1976

Peppe Sozu

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Sozu (1’27”)

Cun su tempus e s’ómine in figura

nois amos s’esórdiu finidu:

un’idea dognunu at preferidu

esaminende a tempus e mesura.

Como invece su tema est arrividu,

a mie an dadu in parte sa natura.

Penso mi diat bona recumpensa

custa sovrana e grande mama immensa.

 

2. Piras (57”)

A tie t’ana dadu sa natura

e infati l’as nadu mama immensa.

Como a l’onorare tue pensa,

comente si meritat nd’apas cura

prite si non raggiunghes sa misura

non t’at a dare manna ricumpensa.

Ca deo puru nde tenzo una parte

ma no est sa natura, tenzo s’arte.

 

3. Sozu (1’14”)

Ormai in-d-unu bìculu ’e pabilu

sempre sas partes faghen aggualu.

Po me istadu est bonu unu regalu

si in mente mia bi agatat asilu

e si cantende no ch’esserat filu

no est pro aer tentu tema malu.

Ca su tema ja faghet simpatia,

si no atichit sa gulpa est sa mia.

 

4. Piras (1’02”)

Tue a su tema abbertu l’as sa janna

e de su cantu inìtzias sa lota

Ja t’at tocadu una palte manna

chi ti dat podda a la cantare tota.

Sa mia pius minore si est connota,

tue ses àlvure e deo conto canna.

Pius minore est sa partida mia

tantu ti chelzo fagher cumpagnia.

 

5. Sozu (1’05”)

In ambas argumentos bi at bastantes

prite sun ambos temas de valore.

De sa natura tantu risplendore

devo mustrare in custos istantes

ma non ti chilches tue atenuantes

po t’aer dadu una palte minore

ca in totue bi podes cumpàrrere:

cun s’arte non ti mancat ite nàrrere.

 

6. Piras (50”)

Ma deo non cheria narrer goi:

cumprende su chi naro, chena neu.

Tue ja ses criada dae Deu

e deo l’apo fata a parte poi.

Si ses nàschida a primu e a trofeu

ti timo cantu timo su bobboi.

E-i su tema meu est solu adatu

ca a sa natura devo ponner fatu.

 

7. Sozu (1’13”)

E tando si bintramos in iscena

ca ambas duas paltes sun sovranas

zonas de campu cun zonas montanas

in s’orizonte ispàtzia un’apena:

cantu bi at de terra, pedra e rena,

abba de mare, rios e funtanas

ca ti l’at sa natura favorida

tant’abba bamba e tanta abba salida.

 

8. Piras (52”)

Igue sa natura at dadu vida

a unu mare cun abba cumpata.

Ma deo apo un’arte refinida

a ti curregger est giusta e adata.

S’abba ’e su mare l’as fata salida

e deo ’amba ja ti l’apo fata.

Su sale nd’’ogo a s’abba ’e su mare,

la fato druche e si podet bufare.

 

9. Sozu (57”)

M’ammenta prima ’e l’aer fata tue

chie est bistadu a ti lu imparare.

Sos dessalinadores de totue

chi cheres in sas rivas piatzare

salida ’ies s’abba ch’est in mare

e bamba ti che pigat a sa nue.

Ca sa natura a lu fagher si prestat:

s’abba che pigat su sale bi restat.

 

10. Piras (39”)

Tue s’abba che pigas a sa nue

e deo miro cando ses ingratu

ca nde la ’etas cando cheres tue

e deo non nde resto sodisfatu.

Deo s’abba ’e su mare t’apo fatu

bamba, e nos la bufamos in totue

ca de imbambiare semus meres

e tue as a pioer cando cheres.

 

11. Sozu (55”)

Si so ’istadu deo a render frutu

ti lu devo istanote ispiegare

ca sentza intender de motore su mutu

so bonu s’abba a ti la filtrare.

In s’ispiaggia faghes unu putu

e s’abba tando si podet bufare

e motore perunu no bi nd’ada

ma est sa terra chi ti l’at filtrada.

 

12. Piras (32”)

Chi sa terra la filtret ja be-i creo,

unu pagu ’e rejone l’as igue.

Però su putu l’apo fatu deo

e non li dias sos meritos tue

ca sempre ti che pigas a sa nue

e deo a da chi ’enit mi la leo.

Ma deo in terra l’iscavo ’e gosie,

non devo istare aisetende a tie.

 

13. Sozu (57”)

Ma deo controllare a tie poto

in su mare, in su campu e in montagna.

Sun in Palermo de abba in migragna

fina a s’inìtziu de su setantoto

ca si est sicu dogni acuedoto

da chi sun sete meses in sicagna.

E deo s’abba est chi la fato mòere:

sicat su putu s’istento a piòere.

 

14. Piras (44”)

Nachi in Palermo ja sun in migragna

e sun acant’a morrer de su sidis.

Però l’as fata tue sa sicagna,

prit’a los consolare non providis?

Ti pregamos e puru no obbidis

ca sa malignidade as in s’intragna.

Tando……….. iscavu mi leo:

ca non pioet s’abba la chilch’eo.

