b

Sozu in gara

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Sozu (1’17”)

Issara aian divisu su mundu

e penso ch’azecadu an in pienu.

Como lassamos su mare biundu

e sa terra ’e su campu adamascenu

ca arrivadu est su tema segundu:

a mie an dadu a leare s’anzenu.

Unu ladru ’e abberu non so deo

ma da chi cheren gai mi lu leo.

 

 

2. Màsala (46”)

Su primu tema l’aimis suspesu,

godid’amos in palcu su riposu.

Però su cumitadu premurosu

at un’àteru tema post’in mesu.

Mai l’apo cantadu ne intesu,

custu sì chi mi paret curiosu:

de cant’est curiosu est finas nou

ca a mie tocat a dare su sou.

 

 

3. Sozu (1’04”)

Mario, como ti faghes a brou

tentende ’e ’alanzare su trofeu.

O siat tema ’etzu o tema nou

deo in custu bi agato recreu

proite a da chi che leo su tou

tando ’e seguru adòpio su meu.

No b’at mancu’e ti dare unu rimpròveru

da chi so deo ricu e tue pòveru.

 

 

4. Màsala (45”)

Dogni versu ti ’essit che fiore,

tando s’otada est unu tesoro.

Per’a dare su sou est un’onore

e-i s’onore no lu pagat oro

ca chie dat su sou at bonu coro

e si distinghet che benefatore.

E gai creo chi bene nde fetat

si dat su sou e s’anzenu rispetat.

 

 

5. Sozu (1’06”)

No as a giugher sa marca bianca

mancari tenzas fortza e tenzas briu.

Deo mi giro a dresta che a manca

s’est chi poto regoglier colza e chiu:

si no resesso a betare sa franca

no drommo trancuillu e no so ’iu.

Da chi cosa a sos àteros no lasso

tando ja mi divelto e ja m’ingrasso.

 

 

6. Màsala (43”)

Su furare ti servit de iscudu

ma a pones mente a mie, istas chietu?

Da’ su ’istire a un’òmine nudu

ca cuss’est in bisonzu e in apretu.

Si unu at diversu unu difetu

prestare si li devet un’aggiudu.

Chie su sou dat est caridade,

leat sa via de sa santitidade.

 

 

7. Sozu (59”)

Deo so unu boss, un’ominone

e de noranta unu petzu pesante

poite m’interesso a dogni istante:

chelz’ingrandire sa positzione.

Tue cheres bistare mendicante

e che la finis che unu istratzone.

De sa vida ja tenes bell’aficu

si no tenes ispera a benner ricu.

 

 

8. Màsala (42”)

No penses sa rejone chi ti tzeda

e de su dare meu ti consola.

E medas cosas e no una sola

lassa chi da inoghe che l’ispeda

o siat merce o chi siat moneda

a sa Somàlia comente a s’Angola

ca igue sa cosa cheret dada

ca anzenu ’e nde leare no bi nd’ada.

 

 

9. Sozu (58”)

Cussa pòbera zente ch’istat male

no at alzolas e ne mulghet bacas.

Sa misèria b’at lassadu tacas

chi est imperituru su segnale

ma b’at àpidu calchi generale

chi s’at bene pienu sas bujacas

e at buscadu sa mezus matèria:

s’est irrichidu in s’anzena misèria.

 

 

10. Màsala (40”)

Ma de s’anzenu no ti nd’innamores,

lea s’esémpiu ’e sos cristianos

comintzende da sos italianos

chi si distinghen che bonos signores

e pienan de merce sos vapores

e che nd’ispedin in aeroplanos.

Ognunu dende de su pagu sou

sàtziat zente e si nd’’estit de nou.

 

 

11. Sozu (56”)

Tue cumpresu non mi as a su ’olu

su chi t’aio issara in giaru nadu

ma totu cussos benes chi ana dadu

a sos aflitos po render consolu

cussos chi de-i cussos no an dolu

totu su ch’ana pòtidu an leadu.

E s’ana fatu una cascia potente

dae su pane ’e sa pòbera zente.

 

 

12. Màsala (40”)

Tue mi pares in dificultade

pro ch’as rica poètica favella.

Mi’ ch’a dare su sou est cosa bella

a un’àteru ch’at netzessidade.

