Essi su frontman de unu grupu chi at béndiu 150 milionis de discus no est pimpirilla. E duncas, est giustu a si ndi bogai su capeddu, innantis de si ponni a chistionai de Freddie Mercury. De custu cantanti e pianista de orìgini indiana chi, de Stone Town (sa parti becia de sa capitali de s’ìsula de Zanzibar, Africa orientali, euba est nàsciu su 5 de cabidanni de su 1946), est lómpiu in Inghilterra a fai su rei de sa mùsica. Antzis sa reina: Queen.

 

Su nòmini sû fut Farrok Bulsara, e su pseudónimu Mercury dd’iat imperau po mori de Mercùriu, su nùntziu de is deus. Sa ‘soprana’ ispanniola Montserrat Caballé, chi iat arregistrau cun Freddie su discu Barcelona, diventau sa colunna sonora uficiali de is olimpiadis de su 1992, at nau: “Sa ténnica sua fut ispantosa. A livellu de tempus non teniat problema perunu, cantàt cun-d-unu sensu de su ritmu perfetu, passendu de una tonalidadi a s’atra sena isfortzu. Teniat una musicalidadi manna. Su modu sû de fai is frasis podiat essi fini, dilicau e durci o prus càrrigu de energia e forti. Fut bonu a agatai su timbru e s’isfumadura espressiva giusta po dónnia fueddu”.

 

Su caminu de is Queen cumentzat a Londra in su 1971. Cumpangius de viagiu de Freddie funt su sonadori de ghitarra Bryan May, su baterista Roger Taylor, e su bassista John Deacon. In paris ant a fai s’istória de sa mùsica rock, gràtzias a cantzonis che We Are the Champions, Bohemian Rhapsody, The Show Must Go On, Innuendo, Somebody to Love, Who Wants to Live Forever, I Want to Break Free, Under Pressure, Don’t Stop My Now etc. We Are the Champions, una de is cantzonis prus connotas in totu su mundu, finas poita est imperada po festai sa bìncida de is mundialis de palloni (de su 1982 a oi), est bessia po sa primu borta in s’album News of the World, de su 1977.

 

Is fueddus funt de Freddie: “Apu pagau su dépidu miu/ dî po dî/ apu iscontau sa pena mia/ ma no apu fatu dannu perunu/ e di erroris grussus/ nd’apu fatu pagus:/ apu tentu su pùini de arena miu/ scutu a faci/ ma ci dd’apu fata./ Nosu seus is campionis, amigus mius/ i eus a sighiri a cumbati/ finas a s’acabbu./ Nosu seus is campionis/ nosu seus is campionis/ no nc’est tempus po is chi ant pérdiu/ ca nosu seus is campionis/ de su mundu…”. Freddie fut bonu a poderai in manus unu pùbblicu de 250 mila personas (Rock in Rio, 1985), e a ddu fai cantai in paris a issu. Fut aberu unu maistu in su cantu, bonu a apicai po 4 otavas cun sa boxi, de su fa de sa primu otava finas a cussu de sa cuinta, lompendu a su fa de sa cuarta cun sa boxi de petus. Po su magazine americanu Rolling Stone, Freddie est a su de 18 postus in sa classìfica de is mellus cantantis de dónnia tempus, invecias po sa rivista Classic Rock Freddie est a su primu postu tra is boxis rock. Famau meda est su “duetto” chi Freddie at fatu cun David Bowie in Under Pressure, cantzoni chi ant iscritu in paris, e chi narat: “Sa boxi si cambiat in errisu macu candu ses istrecau de sa pressioni/ no dd’eus a podi donai a nosu etotu una possibbilidadi/ no dd’eus a podi donai cussa possibbilidadi a s’amori/ poita no dd’eus a podi donai a s’amori?/ Poita amori est unu fueddu foras de moda/ e s’amori ti narat de t’arriolai de sa genti chi est a s’oru de su noti/ e s’amori ti narat de mudai su modu de ti donai pentzamentu po tui etotu/. S’ùrtimu ballu nostu est custu…”. Mancai is Queen apant tentu, giai de is primus album, fama manna, su grupu non s’est mai orrósciu de isperimentai sonus nous e at tocau in sa carrera sua dónnia ala de su rock (de s’hard a su glam, de s’heavy metal a su rock progressivu, de s’art rock a su pop rock, finas a su dance rock e a s’arena rock) e custu est unu caminu chi Freddie at bofiu cun fortza. Sa band no at rinunciau mancu a fai is colunnas sonoras po dûs film: Flash Gordon (1980) e Highlander (1986) – amostendu de essi de averas cumpleta – e Freddie puru s’est cuncédiu, in sa carrera sua, dûs album de solista: Mr. Bad Guy (1985) e Barcelona (1988). Su 24 de donniassanti fait 20 annus a imoi ca s’est mortu Freddie, po mori de s’Aids. Ma sa maia de sa boxi sua, is móvidas suas in su palcu e sa mannaria de is fueddus de is cantzonis suas, funt ancora in su coru de totu is amantis de su rock. Comenti narat una cantzoni de is Queen, s’ùrtima de s’album Innuendo (1991), iscrita de su ghitarrista Bryan May pagu tempus innantis chi Freddie si fessit mortu: Show Must Go On. “Logus sena nudda, po ita biveus?/ Logus lassaus de sei, forsis connosceus giai su resultau/ Sigheus e sigheus, c’est calencunu chi scipat eit’est chi seus cichendu?/ Un’atru eroi, un’atru dannu inùtili/ in palas de su sipàriu, in sa pantomima/ poderai, c’est calencunu chi nc’arrennescit ancora?/ S’ispetàculu depit sighiri/ S’ispetàculu depit sighiri…”. Freddie est su protagonista mannu de su vìdeu de sa cantzoni, fatu cun codeddus de filmaus arregistraus in is annus innanti, ca sa maladia dd’iat torrau a nudda. E issu, ca ci teniat meda a sa privacy, non si boliat fai biri in cussas cunditzionis de su pùbblicu sû. Epuru sa cantzoni est un’ispantu, e sa boxi de Freddie una maia. Bona a fai innamorai totu su mundu. Freddie, a sa fini, cicàt feti custu: Somebody To Love.