Juanne Seu in gara 1Foto 1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

S’incisione est istada ammanizada dae Antoni Deiana de Esterzili, poete e amantiosu de poesia. L’at isbobinada isse matessi. Sun 38 otavas in totu, una dura mediana pro unu comintzu de gara. Cando an cantadu in Esterzili, Juanne Seu teniat 65 annos e Barore Budrone nde teniat deghe in piusu.

 

 

1. Seu (53”)

In Esterzili dae antiga data

che nd’apo fatu ’e garas oto o noe

pro Antoni, figura immensa e grata,

e pro Micheli, ’e sos chelos eroe.

Ma in custa bellissima piata

no ch’aia cantadu fintz’a oe.

E duncas bos saludo a tota proa

pro santu nou e in piata noa.

 

 

2. Budrone (1’11”)

Una trintina ’e annos ch’at passadu

dae sa prima ’olta chi mi as bidu

chi cun Sassu lu fio acumpagnadu

e da subra su palcu divertidu

t’apo ma chena meritu onoradu

dae tando m’as sempre preferidu.

Permìtimi, Esterzili, chi ti dia

un’ateruna bonasera mia.

 

 

3. Seu (1’07”)

Sempre in diversa die e puru in mese

cantadu ch’ap’inoghe, salvu errore.

Ma ch’enia comente cantadore

a cantare in su centru ’e su paese:

tando su palcu fit tropu minore

chi no podia ponner duos pese.

Ma paret diferente su ’e ocannu:

piata ispatziosa e palcu mannu.

 

 

4. Budrone (1’07”)

Chi siat mannu no est un’errore

cust’est segundu sa idea mia.

No importat su palcu si est minore

s’interessante de b’aer poesia

e cussa est sa chi mancat a Barore

non penses chi su falsu eo ti dia:

bellu su palcu fatu a sa ’ereta

però est mezus a esser poeta.

 

 

5. Seu (57”)

Pòneti in motu, Barore ’Udrone,

subra sas alas de fantasia.

Sa Sardigna ti narat campione,

custu no ti lu naro deo ebbia.

Pro chi sas garas de sa poesia

sun ancora in comintzu de istajone

de bellas cosas ognunu est apitu

ma su motore nostru ancora est fritu.

 

 

6. Budrone (59”)

Si mi lu naran in dogni dimora,

caru collega meu, est un’errore

chi so modestu un’improvisadore

pro chi non sia a sa prim’aurora:

nàrrermi campione de valore

si poeta non so istadu ancora.

No est fàtzile versu filare e tèssere

e peus poeteddu de no èssere.

 

 

7. Seu (54”)

Non ti lu naro pro fagher oltraggiu

ca campione ses de sardu cantu

e permiti ’e ti tesser unu ’antu

ca tenes poesia e as coraggiu,

antzis intendo ch’in custu villaggiu

che sun guasi pro ti fagher santu.

Gai ti narat sa ’idda cumpleta

chi ch’at inoghe unu santu poeta.

 

 

8. Budrone (54”)

Invanu vantu a mie regalas,

peus nàrrermi mere ’e poesia:

tenes sas alas de sa fantasia

e si b’at fantasia no bi at alas

e si bi sun sas alas sunu malas

non penses, no, chi ti renda ingannia

o de salude sende a s’aurora

ma capatze ’e ’olare non so ancora.

 

 

9. Seu (53”)

Si ’e esser campione as dadu prou

prite sa veridade mi la negas?

Tzertu chi non ti conto un’astru nou

ca parte faghes de sos istrategas

ca da chi sunu a su fiancu tou

intrat su fritu a totu sos collegas.

Antzis narrer ti poto ’e seguru

chi so a tremuledda deo puru.

 

 

10. Budrone (51”)

Bido chi moves fùriu che lampu

chi ses a cultzu a girare in ciclone.

Ma cando t’afiancas a Budrone

agatas una fruta chena rampu

e si poi mi naras campione

deo so campione chena campu.

Cando cun megus lu ses a vicinu

non bi at riu, b’agatas trainu.

 

 

11. Seu (57”)

Si setantachimb’annos as de vida

e in palcu passadu nd’as chimbanta

e-i sa tua gloria insignida

connoschet sa Sardigna tota canta

tue as in su Parnasu una pianta

ch’at sa fruta madura e saborida

chi dat fama a chie ti la tastat

e-d-est guai a chie la guastat.

 

 

12. Budrone (54”)

Est un’errore a mi ’antare, iscusa,

s’est chi bi pensas e bi cunsideras.

Chimbant’annos girende s’Ichinusa

e nd’apo ’idu de tantas maneras:

si sun setantachimbe primaveras,

caru collega, sunu chena musa.

