S’incisione est istada ammanizada dae Antoni Deiana de Esterzili, poete e amantiosu de poesia. L’at isbobinada isse matessi. Sun 38 otavas in totu, una dura mediana pro unu comintzu de gara. Cando an cantadu in Esterzili, Juanne Seu teniat 65 annos e Barore Budrone nde teniat deghe in piusu.
1. Seu (53”)
In Esterzili dae antiga data
che nd’apo fatu ’e garas oto o noe
pro Antoni, figura immensa e grata,
e pro Micheli, ’e sos chelos eroe.
Ma in custa bellissima piata
no ch’aia cantadu fintz’a oe.
E duncas bos saludo a tota proa
pro santu nou e in piata noa.
2. Budrone (1’11”)
Una trintina ’e annos ch’at passadu
dae sa prima ’olta chi mi as bidu
chi cun Sassu lu fio acumpagnadu
e da subra su palcu divertidu
t’apo ma chena meritu onoradu
dae tando m’as sempre preferidu.
Permìtimi, Esterzili, chi ti dia
un’ateruna bonasera mia.
3. Seu (1’07”)
Sempre in diversa die e puru in mese
cantadu ch’ap’inoghe, salvu errore.
Ma ch’enia comente cantadore
a cantare in su centru ’e su paese:
tando su palcu fit tropu minore
chi no podia ponner duos pese.
Ma paret diferente su ’e ocannu:
piata ispatziosa e palcu mannu.
4. Budrone (1’07”)
Chi siat mannu no est un’errore
cust’est segundu sa idea mia.
No importat su palcu si est minore
s’interessante de b’aer poesia
e cussa est sa chi mancat a Barore
non penses chi su falsu eo ti dia:
bellu su palcu fatu a sa ’ereta
però est mezus a esser poeta.
5. Seu (57”)
Pòneti in motu, Barore ’Udrone,
subra sas alas de fantasia.
Sa Sardigna ti narat campione,
custu no ti lu naro deo ebbia.
Pro chi sas garas de sa poesia
sun ancora in comintzu de istajone
de bellas cosas ognunu est apitu
ma su motore nostru ancora est fritu.
6. Budrone (59”)
Si mi lu naran in dogni dimora,
caru collega meu, est un’errore
chi so modestu un’improvisadore
pro chi non sia a sa prim’aurora:
nàrrermi campione de valore
si poeta non so istadu ancora.
No est fàtzile versu filare e tèssere
e peus poeteddu de no èssere.
7. Seu (54”)
Non ti lu naro pro fagher oltraggiu
ca campione ses de sardu cantu
e permiti ’e ti tesser unu ’antu
ca tenes poesia e as coraggiu,
antzis intendo ch’in custu villaggiu
che sun guasi pro ti fagher santu.
Gai ti narat sa ’idda cumpleta
chi ch’at inoghe unu santu poeta.
8. Budrone (54”)
Invanu vantu a mie regalas,
peus nàrrermi mere ’e poesia:
tenes sas alas de sa fantasia
e si b’at fantasia no bi at alas
e si bi sun sas alas sunu malas
non penses, no, chi ti renda ingannia
o de salude sende a s’aurora
ma capatze ’e ’olare non so ancora.
9. Seu (53”)
Si ’e esser campione as dadu prou
prite sa veridade mi la negas?
Tzertu chi non ti conto un’astru nou
ca parte faghes de sos istrategas
ca da chi sunu a su fiancu tou
intrat su fritu a totu sos collegas.
Antzis narrer ti poto ’e seguru
chi so a tremuledda deo puru.
10. Budrone (51”)
Bido chi moves fùriu che lampu
chi ses a cultzu a girare in ciclone.
Ma cando t’afiancas a Budrone
agatas una fruta chena rampu
e si poi mi naras campione
deo so campione chena campu.
Cando cun megus lu ses a vicinu
non bi at riu, b’agatas trainu.
11. Seu (57”)
Si setantachimb’annos as de vida
e in palcu passadu nd’as chimbanta
e-i sa tua gloria insignida
connoschet sa Sardigna tota canta
tue as in su Parnasu una pianta
ch’at sa fruta madura e saborida
chi dat fama a chie ti la tastat
e-d-est guai a chie la guastat.
12. Budrone (54”)
Est un’errore a mi ’antare, iscusa,
s’est chi bi pensas e bi cunsideras.
Chimbant’annos girende s’Ichinusa
e nd’apo ’idu de tantas maneras:
si sun setantachimbe primaveras,
caru collega, sunu chena musa.
A boltas miro, non cumprendo e ne m’atonto
e sos annos chi tenzo non los conto.
