Sa mùsica italiana festat ocannu un’anniversàriu de grandu importu: is cincuanta annus de is Nòmadis, su grupu musicali prus beciu de totus in Itàlia e segundu feti a is Rolling Stones in su mundu. Su catódigi, cüindigi e segi de làmpadas anti festau a Cesenatico cun tres dis prenas de mùsica (tres cuncertus, unu po ‘ónnia dì de cussus etotu), solidariedadi, ammostus, cunvegnus e meda genti strangia cumbidada a sonai.

De is localis de ballu emilianus in is annus Sessanta a is prassas de totu Itàlia in is annus Duamila, de is abbétias po Dio è morto e Io vagabondo, is Nòmadis anti ’idu cambiai su mundu de sa mùsica e-i cussu a ingìriu insoru. Poderendu, perou, un’acàpiu unicu cun is fan: tecussèi non si podiat spiegai su fatu chi medas famìlïas organizant is fèrias insoru in camper a segundu de is cuncertus chi depint fairi is Nòmadis. S’ambasciada e s’indicu chi su grupu ‘onat est de denuncia e de impignu sociali e custu de sempri ddus distinguint de is atrus. A-i custus bellus temas perou ant acostiau finas su sentidu de s’amori e atrus sentimentus.

Is Nòmadis binti sa lugi in su 1963, fundaus de Beppe Carletti e Augustu Daolio, in-d-unu tempus chi biat nasciri medissimus grupus musicalis. Su nòmini Nomadi est stétiu scioberau unu pagu po cumbinatzioni: “Iaus inténdiu ca acant’’e Napoli unu grupu cun custu nòmini iat acabbau de sonai, tandu cun Augustu, erriendu, eus nau ca sighiaus nosu a portai su nòmini insoru”, at spiegau de pagu Beppe Carletti a Michele Cucuzza in-d-un’arregionu in sa ràdïu.

In su 1966 sa band incasciat unu de is primus sucessus cun sa cantzoni Come potete giudicar e partecipant a su Cantagiro chi po cussus tempus fut una cosa manna aberu. A pustis, biendu ca ndi baliat sa pena, Odoardo Veroli, chi ddis produsiat is discus, ddus intregat a unu gióvunu ancora pagu connotu, autori de fueddus, Franciscu Guccini. Su maistu de Pavana in su tempus at arregalau a is Nòmadis una pariga de cantzonis nomenadas e abarradas sempri in su coru de sa genti comenti Noi non ci saremo, Dio è morto, Per fare un uomo e Canzone per un’amica. Gràtzias a sa collaboratzioni cun Guccini bessit finas su primu LP in su 1967 cun su titulu Per quando noi non ci saremo. Anintru de custu discu s’agatat una de is cantzonis prus famadas de su grupu, Dio è morto chi candu est bessia at spantau sa genti. Inderetura est stétia censurada de sa Rai po is fueddus. Invecias sa cantzoni benit trasmìtia de Radio Vaticana chi ndi cumprendit su significau e autoritzat a dda fàiri scurtai. In su 1972 bessit su sìngulu prus famosu, Io vagabondo, e de tandu serrant totu is cuncertus cun custa cantzoni.

De candu funti nàscius anti tentu feti tres bogis solistas: Augustu Daolio, su prus mannu de totus, mortu in su 1992 a corantacinc’annus de edadi, de fatu est erribau Danilu Sacco e imoi de pagus mesis Cristianu Turato.

Dónni’annu in totu s’Itàlia faint prus de noranta cuncertus cun prus de unu milioni de spetadoris e in cincuant’annus de vida anti ‘éndiu prus de cuìndigi milionis de còpias trabbagliendu, tra registratzionis in cuncertus e in sala, a 51 discus. Nùmurus chi nos si lassant a buca oberta e ispantaus, su cumprobbu ca chini ddus connoscit ddus at a sighiri sempri!

Oi in dì, cun Beppe Carletti, chi est s’ànima e sa memória istórica de su grupu, ddu-e funti Cico Falzone, Danieli Campani, Massimeddu Vecchi, Sergiu Reggioli e su cantanti nou, comenti eus giai nau innanti, Cristiano Turato.

Il popolo nomade est cussu chi si podit nai su sétimu cumponenti de sa band emiliana: centucincuanta “fan club” in tot’Itàlia, genti de totu is edadis, babbus, mamas e figlius chi andant paris a ddus ascurtai. Tocat a torrai gràtzias própiu a-i custus chi s’atividadi mùsicali andat a innanti cun s’impignu umanitàriu, s’arregorta de ‘inari e is viagius in is logus, chi tenint prus abbisongiu de agiudu in su mundu, comenti ambasciadoris de Pagi e Solidariedadi.

Is Nomadi difatis, paris a sa genti chi dus sighint, funti stétius in is ùrtimus annus cussus chi non abarrant feti nendu cun is fueddus ma inderetura anti cummentzau a progetai initziativas mannas in totu su mundu, comenti cussa de àiri costituiu su sótziu Crescerai chi est agiudendu e sustenendu una parti de sa populatzioni de su Madagascar.