A boltas miro, non cumprendo e ne m’atonto

e sos annos chi tenzo non los conto.

 

 

13. Seu (54”)

Pro piaghere iscùltami, Barore,

sos bantos chi ti do in forma digna.

Tue ses unu bravu cantadore

ch’at tentu tantos donos in cunsigna:

no l’aias girada sa Sardigna

s’aias tentu una musa minore.

Bravu che cando fis a s’aurora

tue meritas sas lodes ancora.

 

 

14. Budrone (52”)

Fia minore sende a s’aurora

e so minore a s’antzianidade:

ammentati chi s’onore a dogni edade

sende minore chena crescher ancora.

Ti lu juro comente unu frade:

so terra-terra che-i sa colora

ca sa natura m’at criadu gai

chentza resesser a mi fichire mai.

 

 

15. Seu (48”)

Atzètala sa mia gentilesa

s’est ch’onoro sos tuos pilos canos.

O Barore ’Udrone, in cust’impresa

tue faghes sa palte ’e sos titanos:

totu sos chi naschìdos sunu nanos

si sunu retirados in lestresa.

Si tue ses girende chimbant’annos

est signu chi apartenes a sos mannos.

 

 

16. Budrone (52”)

Fia minore a parte ’e manzanu,

minore cando su sole est a levante:

ammenta deo so nàschidu nanu,

no mi poto presumire unu zigante.

Solu cuntentu so chi lu so sanu

pro chi non siat sa morte distante

ca pro natura ’e legge narat goi

chi si no ruet como ruet poi.

 

 

17. Seu (54”)

Lass’istare sa morte e tene a notu

ch’issa est tropu niedda e tropu dura.

Chilca ’e nde cuntentare unu fiotu

cun sos donos chi tentu as pro natura

ca su caminu ’e sa sepoltura

est un’istrada chi faghimos totu

ca no rispetat ne truncu e ne chima

e chie paltit poi e chie prima.

 

 

18. Budrone (49”)

Morit su ’etzu e morit su piseddu

e isparit umana ogni persone:

fina chie tenet sanu su chelveddu

est de-i custa vida campione.

Est mortu e lu fentoman a Cubeddu,

est mortu Piras, est mortu Tucone:

da chi part’eo a ue issos sunu

de me no si nd’ammentat piu niunu.

 

 

19. Seu (55”)

Prega sa morte chi abbarret chieta

ca lassat sas famiglias tropu tristas.

Tue faghes sa parte ’e sos artistas

ca oramai as raggiuntu una meta:

pro no si che leare unu poeta

mezus si jutat chentu brigatistas

ca sun privos de donu naturale

e viven solamente a fagher male.

 

 

20. Budrone (49”)

As intesu ’e sas manos bellu sonu,

ti onòrana sos de sa piata

ma che cheret su malu e-i su ’onu

si no sa vida umana no est fata.

Sun malos sos de sa ruja brigata,

no los ponet niunu in abbanodonu.

Poden istropiare s’ossu duru,

collega, ja che cheren cussos puru.

 

 

21. Seu (56”)

Cussos chi giran cun sas carabinas

faghen intender iscenas penosas

prite zente nde ’ochin a dozinas

e sunu cumbinende milli cosas.

Deo cheria vicinu a sas rosas

chi mai no bi nascan sas ispinas:

cussas cherian mutzadas sas alas

ca sunu sas punturas tropu malas.

 

 

22. Budrone (48”)

Naran chi jughen una carabina

chi possedit sa punta velenosa.

An una fama péssima ’e ruina

chi ti cheren distruer dogni cosa:

però, collega, non s’agatat rosa

chi a fiancu no tenzat s’ispina.

Beru chi a sas boltas male faghet

ma pius punghet e pius piaghet.

 

 

23. Seu (54”)

A disturbare un’òmine serenu

no m’as a narrer it’iscopu b’ada.

Gai sos brigatistas chena frenu

nos sun avelende ogni incontrada:

un’ispina chi jughet su velenu

dae sa rosa nde cheret segada

ca paret chi bi siat de piusu

da chi s’ispina est pro fagher abusu.

 

 

24. Budrone (57”)

No ti profumat sa rosa sa zona,

cun s’ispina sa rosa la signala.

Sos brigatistas tenen fama mala,

sos ministros possedin fama ’ona:

ma ambos meritevoles de corona

prite punghen in sa matessi ala.

S’est chi b’osservas e chi t’infiamas

bona cun mala sunu duas famas.

 

 

25. Seu (54”)

Deo solu sos sonos nd’ap’intesu

però sunu sonadas chi mi ofenden.

Cussos mai unu bene no an resu

ca indebbadas su tempus ispenden

e fin’a oe no apo cumpresu

ne ite faghen ne ite pretenden

e si a trabagliare los collocan

no nde tribaglian mancari los bocan.