13. Seu (54”)
Pro piaghere iscùltami, Barore,
sos bantos chi ti do in forma digna.
Tue ses unu bravu cantadore
ch’at tentu tantos donos in cunsigna:
no l’aias girada sa Sardigna
s’aias tentu una musa minore.
Bravu che cando fis a s’aurora
tue meritas sas lodes ancora.
14. Budrone (52”)
Fia minore sende a s’aurora
e so minore a s’antzianidade:
ammentati chi s’onore a dogni edade
sende minore chena crescher ancora.
Ti lu juro comente unu frade:
so terra-terra che-i sa colora
ca sa natura m’at criadu gai
chentza resesser a mi fichire mai.
15. Seu (48”)
Atzètala sa mia gentilesa
s’est ch’onoro sos tuos pilos canos.
O Barore ’Udrone, in cust’impresa
tue faghes sa palte ’e sos titanos:
totu sos chi naschìdos sunu nanos
si sunu retirados in lestresa.
Si tue ses girende chimbant’annos
est signu chi apartenes a sos mannos.
16. Budrone (52”)
Fia minore a parte ’e manzanu,
minore cando su sole est a levante:
ammenta deo so nàschidu nanu,
no mi poto presumire unu zigante.
Solu cuntentu so chi lu so sanu
pro chi non siat sa morte distante
ca pro natura ’e legge narat goi
chi si no ruet como ruet poi.
17. Seu (54”)
Lass’istare sa morte e tene a notu
ch’issa est tropu niedda e tropu dura.
Chilca ’e nde cuntentare unu fiotu
cun sos donos chi tentu as pro natura
ca su caminu ’e sa sepoltura
est un’istrada chi faghimos totu
ca no rispetat ne truncu e ne chima
e chie paltit poi e chie prima.
18. Budrone (49”)
Morit su ’etzu e morit su piseddu
e isparit umana ogni persone:
fina chie tenet sanu su chelveddu
est de-i custa vida campione.
Est mortu e lu fentoman a Cubeddu,
est mortu Piras, est mortu Tucone:
da chi part’eo a ue issos sunu
de me no si nd’ammentat piu niunu.
19. Seu (55”)
Prega sa morte chi abbarret chieta
ca lassat sas famiglias tropu tristas.
Tue faghes sa parte ’e sos artistas
ca oramai as raggiuntu una meta:
pro no si che leare unu poeta
mezus si jutat chentu brigatistas
ca sun privos de donu naturale
e viven solamente a fagher male.
20. Budrone (49”)
As intesu ’e sas manos bellu sonu,
ti onòrana sos de sa piata
ma che cheret su malu e-i su ’onu
si no sa vida umana no est fata.
Sun malos sos de sa ruja brigata,
no los ponet niunu in abbanodonu.
Poden istropiare s’ossu duru,
collega, ja che cheren cussos puru.
21. Seu (56”)
Cussos chi giran cun sas carabinas
faghen intender iscenas penosas
prite zente nde ’ochin a dozinas
e sunu cumbinende milli cosas.
Deo cheria vicinu a sas rosas
chi mai no bi nascan sas ispinas:
cussas cherian mutzadas sas alas
ca sunu sas punturas tropu malas.
22. Budrone (48”)
Naran chi jughen una carabina
chi possedit sa punta velenosa.
An una fama péssima ’e ruina
chi ti cheren distruer dogni cosa:
però, collega, non s’agatat rosa
chi a fiancu no tenzat s’ispina.
Beru chi a sas boltas male faghet
ma pius punghet e pius piaghet.
23. Seu (54”)
A disturbare un’òmine serenu
no m’as a narrer it’iscopu b’ada.
Gai sos brigatistas chena frenu
nos sun avelende ogni incontrada:
un’ispina chi jughet su velenu
dae sa rosa nde cheret segada
ca paret chi bi siat de piusu
da chi s’ispina est pro fagher abusu.
24. Budrone (57”)
No ti profumat sa rosa sa zona,
cun s’ispina sa rosa la signala.
Sos brigatistas tenen fama mala,
sos ministros possedin fama ’ona:
ma ambos meritevoles de corona
prite punghen in sa matessi ala.
S’est chi b’osservas e chi t’infiamas
bona cun mala sunu duas famas.
25. Seu (54”)
Deo solu sos sonos nd’ap’intesu
però sunu sonadas chi mi ofenden.
Cussos mai unu bene no an resu
ca indebbadas su tempus ispenden
e fin’a oe no apo cumpresu
ne ite faghen ne ite pretenden
e si a trabagliare los collocan
no nde tribaglian mancari los bocan.
