Ardauli 1992

Decimoputzu 1989

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Sozu (1’13”)

Si no m’isbaglio est in su sessantunu

chi cun Zizi e cun Fadda inoghe fia.

Degheot’annos passados che sunu,

meda po una gara in poesia:

tando jughia calchi pilu brunu

com’incanida s’est sa conca mia.

Però mancu po cussu mi dispero

bos ringràtzio ’e coro e bonasero.

 

 

2. Màsala (1’00”)

In palcu tou so, Sant’Isperadu,

ma mi palzo falende dae sa nue

ca àteras boltas chi m’as invitadu

fia sempre cantende in aterue

e non nos fit ancora capitadu

de nos bider in cara, deo e tue.

No mi connoschias ne ti connoschia

e retzi sa prima istrinta ’e manu mia.

 

 

3. Sozu (1’07”)

Oe, Màsala, inoghe t’incorona

da chi a primu che ses arrividu.

Àtera ’olta a mie m’an bidu,

no isco si fit gara mala o bona:

nd’aio s’isperàntzia peldidu

de torrare a cantare a custa zona.

Oe si ch’’enzo a su fiancu tou

mi palzo che a tie ’eninde a nou.

 

 

4. Màsala (48”)

Tue non nelzas chi a nou sese

ca ja ti connoschian dae tantu.

Deo oe ch’apo a prima postu pêse,

cumemoramos su patronu santu:

inoghe totu mi faghet ispantu,

est bellu s’ambiente e su paese.

E-i sas oras chi ch’’isto mi recreo

ma como no isco si piago deo.

 

 

5. Sozu (1’02”)

Sa gara nostra ancora no est fata

però t’an a apretzare cun amore:

est sa mia isperàntzia mazore

de lis dare cantende cosa grata

ja ch’istasero che fit in piata

tota s’impronta ’e su saldu folclore.

Como de custa die a finitia

b’istat bene una gara in poesia.

 

 

6. Màsala (53”)

Amos a fagher istima profunda,

bene mi retzin e menzus los trato.

Chissà s’abbundan sos versos a unda

in custa prima gara chi che fato

e poi a sos chent’annos si mi agato

ispero de che fagher sa sigunda

ca oe barantatres apo cumpridu

e no che fia innanti ancora ’ennidu.

 

 

7. Sozu (1’03”)

Sos dùbbios da mente che cancella,

a faeddare gai no cumbenit.

Si su pópulu inoghe si tratenit

ja b’intrat cun sa gara in cumonella

e s’istanote faghes gara bella

ch’as a torrare ocannu chi ’enit.

Bastat de rallegrare custa zente,

diventas de sa festa unu cliente.

 

 

8. Màsala (46”)

Non tenzo sa fanàtica mania

de aspirare a trofeu e corona

però in custa gara ’e poesia

sos versos cun sos mios acumona

gai sa gara si esserat bona

no at a esser sa proa tota mia.

Si causamos sa própia ispesa

devimos dare sa matessi resa.

 

 

9. Sozu (58”)

Si umpare nos ponen a cunfrontu

po divertire canta zente ch’ada

s’edade mia ch’est bell’e passada

e como no nde fato pius contu

ca s’est initziende su tramontu

non so pensende a mi fagher istrada.

Ma ses tue in piena primavera

e sìghila sa tua carriera.

 

 

10. Màsala (54”)

S’as sos pilos biancos che argentu

non ses de palcu a primos impiantos

ma non tenimos poderes de santos

si una vida terrena amos tentu.

Sos ómines domanda totucantos

e non nd’agatas mancu unu cuntentu:

sos mannos si lamentan pro sos annos

e sos minores ca no sunu mannos.

 

 

11. Sozu (57”)

Ma su tempus caminat a galopu

sempre a fiancu de dogni individu.

No devo narrer chi mi pesan tropu

ma oramai mi so incanidu:

da chi a s’iscopu bi so arrividu

non b’at de isperare àter’iscopu.

E si tenzo unu pagu ’e debbilesa

mi dan s’atenuante ’e sa ’etzesa.

 

 

12. Màsala (45”)

Deo so iscultende su chi cantas

e-i sas frases tuas non sun fintas.

Sas tuddas mias puru totucantas

sun de nieddu e de biancu tintas:

como nde so ’essidu dae sas intas

e bintrende che so, Sotgiu, in sas antas.

E si sos annos sun currinde a bolu

no an esser passende pro te solu.

 

 

13. Sozu (58”)

Che ses pighende unu pagu a in susu,

sa conca mustrat cussa realtade.

Ma a narrer de antzianidade

guasi como in palcu mi as delusu

poite ap’eo da sa tua edade

unu cualtu ’e séculu in piusu.

E si bi andas bene a los contare

sun difìtziles puru a che passare.

 

 

14. Màsala (49”)

Ma faeddamos de abbilidade,

cosa ch’ancora mai no as intesu.

As superadu ’e séculu su mesu

e deo no, est santa veridade:

ma si ponimos a parte s’edade

aggualamos finas in su pesu.

E-i su pesu nostru in custa festa

no at a pender a manca e ne a dresta.

 

 

15. Sozu (1’01”)

Da chi faeddas gai so cuntentu

isvilupende ’e natura ogni donu.

De giovanu non tenzo oe su sonu

ma bi nd’at meda po arrivare a chentu

e non tenzo nemmancu in pensamentu

de lassare su palcu in abbandonu.

Ap’a gherrare fina a s’ùltim’ora,

sa palte mia mi la fato ancora.

 

 

16. Màsala (44”)

E tando lassa custu malumore,

de ti fagher sa palte sempre prega

tantu no improvisas a sa tzega,

est dogni versu bellu che fiore.

Deo ja so inoghe che collega

e tue non tenes de fagher s’amore:

pro chi jutas su cùcuru biancu

no giughes una giòvana a fiancu.

 

 

17. Sozu (1’02”)

Non mi cont’eo soldadu e ne re

ca non m’an dadu grados in consigna.

Da cand’ap’in sos palcos postu pê

ap’isvoltu sa mia òpera digna

e so cunvintu chi ancora ’e me

in su palcu bisonzu at sa Saldigna.

Nd’an a tenner bisonzu, penso a coa,

si in palcu non b’arrivat fortza noa.

