Sa piata de Fonne est una de sas pius distintas in Sardigna in s’aficu de iscultare sas garas de poesia. Bidda de cumpetentes, Fonne at tentu semper bona fama in su disizu de ponner cabu a sa virtude criadora de chie pigat a su palcu. In mesu sos poetes famados, Peppe Sozu e Antoni Piredda an semper àpidu una cadrea signalada in sas festas fonnesas. In cust’èsordiu de 29 annos innanti de oe mancat calchi istrofe, ma dai sas chi nos restan nos podimus fagher un’idea bastante de sa calidade de su càntigu. Propiamente sa die de custa gara Peppe Sozu aiat cumpridu sos 66 annos e Antoni Piredda nde deviat cumprire 75 su 9 de trìulas.
1. Sozu (1’23”)
S’annu passadu in su mese ’e Austu
apo cantadu a Maria ’e su Monte,
una cheja innaltzada in logu giustu
chi at fatu un’ispléndidu orizonte.
Oe su logu de sa gara est custu
cun Maria ’e sos Màrtires a fronte
chi est sempre sa própia Signora
e caldu unu saludu nde ’ato ancora.
2. Piredda (1’18”)
Fonni, a iscultare ses dipolta
cun su poesianu godimentu.
S’antiga data ’e sa cort’’e cunventu
annos medas abbeltu mi as sa polta.
Ocannu puru s’onore apo tentu
de che torrare un’ateruna ’olta.
E bos nd’ato unu saludu che amigos
pius afetuosu ’e sos antigos.
3. Sozu (1’14”)
A da chi t’apo tocadu sa manu
nad’apo arrivederci e no adiu
faghindemi su contu de esser biu
poi discretamente ancora sanu.
E gai t’apo lassadu in s’istiu
e ti saludo ocannu a fine ’e ’eranu:
torro po respirare ària pura
a custos logos de villeggiatura.
4. Piredda (1’00”)
Fonni, sos pagos versos chi ti do
est veramente ca ti lu meritas.
Lontanu vivo e lontanu nde abbitas,
ischides totu in Tathari che so,
ma però dogni ’olta chi m’invitas
non so capatze a ti narrer chi no.
No so in logu meu e non cumando
ma si no mi che mandas no mi ch’ando.
5. Sozu (1’10”)
Si un’ora e mesu as fatu ’e caminu
non t’at aer, Antoni, fatu male.
Dae su nordo ’e sa Sardigna in sinu
est fina ……………………istradale:
como semus in s’era ispatziale,
tenimos finas sa luna vicinu.
Bastet de non mancare su coraggiu
oe a nemos ispantat su viaggiu.
6. Piredda (55”)
Deves ischire chi sa domo mia
chi est lontanu da custu paese:
che dia cherrer benner dogni mese
pro lis cantare calchi poesia
ma cando b’andas cun sa simpatia
paret chi jutas sas alas in pêse.
E no importat nudda su caminu:
su ch’est lontanu mi paret vicinu.
7. Sozu (!’10”)
Ses tantos annos in giru a traessu
in sos palcos cantende in poesia:
as fatu carriera cun sutzessu
cun megus e su restu in cumpagnia.
Ma no dêt esser totu simpatia,
dêt esser unu pagu de interessu:
giras che totu sa terra isolana
po cussos pagos soddos chi nos dana.
8. Piredda (55”)
Da chi sos soddos nd’as bogadu a pizu
totucantos tzarramos a s’apolta.
S’isperàntzia cando no est molta
ti naschet sempre calchi contivizu
ca chie ch’’enit po sa prima ’olta
tenet de che torrare su disizu.
E no podet s’asséntzia tratènnere
ca disizat de che torrare a bènnere.
9. Sozu (1’12”)
Deo tenzo sa vaga impressione,
manc’una ’idda in sa Sardigna est fea.
Nois giramos sa Sardigna intrea
ca nos l’imponet sa professione.
Ma unu no nde setzas in cadrea
unu ponindechelu in su cuzone:
chelfende tzertas biddas apretzare
a mie paret sun totu che pare.
10. Piredda (50”)
Pares chilchende unu puntu ’e apoggiu,
cheres assegurare calchi atretzu
ma cando est antzianu Peppe Soggiu
finas Piredda si ch’est fatu ’etzu:
bi sun sas biddas chi nos dan eloggiu,
bi sun sas biddas chi nos dan dispretzu.
Sas simpatias sunu fatas gai:
tot’oguales no lu sunu mai.
11. Sozu (1’08”)
A mie no cuadrat s’arrejonu
de ambulantes in sa vida randaggia.
Sas biddas sun de su matessi donu
da Gennargentu a s’ùltima ispiaggia
po gai in custas biddas de Barbaggia
ch’est sempre su tenore pius bonu.