Chie furat sa sua libbertade

podet perder e che finit in tzella

e invece su sou chie oferit

sas giannas de su chelu si abberit.

 

 

13. Sozu (57”)

Deo inue poto ’eto sa manu

ca chelzo crescher su meu interessu.

Mai m’andat su tempus a revessu,

ingrasso che sos boes in beranu.

Ja l’asa ’idu ocannu in Milanu

de totu cantu su chi bi est sucessu:

innanti si che lean cantu aciapan

ma los arrestan, poi los iscapan.

 

 

14. Màsala (39”)

Però su tou est semper un’arriscu

e faghes male finas si nde naras.

Deo espostu a caldu e a friscu

improviso a dogni abbelta ’e laras

ma palte ’e su ch’’alanzo a sas garas

cussu versare lu devo a su fiscu

e solu gai do prou ladinu

chi so fina unu bravu tzitadinu.

 

 

15. Sozu (54”)

Ses bravu tzitadinu e ses poeta

e podes esser fina intelligente

ma su tou si das a àtera zente

as a finire in miseria neta.

Como su tempus est de sa matzeta,

como su tempus est de sa tangente

e totu de leare tenen gana

e si lu lean si no bi lis dana.

 

 

16. Màsala (41”)

Ma it’as pro esémpiu leadu

a cussos isfaciados ispavardos?

A sa patria usas riguardos,

cussos invece an totu arruinadu:

osselva su bisonzu ch’at s’Istadu

ch’est in dépidu como ’e miliardos.

Dognunu fetat unu sacrifìtziu:

dare su sou est momentu propìtziu.

 

 

17. Sozu (1’01’)

Mario, ti rispondo rie-rie

de fronte a totu s’allegru ambiente.

Oramai an pagadu sa tangente,

su ’inari che fit e-d-est inie

e-i su chi at leadu cussa zente

Amato faghet pagare a tie.

E pienat sas cascias de s’Istadu:

tue impòberis, cuddu at immannadu.

 

 

18. Màsala (38”)

Da sa mente ti ’essin a s’esternu,

sos versos tuos sunu delicados.

Ma su furare est unu ’e sos pecados,

meritat su castigu sempiternu:

bi nd’at chi furan dae su guvernu,

lu dan da poi a sos avocados.

A lu ’ides ch’isbaglian in pienu

ca bi ponen s’insoro e-i s’anzenu?

 

 

19. Sozu (54”)

Ma no mi cogas in su fari-fari,

dia cherrer chi bene totu annotes.

Bi nd’at chi furan a dies e notes,

bi nd’at chi lean a die mancari

ca in sas chejas tantos satzerdotes

sun dogni die pedinde ’inari.

Cun sos ladros umpare no b’arrean

ma intantu s’anzenu si lu lean.

 

 

20. Màsala (41”)

Cussos leare los deves a notu

chi sun andende contr’a sos umanos.

Santu Frantziscu at regaladu totu

ca devet aggiuare sos orfànos:

dae dare su sou riconnotu

l’an che patronu ’e sos italianos.

E como l’invocamos note e die

ca no fit unu malu che a tie.

 

 

21. Sozu (59”)

Mario, a su chi naras pone frenu:

mi’ chi sa conca no la juto a brou.

Santu Frantziscu est unu Cristos nou

chi est faladu a subra ’e su terrenu:

prima at donadu su chi fit su sou

poi est bessidu a pedire s’anzenu

ca sena manigare no arreat:

sentza furadu, intantu che lu leat

 

 

22. Màsala (38”)

Però cando su passu as isbagliadu

deves torrare a su passu medidu.

Santu Frantziscu su sou l’at dadu,

pius de unu nudu nd’at bestidu:

at finidu su sou e at pedidu

però su ch’at pedidu bi l’an dadu.

E tue tentes atentu ’e istare

prit’a tie ti tocat a leare.

 

 

23. Sozu (53”)

A mie paret una frase istrana,

chi siat nada a posta no be-i creo

prite sos ladros sun ratza metzana

ma unu veru ladru no so deo.

A mie si ’inari mi nde dana

m’ana nadu a leare e mi lu leo:

siat dinari o de pane unu cantu,

e pot’andare a chelu che unu santu.