 

 

18. Màsala (45”)

Ma sos poetas an diminuidu,

nd’at moltu tres in s’annu passadu.

E deo che giovanu so istadu

e tue ses ancora preferidu:

conto de totus s’ùltimu naschidu

ma no ap’esser s’ùltimu arrivadu

como chi de su rogliu so in mesu

e non m’as a agatare limbi-presu.

 

 

19. Sozu (59”)

Da chi faeddas gai so cuntentu

e chi fieru ti nde ficas reu.

Deo ti palzo como lentu-lentu

chi non possedo ’e brios su recreu

ma da chi ses a su fiancu meu

ja bi deves bistare sempre atentu.

Armadu ’e foltza e cun totu coraggiu

non chelzo chi ti drommas in viaggiu.

 

 

20. Màsala (46”)

Pensamentu pro me no ti nde lêse

ca ja m’as bidu sempre rie-rie.

No apo a esser fritu che su nie

e non mi lasso poner suta pêse

ma si mi naras chi débbile sese

nara puite cheres forte a mie.

Si so fort’eo e chi tue non bales

est feu, devimos esser uguales.

 

 

21. Sozu (1’03”)

Deo de debbilesa una lamenta

no apo fatu lentu e ne fiacu.

Ti palzo gai e so prontu a s’atacu

mancari caminende a marcia lenta

e si ti parit chi eo so istracu

non chelzo a mie leare a manu tenta.

Non dia cherrer sa manu a m’apòrrere:

si so morinde lassamiche mòrrere.

 

 

22. Màsala (48”)

No chelzo chi a tantu ti riduas

ca a morrer tue non cheret nisciunu

e mi paret chi est mesu importunu

nende chi dèbbile ses e chi ti ruas:

semus umpare da su chimbant’unu

e connosco sas bonas foltzas tuas

ca s’a fiancu so vintiot’annos

e mai mi as tratadu cun ingannos.

 

 

23. Sozu (1’01”)

Umpare meda nos an bidu in raglia

ponìndenos sas foltzas a cunfrontu.

Ap’a bogare ’e polcrabu s’iscaglia

si bi nde restat fina a su tramontu

ca oramai apo fatu su contu:

si molzo devo morrer in bataglia.

Ma mancu tando mi chelzo metzanu

c’ap’a morrer cun sa bandela in manu.

 

 

24. Màsala (45”)

Nara puite sa molte l’istimas,

mi’ chi sa festa no est funerale

e si mi pones in mente ti frimas

vicinu a mie cun alta morale.

Si moris tue a mie faghes male

chi m’apo a iscazare in lagrìmas

ma preg’a Deus chi fetas molte ’ona

chi deo t’apo a tesser sa corona.

 

 

25. Sozu (1’02”)

Como lassamos rosas e fiores,

no est de funerale su momentu.

Da chi so in su palcu so cuntentu

de divertire mannos e minores

però penso sos organizadores

dên aer preparadu un’argumentu.

Gai dognunu unu tema si aferrat

e cun sa parte sua andat e gherrat.

 

 

26. Màsala (47”)

S’esórdiu fininde a sinnu sanu,

Sotgiu, ti naro in forma benigna:

mai non chilches de molte s’insigna,

finas chi cantas ja ses biu e sanu.

Como sos chi giramos in Saldigna

si contan in sos didos de una manu

e po morrer unu ’e nois cantadores

menzus chi molzan deghe mussignores.

 

 

 

Primu tema: paura – coraggiu

 

 

1. Sozu (1’31”)

Poi ’e pagos minutos de riposu

a comintzare ’e nou ponzo cura

podinde cun sos versos a mesura

tant’’e render su palcu pius famosu.

A peus chi non fia paurosu

como m’an dadu in tema sa paura:

dadu chi mi l’an dada mi l’acollo,

si tenzo sa paura non la mollo.

 

 

2. Màsala (49”)

Presentamos su tema a s’ora giusta

ca dogn’órdine cheret rispetadu

ja ch’unu cumponente ’e cumitadu

duos biglietes at postu in sa busta

e mi poto contare fortunadu

cun-d-una bella parte che-i custa.

In su sorteggiu mi agato in vantaggiu

puite m’est tocadu su coraggiu.

 

 

3. Sozu (1’25”)

Tue as tentu pius sorte ’e me

ca podes cun-d-un’arma a morte fèrrere.

Deo in sa paura it’apo a chèrrere,

sa fantasia ’e prima lasso ’e sê

e ambos ojos bene devo abbèrrere

innanti de lu mover unu pê

prite mi faghet totu impressione

ca prima devo dare atentzione.

 

 

4. Màsala (58”)

Sa palte tua puru est discreta

dae sa prima otada chi si tancat.

Ma ube su coraggiu si afiancat,

Sotgiu, si podet raggiunger sa meta:

própiu cando issu non bi mancat

s’aviat unu in s’istrada’ereta.

E podet arrivare a cantu isperat,

dogni dificultade si superat.

 

 

5. Sozu (1’05”)

Tue partis allegru che fiore

e isfidas sos mezus campiones.

ma a mie non mi ischidan gai s’umore

dùbbios ap’in mente a miliones.

Si faghet fritu serro sos balcones

ca apo paura ’e calchi rafreddore:

finas in cussas cosas b’isto atentu

ca timo caldu, fritu, sole e bentu.

 

 

6. Màsala (45”)

Tue naras chi s’abba l’as timida

e sos balcones los lassas serrados.

Caminamos a passos mesurados

però sa solte nos lanciat s’isfida

poite in su tragitu ’e custa vida

bides milli ostàculos parados.

Ma si che brincan si coraggiu b’ada,

est a si fagher una passizada.

 

 

7. Sozu (55”)

Ma a mie paret una disaura

chi semus sos onestos in cundanna

prite sos ladros oe a facia manna

penso chi chelfan viver dae sa fura.

Deo ca tenzo ’e sos ladros paura

bi ponzo duos gantzos in sa janna

e l’assiguro ’ene sa dimora

e de gai sos ladros ch’istan fora.

 

 

8. Màsala (46”)

Faeddende de jannas e balcones

non ti meritas in petu medaglias

ca non ses faeddende de bataglias

inue eroes b’at e campiones

chi si sun distintos che leones

mustrende sos artiglios e iscaglias.

