera che at giutu:
issa trasformat su ranu in ispiga,
issa trasformat su fiore in frutu
ca s’ómine ja sémenat e curat
ma sa natura est sa chi l’ammadurat.
38. Piras (45”)
Ma s’initziativa est totu ebbia
deo so de sas séminas su mastru.
Sa cosa non nde calat dae s’astru,
bi cheret totacanta s’arte mia:
Tue as fatu nàschere un’ozastru
e non ses bonu a bi fagher olia.
Tando bi chelzo deo chi l’assesto
e lu fato a olia ca l’innesto.
39. Sozu (54”)
Si ti frimmas apena in cusssu puntu
non bisto ciarra-ciarra e ninna-ninna.
Da chi ti faghes sos contos a pinna
pares ch’apas sa glória raggiuntu,
ma sa linfa vitale est chi at aggiuntu
umpare cussos bìculos de linna
da chi atacados in parte si sunu
ca dae duos fatu ti nd’at unu.
40. Piras (48”)
Non cheres mancu a ti che fagher fora,
non cheres chi ti feta unu giudìcu.
Ma totu dae me est cussu aficu
ca tenzo manu ammaistradora:
si no l’aia fichidu s’isticu
s’ozastru fut istadu ozastru ancora:
Invece como olia fata este
ca tue l’asa fatu ozastru areste.
41. Sozu (1’09”)
Órdinan custu tema chi si lesset
ca coment’e oràriu est cumpletu.
Dia cherrer chi dogni male cesset
po chi sa vida marcet a deretu,
chi s’arte veramente s’interesset
de natura a curregger su difetu.
Da chi sun ambas supremas matronas
umpare potan dare cosas bonas.
42. Piras (55”)
’Eninde de su tema a finitia
s’arte est sorre ’e sa mama naturale.
Cultura, ………. e filosofia
e isvilupu civile e sociale:
poto narrer ch’at dadu s’arte mia
sa vera civilitade universale.
S’universu est criadu dae te
ma est civilizadu da me.