 

 

24. Màsala (40”)

Làssal’istare a mie su santu

tantu sos chi t’iscultan no ti crene.

Ma chie dat su sou faghet bene,

morit e lassat sa fama a ispantu

ca deven fagher unu trapiantu

e a s’infirmu li dat unu rene.

Sa vida de un’àteru assigurat:

como nàrami incue ite si furat.

 

 

25. Sozu (48”)

Mario, as una causa risoltu

chi ponet una ’idda in bonumore.

In-d-unu trapiantu no at toltu

ca assistire est legge de amore

ma cussu dadu no bi l’at su moltu

chi bi che l’at leadu su dutore.

De caridade vera dende prou

deviat ponner unu rene sou.

 

 

26. Màsala (40”)

Si t’impicias in retzas e in ruos

faghes fine mischina, poveritu,

ca bi nd’at chi lu lassat in iscritu,

si morit, dare sos òrganos suos:

arrivat de sa vida a sos concluos

e nde lean sos òrganos subbìtu.

Creo chi cussu dare bene fatat

ca sa vida ’e un’àteru riscatat.

 

 

27. Sozu (49”)

Un’iscritu est cosa trancuilla

da chi l’at fata cun sa pinna in manu

prite s’òmine est fatu de argilla

cun su zudu ’e Deus soberanu

ma unu babbuinu o su gorilla

no bi l’at nadu a un’americanu.

Intantu s’animale at isbentradu

e che l’ada su fìdigu leadu.

 

 

28. Màsala (40”)

Sa palte mia a sa tua simìle

no est, Sozu, chi t’apo a su fiancu.

Ma de furare nde fetas a mancu,

sias òmine coltu e civile

ca dognunu at dadu calchi francu

pro poder fagher sa festa ’e Basile.

E gai ana fatu custa festa:

no est de ladros, cunvintu nde resta.

 

 

29. Sozu (54”)

Sa festa santa est cosa divina,

su santu a mie no m’an intregadu.

Ma immagina tue unu drogadu

chi morit po no tenner meighina

e tando passat una signorina,

da tuju sa collana li at leadu.

Est unu gestu chi no mi piaghet

però cussu drogadu ja lu faghet.

 

 

30. Màsala (40”)

O a lu ’ides cantu ses astutu

ca si comente ses poeta mannu.

Però unu chi furat faghet dannu,

si devet rispetare dogni frutu.

Ma ite bella festa ch’at ocannu:

dognunu dat su sou contribbutu.

Intra a sa cheja e che bonu poeta

pone s’ofelta tua in sa casceta.

 

 

31. Sozu (58”)

No las torro sas festas a pruine

antzis li fato a sa cheja un’inchinu.

Ma sos regnantes chi sun a vicinu

brigan e gherran po diversu fine

e a dognunu in su sou confine

cheret leare unu cantu ’e terrinu.

Narat chi no li bastat su chi tenet,

pretendet chi s’anzenu li apartenet.

 

 

32. Màsala(39”)

S’àtera otada cun inteligentzia

improvisada l’as, ti do merìtu.

No t’apo dadu risposta subbìtu

nudda est sutzessu e tenzas passentzia:

ma no as bidu a Padre Moritu

ch’a sos drogados lis dat s’assistentzia?

Da’ tue puru calchi ’etada’e manu

e faghe che su tou paesanu.

 

 

33. Sozu (55”)

Ma povertade Barore at giuradu

prite cheret su chelu in s’avenire.

Deo chi juto un’àteru ’istire

e su cordone no l’apo indossadu

est sa idea mia a irrichire,

si bi potere, a cambiare gradu.

E da chi in-d-unu tronu vivo deo

totu su ch’’enit bene mi che leo.

 

 

34. Màsala (39”)

Si da sa foza preferis s’ispina

tando mi pones in dispiaghere.

Cantu dannu nos batit devet crere

siat su furtu che-i rapina

invece a dare su votu est dovere

e unu si ch’inserrat in cabbina.

Faghen solu unu deputadu nou

cando dognunu dat su votu sou.

 

 

35. Sozu (43”)

In custa festa de Santu ’Asile

eleggidu no so ne eletore

però che tue no mi chelzo umìle,

deo mi chelzo un’òmine ’e valore.