Sos chi no an iscaglias ne artiglios

timen che tue e sun totu cuniglios.

 

 

9. Sozu (56”)

Ma sa paura mi faghet iscola,

est a la cambiare cosa istrana.

A mi ponner coraggiu dat matana

mancari chi mi puntes sa pistola:

deo si tenzo una fiza ’ajana

timo a la lassare ’essire sola

non si chi ch’’essat dae su paese

ch’anden in duos e torren in trese.

 

 

10. Màsala (53”)

Làssala andare peri sas carrelas

chi totu ana bigonzas in palas:

biancas rujas e bellas che melas

però iscelleradas conchimalas.

Ma sos ch’an in sos astros postu alas

e in sas undas an postu sas velas

a Netunu e Silvanu an visitadu:

solu sos coraggiosos b’an pensadu.

 

 

11. Sozu (54”)

Màriu a m’iscultare pone mente

ca si no no est bella sa disputa.

Chie ’olat at paura ’e calchi ruta,

chie est in mare timet s’incidente:

po cussu in altu an su paracaduta

e sos de mare an su salvagente.

No penses chi viaggen a s’iscuru,

cussos sunu timinde a morrer puru.

 

 

12. Màsala (44”)

Ma a ite mi faeddas de disputas

da chi a tie cumbenit chi timas?

Si pensas chi as paura de sas rutas

tando non bolas, in terra ti frimas

ma che sun penetrados a sas grutas

e de sos montes raggiuntu an sas chimas.

Sa timória, Sotgiu, est cosa fea:

tue no pigas mancu a sa cadrea.

 

 

13. Sozu (

………………………………..

de frase ti nde naro un’ateruna:

sos chi che sun pigados a sa luna

tenian una tuta ispatziale

e-i cussa ’e paura est su signale

mancari ’e s’iscobelta ’e sa fortuna.

Torrados poi a sa zona terrena

po sa paura an fatu barantena.

 

 

14. Màsala (42”)

Mi ses fetende versos curiosos,

canta cosa ti ’enit a memória!

Si ’essidos che sun vitoriosos

cussos no an pensadu a sa timória:

eroes, astronàutas famosos

e sun totu passados a s’istória

tue ca times cussa tua imàgine

nara: l’an registrada in cale pàgine?

 

 

15. Sozu (50”)

Si su coraggiu afrontas a ambas manos

ti ses segnende su tou destinu

mancari machinàrios sovranos

chi non sempre est chi marcian a puntinu.

Amméntati ’e sos tres americanos

ch’an furriadu da mesu caminu:

da ch’an fatu guastu in viaggiu

tando lis est mancadu su coraggiu

 

 

16. Màsala (51”)

Ajò, no comintzemus a ofèndere

e su collega chi tenes rispeta

ca bi cheret coraggiu a si suspèndere

da su nostru terrenu pianeta.

Ma tue a su missile a ti bi prèndere

no b’intras si ti che lean a bratzeta

ca su timire ti ’atit iscunfoltu,

si petzitantu ti ch’intran a moltu.

 

 

17. Sozu (54”)

Crês tota coragiosa cussa crica

ma non ti frimmes in cuss’ambiente.

Fit s’iscéntzia russa ’e mezos rica

ca aiat dogni màchina potente

ma po paura innanti ’e morrer zente

ammenta chi an inviadu a Laìca.

Po paura ’e che morrer in cuddane

che an innanti imbiadu una cane.

 

 

18. Màsala (

Cando a improvisare ti nde pesas

…………………. che poeta saldu

ma de sos astros dogni tragualdu

de raggiungher no t’’ido in sas atesas.

Mi’ chi cussas sun nóbbiles impresas,

bi cheret bratzu frimmu cun azaldu.

Tue in sos astros no bi faghes gherra

e da chi times, Sotgiu, addura in terra.

 

 

19. Sozu (50”)

Deo dogni proggetu apo in bidea

ma de morrer no nd’apo ancora gana

e peso totu cantu in s’istadea,

sa parte ’ona e sa parte metzana.

Pensa, sa peste suina africana

faghet paura a sa Sardigna intrea

e si su male si ponet in motu

po paura sos porcos bochin totu.

 

 

20. Màsala (45”)

S’otada tua est una reina

chi fina a l’iscultare dat consolu.

Ma sa luna a sa terra no est vicina

e b’at pigadu coraggiosos solu.

Fimis arrejonende ’e calchi ’olu

como mi ch’intras in roba polchina:

invanu est timer, lassa s’abbolotu

ca s’an de morrer morin gai etotu.

 

 

21. Sozu (56”)

Ma cheres torra chi ’e sa luna cante,

be-i torro po cuntentare a tie

ca degh’annos a oe fit sa die,

penso, de cussa marcia triunfante.

Però an tentu paura essende inie

finas a si nd’’ogare unu guante:

prite no ana proadu in cuss’ora

unu guante a si nde ’ogare a fora?

 

 

22. Màsala (41”)

Ma su coraggiu est cosa incomuna

ca nd’amos bidu sa proa lampante.

Tue ja no as tentu sa fortuna

de bi pigare, ses tropu pesante:

chi non si nd’an bogadu unu guante

lu naran cando torran dae sa luna

sos coraggiosos chi che fin incue

ca non sun frases chi as nadu tue.

 

 

23. Sozu (56”)

Lassami de sa luna su delliru

chi incue bi fia eo vicinu.

Ma pensa: sa paura est un’ammiru,

sa chi ti faghet marciare a puntinu:

da chi un’epidemia bi at in giru

recurren prima ’e totu a su vacinu.

E cussu non lu faghen po coraggiu

est ca tenen paura ’e su contaggiu.

 

 

24. Màsala (44”)

Pensa chi su coraggiu est de sos mannos

ca sa chi timet est zente mischina.

Fit Garibaldi a s’edade ’e noe annos

ch’at bidu samunende una femìna

e cando fit istendinde sos pannos

ch’est ruta in mesu  s’abba in sa pischina.

Si tufat e nd’at fatu salvataggiu:

nàrami s’est paura o s’est coraggiu.

 

 

25. Sozu (45”)

Como in mira ’e mi dare matana

’ogadu a pizu nde as su pius forte.