26. Budrone (42”)
Si sun de cuss’idea pro te est errore,
est cosa de no poder ammitire
ca in terra s’umanu abitadore
no cheret a furare ne bochire
ma deo solu ja cheria ischire
da ue ’enit su filu condutore:
da ue atzendet cussa lampadina
comente faghet mover sa turbina?
27. Seu (55”)
Nisciunu podet ischire s’inìtziu
de cussa zente chi est tantu metzana.
Mi paret classe chi no at giudìtziu
ch’est chentza piedade cristiana:
sa repubblica nostra italiana
l’amus criada a foltza ’e sacrifìtziu
e como devet pensare a prodùere
e no la deven in pagos distrùere.
28. Budrone (58”)
A mizas moltu nd’at de cumbatentes:
custu ja non si podet dennegare.
Ma custos an s’idea ’e cambiare,
de cambiare peta, ossu e dentes
ca non sunu ignorantes, des pensare:
sunu tot’una truma ’e istudentes
chi cumprenden su giustu e-i s’errore
e naras chi nos faghen disonore.
29. Seu (47”)
A mie paret zente chentza coro
sentza partidu e sentza religiones:
àmana solu s’argentu e-i s’oro
ca bochin e ricàtana persones.
In Italia pro sa gulpa insoro
sun sempre aumentende sas presones:
pro nde segare calchi rampu sicu
cherian cundennados a s’impicu.
30. Budrone (52”)
Pius nd’arrestan pius b’at timores:
sun lestros a nd’’essire a pena intrados.
Igue bi at fizos de dutores
e bi at fizos de impiegados
e paret fizos b’at de deputados
e de ministros e de senadores.
Deo no chelzo chilcare a niunu
ma chelzo ischire proite bi sunu.
31. Seu (52”)
Nachi bi nd’ada de ogni zenia,
fizos de poveritu e de ricone.
Ma est a isparare una mania
a da ch’est innotzente una persone:
deo pro contu meu los aia
inserrados in-d-unu camerone
sentz’aer abba e ne pani mancari
fintz’a si mandigare pari-pari.
32. Budrone (53”)
Amméntatì sun totu giovaneddos
de samben fritu, no an samben caldu:
e ja ispàrana chena regualdu
faghen frimmare a tzeltos sos faeddos
ma si bi fit istadu Padru Saldu
e fit bistad’in voga sos lacheddos
tando frimmada dogn’idea forte,
ma no la cheren sa pena ’e sa morte.
33. Seu (57”)
Bastat, fino ca paret oportunu
de firmare sa palte a s’ocurrentzia.
Ma de cussa idea medas sunu
chi cheren unu tronu a prepotentzia.
Com’est sa legge nostra a connoschentzia
chi paret cunfessende caligunu.
An iscontzadu sos fatos promissos:
como si sun iscannende tra issos.
34. Budrone (48”)
De legges ti nde faghen dogni die
sos chi dirigin s’istadu italianu.
Ma a fentomare sa morte marranu
ca sa costitutzione est de goie
poi a bi los fusilare no est umanu
ma est umanu a bochire a mie.
Pensabe-i, collega, a mente sana
e-i cussa est sa zente italiana.
35. Seu (51”)
Deo fia preghende a dogni corte
chi potat giudicare cun istile.
Deo no la cherio cussa sorte
ne pro su prepotente ne umile.
Caru Barore, sa pena ’e morte
deo la creo una legge incivile.
Si lassamus su codice penale
morit dognunu ’e morte naturale.
36. Budrone (40”)
E tand’issos chi sigan su masellu
da chi a los fusilare non preferis:
a da chi ’ochin sos carabineris
est a balanzu insoro su duellu
e gai sun pro sos finantzieris
ma si ’ochin brigatista ite burdellu.
Ca no b’at legge chi si l’apoderet,
cheret narrer su malu chi che cheret.
37. Seu (47”)
O Barore, a finire pone mente
ca s’esordiu cheret terminadu.
Ma sa pena ’e morte est indetzente
ca una legge est de tempus passadu:
a postu ’e fusilare un’inculpadu
si podet fusilare un’innotzente
e andende a ti fagher pius mannu
ses comitende unu dòpiu dannu.
38. Budrone (45”)
Eo fino si t’an nadu a finire
e fato che a tie finimentu.
Innotzente si podet resessire
ma cantu sunu, su duos pro chentu?
Norantoto sun prontos a los bochire
chi dana a sos bonos patimentu.
Tue no cheres a los fusilare:
lassa chi sigan tando a isparare.