Bae e domanda a unu catzadore

ch’a tie diat su sou fusile.

Deo lu leo cun sa mascariglia

e disarmadu l’ispedo in famiglia.

 

 

36. Màsala (39”)

No t’est andadu bene su cumbinu:

capitat puru, calchi ’olta isbaglia.

Ma faghe ’ider ch’as bontade in sinu

e no mustres artigliu ne iscaglia.

Si ti faghes onore una medaglia

tando ti poden apicare in sinu

e mancu cussa, Sotgiu, l’as furada

e ringràtzia a chie ti l’at dada

 

 

37. Sozu (48”)

Ma tue no ti faghes capitale

da chi che passas in cussa filada.

In sa terra ch’at tanta zente armada

e de libreto no tenet signale:

aciapan costoidu un’arsenale

e totu est sa matrìcola limada.

Tando mi nara chie bi l’at dadu

o si est isse chi si l’at leadu.

 

 

38. Màsala (37”)

Ma nd’amos bidu sos casos proados

chi su bene est menzus de su male

ca de su male semus iscaddados:

sèminat sempre male in generale.

Pròpiu chie tenet capitale

lis dat trabagliu a sos disocupados

e caligunu at su postu fissu

da su trabagliu chi l’at dadu issu.

 

 

39. Sozu (51”)

No isco si la penses mesu male

ca custa no mi parit che-i cudda.

Caridade no mires po signale

a chie no ti dat mancu una tudda

ca unu chi s’at fatu capitale

abbetuadu est a no dare nudda

e che pigat su bene a s’empireu

e cussu solu est su collega meu.

 

 

40. Màsala (38”)

De cosas gai no mi nde promitas

in custa ricurrentzia festosa.

E cantu ti piaghet una rosa

a un’apuntamentu si l’invitas:

cue ja no b’at de leare cosa,

tocat chi calchi cosa li promitas.

Nudda li das e male si la passat:

girat de palas, Sotgiu, e ti lassat.

 

 

41. Sozu (45”)

A ite nde ventomas de feminas?

Tue li cheres basare sas manos

ma si in sas manos bi jughet ispinas

sos amores che rèstana lontanos.

Tando faghe comente sos Romanos

da chi si nd’an leadu sas Sabbinas:

ponen in campu totu sos poderes,

si las lean e tentu an sas muzeres.

 

 

42. Màsala (37”)

Pariat un’ispètzia ’e riparu

e invece est bistadu tot’ in donu

ca a sa fine at dadu su perdonu

e su Sabbinu su Romanu at caru.

E mancu tue ses òmine avaru,

ja si biet chi ses òmine ’onu

ca a fizos tuos lis as dadu totu,

su chi as comporadu e as connotu.

 

 

43. Sozu (48”)

Ma non bistes incue biu-bau

da chi ti mustro un’ateruna iscena

chi bi so deo a ti ponner in pena

mancari seghes a mossu su jau.

Paride no at nadu a Menelau

si li podiat prestare a Elèna:

ca est su tema meu chi cumandat

b’andat e si la pijat e si ch’andat.

 

 

44. Màsala (39”)

Cussu s’est ispaciadu che ladrone

ca sa bellesa d’Elena fit tanta.

Tzega dae sa sua passione,

issa dae Parìde no s’est franta,

Isparta si ribbellat totacanta

chi b’andan a gherrare in missione:

chie civile e chie soldadu

però dognunu un’aggiudu at dadu.

 

 

45. Sozu (51”)

Naro fininde sas nostras iscenas

ca nos an dadu in palcu duas perras:

una de allegria, una de penas,

tue sa tua gai in manu aferras.

Ma ammentadinde chi an fatu sas gherras

po che leare sas terras anzenas

e si cussu che ’ogas dae memoria

no si podet iscrier mancu istoria.

 

 

46. Màsala (37”)

Gai si finit in forma benigna

de fronte a unu pòpulu educadu

però su tema ch’a mie est tocadu

mi paret ch’est sa parte pius digna

prite nois a totu sa Saldigna

su pagu chi amos pòtidu amos dadu

sena furare in su palcu nudda

mancu una mesu perra ’e chibudda.