Intantu ’e ti risponder apo gana

apretzende sa sua bona sorte:

ma da chi l’ana cundennadu a morte

si ch’est fuidu in terra americana.

Su coraggiosu, su pius maduru,

ma a lu ’ochire ja timiat puru.

 

 

26. Màsala (43”)

Ma da chi times non ses un’eroe,

sas moridinas ti paren nuraghes.

Cun iscusas de morte non mi apaghes,

s’est fuidu e-d-est moltu prima ’e oe

ma su chi at fatu issu a annos noe

tue a sessantachimbe non lu faghes.

Non ti tufas in riu ne in trainu,

ja l’’ides chi non ses garibaldinu.

 

 

27. Sozu (58”)

Si sa camija l’as garibaldina

cun tegus chelzo fagher una gita.

Non l’apo deo s’istória iscrita

ma sos proggetos andan in ruina:

da chi l’an pessighidu in sa cascina

lassadu at moribbunda inie Annita

E-d-est paura, ti lu fato a crêre,

ca at fina abbandonadu sa muzere.

 

 

28. Màsala (45”)

Chìlcati timoratu unu simìle

ca si no t’’essit mala sa faina.

Anita pro chi fit una femìna

benit fatu ’e s’isposu dae Brasile

poi in s’atacu ’e Santa Caderina

at leadu in sas manos su fusile.

E dimustrat coraggiu sena fine,

e times tue chi ses un’omìne!

 

 

29. Sozu (57”)

Deo de sa paura sempre amigu,

ja no m’ispantat isse ne-i sa dea.

A monte ’idet sa morte orrenda e fea

e la’idet dognunu nessi azigu

poite po paura ’e s’inimigu

iscavan in sas rocas sa trincea.

E da chi b’at perìgulu in sa die

de sa trincera ch’intran a inie.

 

 

30. Màsala (49”)

Eo non ti so nende chi no potas

ma tue sa paura as in s’istintu.

Mai nisciunu, Sotgiu, ti at cunvintu

a ti ch’intrare in mesu ’e sas lotas:

pius de unu si si nd’at distintu

cussos sun coraggiosos patriotas.

S’a tie ti faeddan de trincea

tando t’atacat calchi diarrea.

 

 

31. Sozu (52”)

Mi’ chi mi poto permiter sos lussos

poninde in bancu totu sos arcanos.

Ma sos americanos cun sos russos

e poite non benin a sas manos?

Sos russos timen sos americanos

e sos americanos timen cussos:

timinde ’e pelder zente cun dinari

no gherran ca si timen pari-pari.

 

 

32. Màsala (45”)

Ti l’ispiego precisa precisa,

mai che sun mancados sos buldellos

e pro che ’ogare fora sos ribbellos

leat s’ispada sa ruja camisa

cando fit cust’Itàlia divisa

e che tenimis sos istatarellos.

Cun coraggiu afrontadu an dogni isfida

e l’an torrada lìbbera e unida.

 

 

33. Sozu (56”)

Ma una cosa l’impares a mente

chi totu timen de bombas sos tzocos.

A da chi sun in lota sos picocos

betat sa franca su pius potente:

chi isvilupet sa gherra in Oriente

penso chi tenzan paura ambos blocos.

Tando an a fagher mediatzione,

ch’apan paura tenzo impressione.

 

 

34. Màsala (45”)

Ma tue sa paura as in sorte

si su bigliete l’as bene leggidu.

Naras chi tenes paura ’e sa morte,

su matessi po morrer ses naschidu:

unu ch’est coraggiosu contat forte,

cussu est rispetadu e-d-est timidu.

Però si tue times est guai:

si nd’abbusan, no ti rispetan mai.

 

 

35. Sozu (54”)

Chie andat a chircare su dutore

est ca at paura de s’ùltimu interru,

no at seguru unu coro ’e ferru

afrontende ’e sa morte su rigore.

E chie tenet paura ’e s’inferru

no est mai unu tristu pecadore

ma ’olat cun sas alas de anghélu

e deretu si ch’andat a su chelu.

 

 

36. Màsala (44”)

E cantas cosas mi ’etas a pare

chi no cheres pecare né faddire!

Sos chi sun elevados a s’altare

cussos mai an dévidu timire:

a chie s’est lassadu arrustire

a chie s’est lassadu iscolzolare.

E solu su coraggiu, ìstande tzeltu,

lis at sa janna de su chelu abbeltu.

 

 

37. Sozu (54”)

De santos no nde miro unu fiotu

ca bastare mi podet unu ebbia.

Pedru, t’ammenta, ite pauria

chi de jurare in falsu at fatu votu:

a da chi an cundennadu su Messia

narat chi non l’at bidu e ne connotu.

E at giuradu in falsu, s’iscuru,

timinde de ’ochire a isse puru.

 

 

38. Màsala (43”)

A tie paret chi at fatu prou,

si t’an aplaudidu est un’errore.

Fit santu Pedru un’apóstulu nou

pro ch’est como vicàriu mazore:

est bistadu unu grande traitore

ca rinnegadu at su mastru sou

ma s’est distintu cun sa rughe ’e Nerone

cando l’at abbratzada che leone.

 

 

39. Sozu (55”)

Permiti chi de nou a Pedru nómine

po chi lu negas e sias trassistu.

Sa morte isse timet che dogn’ómine

in prima de Nerone l’aer pistu:

fuinde at intopadu a Gesu Cristu

da chi l’at nadu: Quo vadis, Dómine?

de coraggiu non passat in sa polta

chi timet puru sa segunda ’olta.

 

 

40. Màsala (44”)

Gesu Cristu, su nostru Salvadore,

veramente a sos tempos fit bandidu.

Interrògan a Pedru piscadore

e rispondet: “Non l’apo mai ’idu”.

Ma tando Gesu Cristu l’at punidu,

l’at impostu tres atos de amore:

Su coraggiu l’at invece premiadu

ca màrtire in su chelu ch’est bintradu.

 

 

41. Sozu (53”)

Pedru s’isbagliu non lu pagat caru,

ti lu torro a repiter dae nou

ca timet finas Cristos, ti do prou:

cheret ponner a sa morte riparu.

At pregadu s’eternu Babbu sou

a che li frangher su càlighe amaru:

che divinu sa morte l’at connota

ma at timidu pighende a su Golgòta.