 

15. Sozu (56”)

Tue ca tenes s’arte ses felice,

a tribagliare a tie est unu jogu.

Ma a da chi est s’aera alluta in fogu

tando ti armas de perforatrice,

faghes su putu in cussa superfice

poi lu faghes in-d-un’àteru logu.

Iscavas terra modde e pedra dura

chilcas s’abba inue est da sa natura.

 

16. Piras (34”)

Deo so po chilcare s’abba adatu

e tue in oriolu non mi pones.

Tue una montagna ja asa fatu

e deo tota la sego a bucones

e custa pedra la fato a contones

e m’apo fraigadu unu palatu.

Non b’intrat bentu e non bi calat nue,

cosa chi no m’as fatu mai tue.

 

17. Sozu (

………………………………….

………………………………….

………………………………….

………………………………….

………………………………….

………………………………….

………………………………….

………………………………….

 

18. Piras (

………………………………….

………………………………….

………………………………….

…………….càlculat pianu-pianu

po sos chelos ja b’est s’aeroplanu,

che pigat aggiummai a s’infinitu.

Jughet sas bombas e tando saetat,

inue cheret issu nde las betat.

 

19. Sozu (56”)

Custu mi paret àteru arrejonu

de saeta, ’e sa frecia e de fusile

In cussu campu ti contas padronu,

de navicella as cumpresu s’istile,

però prima ’e partire su missìle

aisetan a fagher tempus bonu.

Si sa natura li dat impertinéntzia

tando tramandan sa data ’e parténtzia.

 

20. Piras (46”)

Trinceas b’at, iscavan su terrinu

su fosile e mitraglia dan in manu.

Tue ti lea unu sutamarinu:

istat un’annu intreu in s’oceanu,

cando lu chilchan ti paret vicinu,

che andat suta e ch’istupat lontanu.

E dòminat sos mares in totue:

nara si cussu l’as criadu tue.

 

21. Sozu (51”)

Nara: poit’est chi non m’ispiegas

comente dês inie viaggiare?

Ca si su tubbu ’e s’ària ti segas

in altu no che torras a pigare.

Su pische vivet in fundu ’e mare,

si che falas a fundu tue annegas.

Chi potas viver igue non creo:

deves vivere inue naro deo.

 

22. Piras (36”)

Deo fia in armas de sa gherra

e tue mi che pones a piscare.

Ses che un’aranzolu aferra-aferra

e no ischis a ue t’aferrare

Su pische campat e vivet in mare

ma però morit si nd’’essit a terra.

A l’’ies sa rejone vera igue

chi ja ses difetosa  finas tue.

 

23. Sozu (45”)

Ma, Remundu, non sias in s’aficu

de mi ch’’ogare da su caminu giustu

ca ti cheria ispiegare custu:

mama natura l’at dadu s’indicu

ca tue deves viver in su sicu,

su pische devet viver in s’infustu.

Proa si nono a mi lu cambiare

su pische a terra e-i s’ómine a mare.

 

24. Piras (44”)

Non bistat s’ómine intro ’e su mare,

ómines che Zuseppe e che Remundu

ca de su mare che calan a fundu

e bistan fina tres oras a pigare.

S’ómine de ogni cosa est vagabbundu

ca tenet s’arte po la regirare:

totu s’arte ja regalat a issu,

pigat a chelu e calat a s’abbissu.

 

25. Sozu (50”)

Si ses pigadu a prima, nara a coa

prite non ses in sa luna abbitadu?

Da chi che ses a inie arrivadu

pariat tzeltu una dimora noa.

Però cherio de fagher sa proa

unu guante a ti nd’aer bogadu

ca so cunvintu cuss’americanu

chi si nde fit torradu a una manu.

 

26. Piras (39”)

Ma deo s’importàntzia bi do

ca s’arte m’at curretu e aggiuadu:

a sa luna pigadu mi che so

e a da poi mi nde so caladu.

Tue mi dias cherrer narrer no:

ist’inie, non so ammachiadu.

Deo fina a sa luna che aggualo

e da chi mi piaghet mi nde calo.

 

27. Sozu (49”)

Su fenómenu giustu e naturale

apretza e deves sighire sos filos.

Sos motivos, inie, naramilos

poit’est ch’as sa tuta ispatziale?

Inoghe pesas unu cuintale,

inie pesas vintichimbe chilos.

Chi est proa ’e natura no as cumpresu:

issa cumandat finas in su pesu.

 

28. Piras (36”)

No, chi deo a su clima ja mi adato

tantu chi non so mancu un’ignorante:

da chi che pigo lébiu mi fato

ca cuss’isfera est apena vagante,

da chi nde torro mi fato pesante

e semper isto comente m’agato.

So goi inoghe e inie so gai

tantu no poto cambiare mai.

 

29. Sozu (47”)

Ja ti difendes coment’e poeta,

l’isco chi ses a sa luna arrivadu.

Post’as su pê in cussu pianeta

e tando sa natura as esploradu

e nd’as batidu ’e pedra una sacheta

e nd’as dadu un’’ucone a dogni istadu

a sa natura faghinde un’inchinu

che una perla o che unu rubbinu.

