giambattista piliaEst diventau bravu Battista Pilia, cun is ogus e con sa conca at sighiu sa passioni sua, e at imparau. At intendiu su chistionai ’e sa materia, d’at iscurtau, e cun is manus suas d’at obidìu, fintzas a candu si funt atobiaus in su giardinu ’e is artis, euba is creativus bivint cun is criaturas insoru. E tandu, allega allega cun sa linna e cun is metallus, pista pista cun su marteddeddu e furria furria cun is pintzas, est torrau a is antigus.

 

In su mundu insoru s’ispirat. Iss’est diventau ’onu tandu, candu at sentzau cun su curriri in tundu e s’est furriau ’e gana ’ona ass’artigianau. Tenit unu modu totu suu de biri is cosas Battista –sadilesu ‘e trintatres annus, cicioneddu e simpaticu, de binu ’onu e bona fruchita, de allega pronta e mai noiosu: una fantasia chi est stremenada– custu du fait giumpai ass’atra parti ’e s’erriu, intra ’e is ominis chi bint a illargu.

 

Bastat a biri certus mascaronis e certas iscurturas chi fràbicat: arregodant a Picasso, a Modigliani. Certu funt apretziaus cussus cun d’unu carruciu ’e oru –chi di bastat!–  custu cun d’unu soddu ’e arràmini, ma est sa forza chi ndi ’essit de unu traballu, chi fait s’artista, non feti su pretziu de is obras. Non du est sa scola certosina in Battista: prus fortzis assimbilat a su traballai suu s’anticrassicismu, s’arti barbara, ca issu barbaricinu est.

 

”Apu cumentzau dox’annus fait cun s’artigianau. Traballaia is pannus: disinnius sardus e internatzionalis. Teniaus un’asienda chi faiat cumessas po atras ditas prus mannas. Ma non fut andada ’eni e fustis faddìus”, fai sciri. ”Tandu so’ andau a girotai po totu s’Isula –sighit– cun d’una bancarella, e traballaia su filu de arramini, latòni, agentu, alpaca: ”metallus durcis” di nant. Faia, e fatzu oi puru, brassalis, aneddus, pindallus de donnia genìa. Po dus torrai a sa moda nosta imperu medas bortas perdas de sa natura: ossidiana, corniola sarda, cuartzu, e das pongiu in is gioiellus chentza das mudai. Propiu cun custus metallus apu cumentzau a fai isculturas, donendudeddi is nominis puru, spetzialmenti guerrierus nuràgicus. S’arti chi imperu po dus fai est sa batidura a fridu”.

 

De unu materiali s’artigianu medas bortas s’incuriòsidi a is atrus. Est sucèdiu a Battista puru: ”Soi passau a traballai s’argidda, boddendundedda in bidda e totu, filtrendudedda e fendudendi panixeddus. Tandu imbesturaìa argidda arba, orrùbia e birdi, e coendudedda bia chi is traballus funtra erricus de sfumaduras de colori. Mi nci seu impinniau e apu imparau a fai is màscaras, cichendu fintzas de acciungi in su traballu orrogus de perda morta, zìnzili pistau e carcina. Una ’orta cumprèndia sa forma, chi cuasi sempri fut cussa de su Mamutone o de sa ”mascara òrrida” fenicia, apu cumentzau a fai is mascàras de linna”.

 

Sa scola ’e butega, ispiegat s’artigianu, est fondamentali sempri: ”Giai da traballaia sa linna, ma prus che atru po spàssiu. Ia tentu, difatis, fintza ‘e un’esperientzia de maistu ‘e linna, in bidda e in Tortolì. Mi fut de seguru srebìa, a su mancu po imparai a conosci sa linna e is diferèntzias intra unu tipu ’e linna e un’atru. Apu tentu medas maistus –contat Battista– in bidda Marinu Pilia, chi m’at imparau su traballu ‘e su ferru. Erricu Frapiccini, orafu e iscultori furriamundu, m’at fatu conosciri is metallus durcis, atrus nd’apu conotu feti po pagu tempus. Tocat a essi scidus e cumprendiri a bolidu su chi un’artigianu t’amostat, mancai po unu segundu”.

 

Unu tema chi arrecurrit meda in is obras de Battista Pilia est s’energia de su populu sardu: custu piciocu est difatis amanti de is contus e de sa mitologia isulana. Battista narat de is diferentzias intra is materialis: ”Cun sa linna tocat a essi decìdius. Corpus sicus, precisus, non c’est possibilidadi de curregi is isbaglius. S’argidda da podis torrai a forrogai, mudai chi no andat beni. Su ferru po du curregi du depis callentai. Sa linna est bella a da traballai in s’ierru, a costau ‘e fogu. S’argidda in s’istadi, sètziu in prassa ass’umbra”. A Battista no ndi di frigat nudda de essir’intzerriau artista: ”Du fatzu poita m’agiudat a bivi, in d’una manera serena, dì po’ dì”, narat.

 

Chistionendu de in màscaras, ispiegat: ”Srebint po nci ’ogai is timorias, is incertesas”. Stimulu mannu a su traballu issu du tenit de s’apretziamentu de is amigus, fintzas ’e prus de su dinai. ”Mi mandat mali s’indiferentzia in is cunfrontus de sa fida –ponit in craru– su ’e s’intendiri sciasciaus de unu pesu tropu mannu a essi tragau, sa tropu velocidadi”.

 

Est po cussu ca po Battista –ca cun sa pobidda Veronica si sustentat grazias a su Bed and Breakfast chi du i tenint in Sàdili, e chi s’intzèrriat Monte Granatico: ”Una fantana fàcias a su mundu”, du definit –sa dimensioni de sa ’idda d’andat prus che beni. ”Primu mi ndi ’olia andai de custu logu poita du bia cumenti ’e un’acorru –contat– Imoi du biu cumenti ’e unu paradisu de tranquillidadi. S’ideali po cussu chi fatzu. Su silentziu m’agiudat a pentzai, a cumprendiri is cosas chi tèngiu ananti”.