 

 

42. Màsala (51”)

Sos càlighes che lassa in sas cantinas

inube sun sas cubas e cubones.

Malas sas deghe persecutziones

in sa tzitade ’e sas sete collinas.

Sun circa degheoto miliones

màrtires tra omìnes e femìnas:

no an timidu sa morte a concluos,

non fin cumpagnas ne cumpagnos tuos.

 

 

43. Sozu (54”)

Deo sa parte non mi leo a giogu

ma de sos santos bi nd’apo una perra

prite che devo intrare in dogni logu

essende in paghe o in tempus de gherra:

ca an timidu ’e s’inferru su fogu

an atzetadu sa pena ’e sa terra

ca de su chelu po b’andare atesu

bi devo esser deo puru in mesu.

 

 

44. Màsala (46”)

Non sias ne ingratu e ne restiu

recita totu si ses agiornadu

ca Larentu in su fogu s’est colcadu,

de sàmbene nde versat unu riu:

si s’est lassadu arrustire ’iu

de su fogu non s’est ispaventadu.

Comente mai at timidu s’inferru

cando jughiat unu coro ’e ferru?

 

 

45. Sozu (50”)

Mi’, non mi ch’’essit in s’àtera orija

su chi a prima mi ch’’intrat po apentu.

Su fogu a totu faghet ispaventu

tochende un’ischinnita a sa camija

e che cheria a tie in sa cadrija

comente postu che an a Larentu.

Pensa, aias timidu tue puru

e a isse nde pìbio, s’iscuru.

 

 

46. Màsala (44”)

Ma cales sunu sos tuos impreos

si de andare a chelu tenes brama?

Medas an afrontadu sa fiama,

po issos sos dolores fin recreos

coment’e-i sos sete Macabbeos

chi morin in su fogu cun sa mama.

Si tue times ispidos e cadrigas

ista certu ch’a chelu no bi pigas.

 

 

47. Sozu (55”)

No andes a ti dare meda lode

nende chi ch’as su tronu in s’infinitu.

Amméntati chi Erode malaitu

cheret mortu ’e Sant’Anna su nebode:

Santu Zuseppe timinde a Erode

si ch’est a note fuidu in Egitu

e si sa note at salvu su Messia

est totu ’e sa paura proa mia.

 

 

48. Màsala (41”)

Santu Zuseppe in annos fit maduru

cun sos pilos biancos che su nie

però si si ch’est fùidu a inie

est un’atu ’e coraggiu cussu puru.

Invece tue ca times s’iscuru

ti dias esser fuidu a de die:

times s’iscuru, a de note non bessis

a ti salvare a tie non resessis.

 

 

49. Sozu (56”)

Devo ubbidire a s’órdine a puntinu

ca ana nadu a finire, considera.

Ma naro cun cusséntzia sintzera

chi sa paura est su nostru destinu.

Deo ladru non so ne assassinu

prite tenzo paura ’e sa galera:

tue ’e sa cella non times s’iscuru

e che podes finire inie puru.

 

 

50. Màsala (48”)

Si l’ordinan sos organizadores

de rispetare s’ordine mi tratas.

Ma sun de su coraggiu sos valores

si che torrimis insegus de datas:

da inoghe ’ogadu sos piratas

che an a fora cussos invasores

chi fini bàrbaros de ànimu pérfidu

ma solu coraggiosos bi at chérfidu.

 

 

 

Segundu tema: bara – culla

 

 

1. Sozu (1’13”)

Deo mirende su pópulu in cara,

de festa una magnìfica figura,

però nois devimos ponner cura

po sighire su metodo ’e sa gara.

Da ch’apo terminadu sa paura

mi ana dadu a cantare sa bara:

de mezoria no nd’apo connotu,

custa mi paret a timire etotu.

 

 

2. Màsala (48”)

Su primu tema an chérfidu suspesu

e como su segundu bos presento.

Chissà si dae ’ois est atesu:

deo ca l’apo in sorte mi cuntento:

pius de su coraggiu no cummento

ma so de isperàntzias atzesu

ja chi mi faghen torrare a infante

puite cheren chi sa culla cante.

 

 

3. Sozu (1’07”)

Canto sa bara timinde chi molza

ma afronto cun coraggiu custa gherra.

Non m’ispacat su coro perra perra

po tingher in nieddu sa cussolza

ma m’apo a armare ’e falche messadolza

po che ponner sa zente suta terra.

Totus semus timinde cussa die

però devimos andare a inie.

 

 

4. Màsala (48”)

Mi’ chi sa morte nos che ponet fora

dae sa vida nostra, bene ammenta.

E lassa de sa molte sa lamenta

tantu no est gentile una sinnora.

Ma sa culla ’e sa vida est s’aurora

ube tota sa zente ’ides cuntenta

ca ch’at bennìdu a sa terra unu frutu

mentres sa bara nos ponet in lutu.

 

 

5. Sozu (1’04”)

Tue afaca de issa ti trastulla,

ninna-ninna la deves tenner cara.

Sa parte mia paret una brulla,

est sa pastiglia ’e totu pius amara,

però ammentatinde chi est sa bara

cudda chi faghet su postu a sa culla.

Si contr’a mie faghes chistiones

cuddos chi naschen inue los pones?

 

 

6. Màsala (49”)

A mie non mi paret una brulla

de fronte a unu pópulu devotu.

Ma mira cantu bella est una culla,

arrivende un’erede b’an connotu:

est tando chi t’istapan un’ampulla,

a sa salude sua brindan totu.

Ma làssami sa molte, e la timas:

cue no b’at butios, b’at lagrìmas.

 

 

7. Sozu (1’02”)

Non ti lu so faghinde pro dispetu,

l’isco: a morrer sa zente no est cuntenta.

Ma at a tocare ’e li tenner afetu

e non deves bogare una lamenta

poite est solu una bara, ti ammenta,

chi t’imponet su màssimu rispetu.

E de su campusantu in dogni situ

“requiescant in pace” bi an iscritu.

 

 

8. Màsala (47”)

A mie paret diferente cosa

e permiti chi m’ispieghe francu.

In sa culla est mama un’isposa

e cun sa bara semus unu ’e mancu:

si naschet masciu b’at nastru biancu,

naschet fémina: est in colore ’e rosa.