 

30. Piras (40”)

Deo nd’apo dadu a custa e a cudda

e mi so, dendebbilis, diveltidu

tantu sa luna est che una chibudda,

tunda, mancu su visu at coloridu.

Tzertamente niente nd’at patidu,

non nd’at patidu ca ja non b’at nudda.

Nd’aia ’atidu frutu, foza o rosa

si bi aeras fatu calchi cosa.

 

31. Sozu (53”)

Ma su viaggiu no fit unu jogu,

poto narrer chi proa nde as fat’una.

Ma bi est sa natura in dogni logu

in cantu as de girare sa foltuna:

chie ch’at postu in su sole su fogu,

chie ch’at postu sa pedra in sa luna?

Chi non bi falat ne abba e ne nie

ma pedra sa natura at postu inie.

 

32. Piras (39”)

In sa luna ja non b’as postu ’inu

ruju, biancu, nieddu e ne grogu.

Ello, deo in sa conca ’e su lominu

no b’apo puru inserradu su fogu?

Lu jughet in busciaca in dogni logu

e-i su fogu a cua apo in su sinu.

Da chi l’iscrico catzat fogu, creo,

e-i cussu bi l’apo fatu deo.

 

33. Sozu (58”)

Ja sun sos istrumentos totu bellos

si s’arte realizat sos destinos,

ma sa benzina in sos nostros terrinos

a l’agatare dat pena e fragellos

e como ch’as finidu sos lominos

ses pensende ’e solare a sos pannellos.

Po chi s’iscaldat custu mundu intreu

e chilchende lu ses su fogu meu.

 

34. Piras (50”)

Como torradu ses a sa benzina

ja l’aimis tratada dae antigu.

Deo aro sa terra e beto trigu,

màghino trigu e fato sa farina,

l’impasto e la suigo genuina

e fato pane ’e s’istògomo amigu.

Ma l’apo ’eo semenadu in totue

si no non mi nd’aias fatu tue.

 

35. Sozu (51”)

Ja l’isco chi trabaglias fitianu

m’a mie mesu morta forsis crêse.

A da chi ch’as interradu unu ranu

sos boes si l’an postu suta pêse,

ma bi torras da poi ’e unu mese

e créschidu l’agatas una manu.

E t’at cussa sementza sodisfatu:

sa natura pigare nde lu at fatu.

 

36. Piras (40”)

Igue unu mamentu ja mi arreo,

non chelzas mancu a ti narrer mammai.

Si su trigu no ’ia ’etadu deo

tzeltu chi nâdu non bi fiat mai:

deo lu ’eto e non lu lasso gai

chi poi dogni cura mi nde leo.

Lu fato crescher e a totu pesso:

lu trìulo, lu ’éntulo e lu messo.

 

37. Sozu (48”)

Deo apretzo sa tua fadiga

ca deves tribagliare ogni minutu.

Ma sa natura ti est mama e amiga

ca a cumprimentu s’òpera che at giutu:

issa trasformat su ranu in ispiga,

issa trasformat su fiore in frutu

ca s’ómine ja sémenat e curat

ma sa natura est sa chi l’ammadurat.

 

38. Piras (45”)

Ma s’initziativa est totu ebbia

deo so de sas séminas su mastru.

Sa cosa non nde calat dae s’astru,

bi cheret totacanta s’arte mia:

Tue as fatu nàschere un’ozastru

e non ses bonu a bi fagher olia.

Tando bi chelzo deo chi l’assesto

e lu fato a olia ca l’innesto.

 

39. Sozu (54”)

Si ti frimmas apena in cusssu puntu

non bisto ciarra-ciarra e ninna-ninna.

Da chi ti faghes sos contos a pinna

pares ch’apas sa glória raggiuntu,

ma sa linfa vitale est chi at aggiuntu

umpare cussos bìculos de linna

da chi atacados in parte si sunu

ca dae duos fatu ti nd’at unu.

 

40. Piras (48”)

Non cheres mancu a ti che fagher fora,

non cheres chi ti feta unu giudìcu.

Ma totu dae me est cussu aficu

ca tenzo manu ammaistradora:

si no l’aia fichidu s’isticu

s’ozastru fut istadu ozastru ancora:

Invece como olia fata este

ca tue l’asa fatu ozastru areste.

 

41. Sozu (1’09”)

Órdinan custu tema chi si lesset

ca coment’e oràriu est cumpletu.

Dia cherrer chi dogni male cesset

po chi sa vida marcet a deretu,

chi s’arte veramente s’interesset

de natura a curregger su difetu.

Da chi sun ambas supremas matronas

umpare potan dare cosas bonas.

 

42. Piras (55”)

’Eninde de su tema a finitia

s’arte est sorre ’e sa mama naturale.

Cultura, ………. e filosofia

e isvilupu civile e sociale:

poto narrer ch’at dadu s’arte mia

sa vera civilitade universale.

S’universu est criadu dae te

ma est civilizadu da me.