 

 

26. Budrone (42”)

Si sun de cuss’idea pro te est errore,

est cosa de no poder ammitire

ca in terra s’umanu abitadore

no cheret a furare ne bochire

ma deo solu ja cheria ischire

da ue ’enit su filu condutore:

da ue atzendet cussa lampadina

comente faghet mover sa turbina?

 

 

27. Seu (55”)

Nisciunu podet ischire s’inìtziu

de cussa zente chi est tantu metzana.

Mi paret classe chi no at giudìtziu

ch’est chentza piedade cristiana:

sa repubblica nostra italiana

l’amus criada a foltza ’e sacrifìtziu

e como devet pensare a prodùere

e no la deven in pagos distrùere.

 

 

28. Budrone (58”)

A mizas moltu nd’at de cumbatentes:

custu ja non si podet dennegare.

Ma custos an s’idea ’e cambiare,

de cambiare peta, ossu e dentes

ca non sunu ignorantes, des pensare:

sunu tot’una truma ’e istudentes

chi cumprenden su giustu e-i s’errore

e naras chi nos faghen disonore.

 

 

29. Seu (47”)

A mie paret zente chentza coro

sentza partidu e sentza religiones:

àmana solu s’argentu e-i s’oro

ca bochin e ricàtana persones.

In Italia pro sa gulpa insoro

sun sempre aumentende sas presones:

pro nde segare calchi rampu sicu

cherian cundennados a s’impicu.

 

 

30. Budrone (52”)

Pius nd’arrestan pius b’at timores:

sun lestros a nd’’essire a pena intrados.

Igue bi at fizos de dutores

e bi at fizos de impiegados

e paret fizos b’at de deputados

e de ministros e de senadores.

Deo no chelzo chilcare a niunu

ma chelzo ischire proite bi sunu.

 

 

31. Seu (52”)

Nachi bi nd’ada de ogni zenia,

fizos de poveritu e de ricone.

Ma est a isparare una mania

a da ch’est innotzente una persone:

deo pro contu meu los aia

inserrados in-d-unu camerone

sentz’aer abba e ne pani mancari

fintz’a si mandigare pari-pari.

 

 

32. Budrone (53”)

Amméntatì sun totu giovaneddos

de samben fritu, no an samben caldu:

e ja ispàrana chena regualdu

faghen frimmare a tzeltos sos faeddos

ma si bi fit istadu Padru Saldu

e fit bistad’in voga sos lacheddos

tando frimmada dogn’idea forte,

ma no la cheren sa pena ’e sa morte.

 

 

33. Seu (57”)

Bastat, fino ca paret oportunu

de firmare sa palte a s’ocurrentzia.

Ma de cussa idea medas sunu

chi cheren unu tronu a prepotentzia.

Com’est sa legge nostra a connoschentzia

chi paret cunfessende caligunu.

An iscontzadu sos fatos promissos:

como si sun iscannende tra issos.

 

 

34. Budrone (48”)

De legges ti nde faghen dogni die

sos chi dirigin s’istadu italianu.

Ma a fentomare sa morte marranu

ca sa costitutzione est de goie

poi a bi los fusilare no est umanu

ma est umanu a bochire a mie.

Pensabe-i, collega, a mente sana

e-i cussa est sa zente italiana.

 

 

35. Seu (51”)

Deo fia preghende a dogni corte

chi potat giudicare cun istile.

Deo no la cherio cussa sorte

ne pro su prepotente ne umile.

Caru Barore, sa pena ’e morte

deo la creo una legge incivile.

Si lassamus su codice penale

morit dognunu ’e morte naturale.

 

 

36. Budrone (40”)

E tand’issos chi sigan su masellu

da chi a los fusilare non preferis:

a da chi ’ochin sos carabineris

est a balanzu insoro su duellu

e gai sun pro sos finantzieris

ma si ’ochin brigatista ite burdellu.

Ca no b’at legge chi si l’apoderet,

cheret narrer su malu chi che cheret.

 

 

37. Seu (47”)

O Barore, a finire pone mente

ca s’esordiu cheret terminadu.

Ma sa pena ’e morte est indetzente

ca una legge est de tempus passadu:

a postu ’e fusilare un’inculpadu

si podet fusilare un’innotzente

e andende a ti fagher pius mannu

ses comitende unu dòpiu dannu.

 

 

38. Budrone (45”)

Eo fino si t’an nadu a finire

e fato che a tie finimentu.

Innotzente si podet resessire

ma cantu sunu, su duos pro chentu?

Norantoto sun prontos a los bochire

chi dana a sos bonos patimentu.

Tue no cheres a los fusilare:

lassa chi sigan tando a isparare.