B’at aumentu, o pitzinna o piseddu:

su nastru in losa est sempre nieddu.

 

 

9. Sozu (1’13”)

Si mi permitis, Màriu, un’istante

osselvamos sas terras isolanas:

chie sas cullas de eras lontanas

de cunservare istadu est amante?

Ma osserva sas tumbas de gigantes,

pelcias de fadas o domos de janas:

ammentan cussos ómines amigos

chi sun sa bara ’e sos sardos antigos.

 

 

10. Màsala (47”)

Cussos sun funeràrios monumentos

e no nde tenen tropu ’e impoltàntzias.

Ma in sa culla sun totu cuntentos,

unu mundu pienu ’e isperàntzias:

b’at augùrios e b’at cumplimentos,

in sa bara bi sun sas condogliàntzias.

E a nisciunu no piaghet s’interru

ca da ch’’iden sa bara tocan ferru.

 

 

11. Sozu (1’02”)

Non b’istes cun sas giaes como in manu

po unu mundu ’e disgrascias pienu.

Ammenta totu su génere umanu,

devet intrare in sa bara serenu:

bae e che passa in Roma in su Veranu

de Genova mira s’Istagluenu,

piràmides duomos e capellas:

inue as bidu cullas gai bellas?

 

 

12. Màsala (47”)

Eo a sa bara li uso rispetu

ma ischis ite narrer ti cheria?

Chi pro ’enner a terra su Messia

fin batormiz’annos in s’isetu

e sa felicidade est de Maria

cando at unu fizu prediletu.

L’’ides allegra in sa gruta cantende,

in su Golgòta l’’ides pianghende.

 

 

13. Sozu (1’01”)

Sa rughe, ’e religione mastra cara,

pensa, est sa bara ’e su fizu ’e Deu.

Sa terra l’est ingrata e l’est avara

ma a Isse a preigare li est recreu

e sa die ch’est bintradu in sa bara

est chi redentu ti at su mundu intreu.

Si de redentzione as tentu sorte

ammenta chi est de Cristos a sa morte.

 

 

14. Màsala (47”)

Permiti chi in sa culla ti cumbide,

si podet fagher una festa bella

ca Maria s’ebrea verginella

a su proggetu ’e Deu at giutu fide:

s’est ingrandida sa ratza ’e Davìde

ca Cristos fit cun issu in parentella.

E lassa chi si crescat e si produat,

ma cando morit s’aera s’annuat.

 

 

15. Sozu (56”)

Làssami sos dolores e piantos:

Màriu, deves esser pius forte.

Sentza me su chelu no at sorte,

de custu mi nde poto dare ’antos:

nara poite a totu sos santos

faghen festa sa die ’e sa morte.

Non ti la lêse sa bara a disaggiu:

de s’oltretumba est su ponte ’e passaggiu.

 

 

16. Màsala (47”)

Lass’istare sa bara in abbandonu

ca si no, Sotgiu, peldes sa disputa.

Mi’ chi su Salvadore pius bonu

naschet: s’aera ’e lughes est alluta

e su burricu preferidu solu

de Betlemme che lean a sa gruta.

Est in festa s’umanidade tota

invece non b’at festa in su Golgòta.

 

 

17. Sozu (1’00”)

A su Golgòta non chelzo torrare

po chi sa rughe inie apas connotu.

Si morin sos eroes a fiotu

los dêt solu sa bara immortalare:

ammenta, de sa pàtria s’altare

est in sa tumba ’e su milite ignotu.

E che tenet sa fama in s’alta serra

sa bara ’e cuss’eroe moltu in gherra.

 

 

18. Màsala (46”)

Ajò, cun custa bara no t’illudes

ca da nisciunu no est disizada:

pro cantu cun rispetu la saludes

e t’imbenujas passende in s’istrada

ammenta chi sos donos e virtudes

est totu cosa chi sa culla dada

ube ’e su coro b’est su primu motu:

sa bara invece ti che leat totu.

 

 

19. Sozu (53”)

Da sa bara as sa fama pius bona,

issa brillat coment’e un’istella.

Garibaldi ’e Caprera est in sa zona

no in Nizza, in sa sua citadella,

Sant’Antoni sa culla at in Lisbona

ma veneradu in sa bara in Arcella.

E totu b’andan in pelligrinaggiu

a cussa bara po render omaggiu.

 

 

20. Màsala (47”)

S’otada tua est una columba,

bianca chi si ponet in su ratu,

però un’aterunu errore as fatu

ca as isbagliadu su sonu ’e sa trumba.

A Garibaldi l’an fatu sa tumba

in Caprera e betadu li an s’isfratu:

mancu a mortu li usan rigualdu

ma no che l’’ogan dae eroe nitzaldu.

 

 

21. Sozu (51”)

Mancari chi ti ch’altzes a s’aera

a cussa tumba no li pones manu:

non timet de s’isfratu sa bufera

po cantu esistit su génere umanu.

Lu jaman sempre s’eroe ’e Caprera

e, a Antoni, Antoni padovanu.

Ue at sa bara l’ingrandit sa fama,

no inue criadu lu at sa mama.

 

 

22. Màsala (51”)

Àteras cosas in campu mi pone

ite siat sa culla si as cumpresu,

inube b’at innotzente un’anzone

e sa maliscia che passat atesu.

E tue ses poeta bonorvesu

chi t’aggiunghes a Mossa e a Testone:

ube as bidu ’e sa vida s’aurora,

ube as a morrer non s’ischit ancora.

 

 

23. Sozu (56”)

Ma làssami sos Mossas e Testones

chi ana culla e bara in cussu situ.

Po sa bara iscuadran sos contones

de alabastru, màrmaru o granitu:

si pensas, sas piràmides d’Egitu

sunu sas tumbas de sos faraones:

da chi da sas piràmides ti apaltas

nara si tenes cullas gai altas.

 

 

24. Màsala (47”)

Cando sas rocas las faghes a cantos

dae mannas las torras a minores

però a diventare genitores

est cosa chi disizan totucantos.

Cando no b’at rimédiu in sos dutores

tando, Sotgiu, s’invocan a sos santos

ma isetende eredes sempre sunu

e a morrer no piaghet a nisciunu.