Sun donos ch’an immensos in podere,
cussu nos faghet sempre piaghere.
12. Piredda (53”)
Peppe Sozu, cumprende s’arrejonu,
pisca sos versos cun sa punta ’e s’agu.
Nàrami in custas garas de divagu
giudìtzios nde faghen a s’indonu:
ue ti naran ses poeta ’onu
e inue ti naran giuas pagu
ca sos giudìtzios de ogni comunu
caru Peppe, oguales no lu sunu.
13. Sozu (1’03”)
Ma una cosa narrer ti cheria
est su nostru un’ispétzia ’e divagu
chi a boltas nos ponet pena e tragu
a ponner una ’idda in armonia.
Ma ue nde cumprenden pius pagu
leamos pius paga bataria
e gai da chi sa gara est finida
mancu sa zente nos legget sa vida.
14. Piredda (51”)
No est chi siat sa zente malvaggia,
solu la pensan a su diferente.
Inue t’ana in coro e in mente
nelzende ch’as una mente saggia
ma si ses preferidu in sa Barbaggia
e no ti cheren in s’Igresiente,
Peppe Sozu, chi as isperiéntzia,
nara: puite custa diferéntzia ?
15. Sozu (1’07”)
Non nde fato una crìtica maligna
in sa distintzione de tantos sitos
po cherrer poi acampare diritos
cun custu donu chi tenzo in cunsigna
ca a mie mi arrivan sos invitos
dae totu sas biddas de Sardigna.
Si totucantos mi dan preferéntzia
no las trato cun vera diferéntzia.
16. Piredda (53”)
A su chi ses nelzende pone cura
arrejona cun pius gentilesa.
Ja l’ischis bene, sa zente fonnesa
t’at ammiradu sempre sa figura:
ti ch’at batidu dae gioventura
e t’at mantesu finas a sa ’etzesa
e duncas a s’edade ’e la finire
custa zente si devet preferire.
17. Sozu (1’09“)
Ja poden esser versos iscadentes
e chilcan de los ponner in risaltu.
Gióvanos non nde pigat a in altu,
podet esser non sun totu cuscientes
prite si nos abbaidan a dentes
como semus fiados de iscaltu.
Però nos lassan un’àtera annada
ca ite ’e seberare no bi nd’ada.
18. Piredda (43”)
Abbizatinde ite as nadu como
altzéndeche sa ’oghe tropu in altu.
Però de cussas cosas no fentomo,
no lu chelzo tocare cussu taltu
ca si t’aian connotu ’e iscaltu
mi’ chi lassadu t’aian in domo.
E si ti nd’an torradu a custa zona
t’an batidu comente robba ’ona.
19. Sozu (1’08”)
A mie m’est poninde in pensamentu
ca amos bidu annadas ingratas.
Non s’’iden boghes noas de talentu
po las aer sas garas mezus fatas:
po cussu sun boghende a sas piatas
solu su chi lis passat su cunventu.
Finas su ’etzu a da chi pagu rendet
poite cosa noa no s’intendet.
20. Piredda (54”)
Si ses arrejonende ’e s’Elicona
de fronte a una prùbbica piata
coment’est la pensa e l’arrejona
chi non est sempre s’època cumpata:
podet sutzèdere un’annada ingrata
ma sempre in-d-una tanca ’e terra ’ona.
Si as in cuss’annada fatu dannu
podes recuperare a s’àter’annu.
21. Sozu (1’07”)
Versos no nd’’essit cun fatzilidade
chi no bi restat ne briu e ne bória.
Non mi paret chi siat una glória
unu a cantare in avantzada edade
ca non est pius frisca sa memória
ma sa Sardigna nde at netzessidade
po lu muntenner su sardu folclore
cun concas puru ’e biancu colore.
22. Piredda (50”)
Mancari como tenzas pagu briu
ca s’edade a dasegus mi che at poltu
deo a sospalcos no lis do s’adiu
e ne fato a nisciunu murru toltu:
deo lis fato su contu ’e su ’iu,
tue lis faghes su contu ’e su moltu.
Aferro s’isperàntzia de abberu,
no chelzo morrer da su disisperu.
23. Sozu (1’05”)
Cust’est, Antoni, un’àtera rejone
de sa ’etzesa ’e glória t’indora.
Però po nois diat esser ora
d’esser in domo nostra in pensione.
Ma sempre minimende est su masone
e bonas noas non nd’’essin a fora
e giramos ancora inn dogni tretu
ma forsi nos sun lênde po s’apretu.
24. Piredda
Tzeltu no semus in sa primavera,
no torramos de nou a fiorire
ma mancari ’etzigheddos cunsidera
mi’ chi nos cheren a los divertire
………………………………….
………………………………….
…………………………………
…………………………………