 

 

25. Sozu (55”)

Però sa morte arrivat a oràriu,

chi l’ostàcules mancu nde discutas.

Non che l’iscansas cun dentes acutas

ma chi bi preghes torra est netzessàriu:

bi at de Redipuglia in su sacràriu

treghentamiza làmpadas allutas

po amentare sos mortos in gherra

ch’an onoradu s’itàlica terra.

 

 

26. Màsala (52”)

Lassa su chi est moltu e interradu

cun sos triunfos e sos instendardos

ma de sa bara cussos traguardos

nisciunu at ispetadu e ne pregadu.

Su mundu dae duos est criadu

e semus circa bator miliardos

e custu est de sa culla su prodùere

ca sa bara nos torrat a piùere.

 

 

27. Sozu (1’01”)

Ma a sa bara s’intrea ratza umana

faghet bintrare deretos e toltos

e deven esser sos ossos regoltos

s’a mirare sa  fama an aer gana.

In Rovereto bi at una campana

fata da elmos de soldados moltos

chi sonat chentu colpos dogni die

ammentende sas baras chi an inie.

 

 

28. Màsala (49”)

Cando nde naschet ballas e isparas,

no bi podet mancare s’allegria

ca su sorrisu in s’abbelta ’e sas laras

l’’ides inube cantan s’anninnia.

Si sa campana sonat s’agonia

tando su mucarolu ti preparas

e allestidu an s’ùltima cascia

e-d-est totu sa zente a cara bascia.

 

 

29. Sozu (55”)

Ma a mie non mi agatas limbi-presu

pro chi inoghe ti ponzas a puntiglia.

Sa bara est sacra po dogni famiglia,

siat vicinu o che siat atesu:

in Santiago, in Cuba, e in Siviglia

b’at sa tumba Colombo genovesu.

Cuss’eroe at tres baras po fortuna

e invece de cullas solu at una.

 

 

30. Màsala (49”)

Faeddamos de veras realtades

de fronte a tota custa zente unida.

Cando Omero at finidu sa vida

fin in sa Grecia in dificultades:

pro sa nàschida sua in isfida,

o caru Sotgiu, fin sete tzitades.

Però pruite non s’isfidan mi nara

de su poeta valente sa bara?

 

 

31. Sozu (54”)

In Grecia piantadu che as s’antenna,

deo nde torro a sas terras tuas.

Dante ch’est mortu fora, ite cundenna,

ma veneradu an sas chijinas suas.

Ammentatinde de tumbas nde at duas:

una in Firenze, s’àtera in Ravenna,

fatas cun arte vera e cun iscola

ma de bara nde tenet una sola.

 

 

32. Màsala (47”)

Si est chi discurrimos a s’atenta,

Sotgiu, no isbagliemus su caminu.

Cussu vate valente, bene ammenta,

totu lu jaman su fiorentinu

ma perit de Ravenna in su terrinu

òspit’in domo de frades Polenta.

E no cunfundas sa culla cun sa bara

ca est Firenze chi riet in cara.

 

 

33. Sozu (56”)

Si s’ùltim’ora arrivat de sa vida

at raggiuntu sos grados pius sovranos.

Chircan sos ossos in logos lontanos,

bi ponen una rosa butonida:

osserva inue est mortu Leonìda

cun sos suos treghentos ispartanos.

Sa bara rea una pedra bi lassat,

su raru ammentu po chie bi passat.

 

 

34. Màsala (47”)

Non siemus inùtiles istranos

de fronte a unu pópulu ’e zente.

Leonìda fit unu cumbatente

ch’at traciadu istratégicos pianos:

si los jamas eroes ispartanos

tando sa culla ti ’enit a mente.

Morin che valorosos gherrieris

ma sempre a sa naschìda ti riferis.

 

 

35. Sozu (57”)

Ma ch’at sa fama tua no ti ’antes,

vicinu a una bara ti consola.

Nde ’atin da sos logos pius distantes

de unu grande imparende s’iscola:

ammenta sos pugliesos commerciantes

nd’an furadu sos ossos de Nigola.

Nd’an sa bara inie trasportadu,

Santu Nigola ’e Bari l’an giamadu.

 

 

36. Màsala (47”)

Lassa sos santos chi sun immortales,

an raggiuntu su regnu soberanu.

Sun custos abbitantes ospitales

chi mustrende ti sun su coro in manu:

fieros de s’insoro paesanu

chi at tentu inoghe sos natales.

E chi non siat moltu non ti naran

ma si lis tocas sa culla t’isparan.

 

 

37. Sozu (1’00”)

Cheren a custu tema ’ogare manu

ma ti naro fininde a bona gana:

Santu Pedru nd’arrivat dae lontanu

non s’ischit culla ue imboladu ch’ana

ma inue est mortu isse in Vaticanu

est nàschida sa basìlica romana.

Su sou monumentu ancora est reu,

faru ’e lughe po su mundu intreu.

 

 

38. Màsala (48”)

Si faghes de su tema sa finale

deo puru lu ’ato a chiusura.

In sa culla b’at una criadura,

cussa no at ne ingannu e ne male

ma un’aflitu, Sotgiu, chircat cura,

si ricòverat intro ’e s’ispidale.

E pro sanare su chi podet faghet,

cust’est signu chi a morrer no piaghet.

 

 

 

Duinas

 

 

1. Sozu (25”)

Prima ’e si ponner sa zente in caminu

reu po sa duina ti nde pesa.

 

2. Màsala (11”)

No pro chi siat fàtzile s’impresa

ma ja so reu e a tie vicinu.

 

3. Sozu (10”)

Cando girat sa roda ’e su molinu

sa farina che falat in lestresa.

 

4. Màsala (10”)

Pro chi sa zente ’e fronte si nd’ispantet

custa puru bisonzat chi si cantet.

 

5. Sozu (19”)

Che la ’ogamos a trenu ’eretu

tentende ’e apagare ogni individu.

 

6. Màsala (10”)

Ca poi issos si ch’andan a su letu

e nois nos che torramos a su nidu.

 

7. Sozu (9”)

Dadu chi custa gara an preferidu

su programa faghìmolu cumpletu.

 

8. Màsala (8”)

In sa duina a gara terminada

s’’iden sos donos de s’improvisada.

 

9. Sozu (17”)

Est un’otava a fagher a cumone

e si devet batire a cumprimentu.

 

10. Màsala (9”)

Ma no est custu unu cumponimentu

e mancu a recitare una cantone.

 

11. Sozu (8”)

Ch’est fraighende a matone-matone

fin’a finire s’istabbilimentu.

 

12. Màsala (8”)

Ca su chi isterres no s’ischit ancora

cando su primu versu nde ’ogas fora.

 

13. Màsala (8”)

Deo chi terra noa apo iscobeltu

nde so cuntentu e no mi so pentidu.

 

14. Sozu (8”)

Si oe su caminu l’as abbeltu

fina cras as a esser preferidu.

 

15. Màsala (7”)

Si preferidu so non nde so celtu

tantu no mi so mai presumidu.

 

16. Sozu (8”)

Restas cuntentu chi inoghe ti retzan

ca sa gara l’iscultan e l’apretzan.

 

17. Màsala (7”)

Ti poto narrer chi cuntentu resto

de totu cantu custas cortesias.

 

18. Sozu (16”)

Si t’invitan contràriu non sias

ca si non ch’’enis fina eo protesto.

 

19. Màsala (8”)

Ma de illusiones no mi ’esto

ne de paone mi ponzo pinnias.

 

20. Sozu (8”)

Si cantas bene inoghe o aterue

deves esser cuntentu finas tue.

 

21. Màsala (7”)

No isco si ’eo canto bene o male

ma sa ’idda mi paret ospitale.

 

 

Batorinas

 

1. Sozu (32”)

Como cantamos una batorina,

che l’amos bell’e fatu su viaggiu

e nos devimos armare ’e coraggiu

est s’ora ’e su collàudu vicina.

Como cantamos una batorina

 

2. Màsala (24”)

Como cantamos una batorina,

cantu nos bessit dae su chelveddu

pro sighire in sas tracias de Cubeddu

de Pirastru, de Cóntini e Farina.

Tando cantamos una batorina

 

3. Sozu (25”)

A la cantamos una batoreta,

cussa fit una crica tropu bella

ma sa natura si est fata ribbella

e non nos cheret dare unu poeta.

Como cantamos una batoreta

 

4. Màsala (22”)

Como cantamos una batoreta,

a su chelu non b’andat pius santos

e sos poetas si non semus in tantos

non penses unu drama chi nde feta.

Tando cantamos una batoreta

 

5. Sozu (23”)

A la cantamos una noitola,

da chi ses tue su pius minore

si morit dogni improvisadore

no as a cherrer cantare a sa sola.

Como cantamos una noitola

 

6. Màsala (21”)

Como cantamos una noitola,

a da chi no b’at àtere addasegus

sas garas an a finire cun megus

si moris tue cun Zizi e Pazzola.

Tando cantamos una noitola

 

7. Sozu (24”)

A la cantamos una paesana,

non so poninde in sa fossa su pê:

própiu comintzende dae me

de morrer non nde tenzo ancora gana.

Como cantamos una paesana

 

8. Màsala (21”)

Como cantamos una paesana,

po sighire sa mia carriera

deo ap’a fagher sempre preghiera

chi sa morte dae te ch’istet lontana.

Tando cantamos una paesana

 

9. Sozu (23”)

A la cantamos una furistera,

l’isco a non morrer tue sempre pregas

ne timo chi mi ’ocan sos collegas

si non mi faghet sa morte a bisera.

Como cantamos una furistera

 

10. Màsala (21”)

Como cantamos una furistera,

su chi naro lu naro rie-rie:

si fit a modu pro salvare a tie

rìschio sete-ot’annos de galera.

Tando cantamos una furistera

 

11. Sozu (28”)

Como cantamos una bruschistriglia,

si non nde pigat in palcu minores

finin sos sardos improvisadores,

una traditzione ’e meraviglia.

Como cantamos una bruschistriglia

 

12. Màsala (22”)

Como cantamos una bruschistriglia,

certu ses unu ’e sos menzus poetas

ma si morzeras chi mi atache no cretas

de su baule tou a sa maniglia.

Tando cantamos una bruschistriglia

 

13. Sozu (24”)

A la cantamos una tarantella,

da ch’isparinde sos poetas sunu

forsis chi si nde proet calicunu

de cussos ch’ana votadu a Pannella.

Como cantamos una tarantella

 

14. Màsala (22”)

Como cantamos una tarantella,

cussos puru sun ómines de fama

ma sos ch’aspiran a Palatu ’e Madama

non sun cun s’Elicona in parentella.

Tando cantamos una tarantella

 

15. Sozu (24”)

A la cantamos una tarantella,

sun cun digiunos in ais e ois

ma poi faghen digiunare a nois:

s’est chi gai la sighin est sa bella.

Como cantamos una tarantella

 

16. Màsala (22”)

Como cantamos una tarantella,

oe sas cosas raras sun in voga:

ammentatinde chi coltivan droga

po non mancare mai ravanella.

Tando cantamos una tarantella

 

17. Sozu (26”)

Finìmola cun-d-una tarantella,

a cussos mancu piaghet sa vida:

a mie parit s’est impoberida

sa mente de s’umana parentella.

E si finit cun custa tarantella

 

18. Màsala (23”)

Como cantamos una tarantella,

s’est a finire chi finida siet

e-i su restu Isperadu bos diet

cun Prisca, de su chelu verginella.

Tando cantamos una tarantella

 

 

 

Sonete

 

Sozu (2’25”)

O immortale màrtire Isperadu

chi ses vicinu a Deu in s’altu tronu,

essende ’e custa terra su patronu

cuncedi cantu a tie an invocadu.

Faghe bundantziosu ogn’annu ’onu

po pàsculu e terrinu coltivadu

e faghe chi non siat mai in donu

dogni butiu ’e sudore versadu.

Sos emigrados sempre in mente tene,

nd’’oga sos innotzentes dae cadena

e faghe dogni domo ’e benes rica.

Da a sos bajanos s’altare ’e Imene,

a sos cojados sa vida serena,

a sos minore via giusta indica.

Gràtzia ’e m’aer tentu ancora in mente

e pedo iscusa a minores e mannos

s’oe non so istadu a preferéntzia.

Pópulu, comitadu e presidente,

fetedas custa festa a largos annos

e bona note e bona permanéntzia.