russardiKaterina est una pipia de ses annus e fait sa prima elementari in Assèmini. Sa mama ddi narant Olga, benit de sa Rùssia e tenit 40 annus. Su babbu: Luigi, est unu muradori asseminesu de 54 annus. Katerina est sa prus pitichedda de sa famìlia, poita tenit atrus dûs fradis ‘concoinus’.

 

Unu: Costantinu, est su fillu de Olga e s’atru: Dàvidi, de Luigi. Sa Rùssia est unu continenti mannu mannu, pagu connotu e atesu. Po cussu parit chi sa genti de innias siat diferenti meda de is sardus: però biendi custa famìlia si cumprendit ca is russus, cun is sardus, s’assimbillant puru.
Katerina est biunda biunda, andat meda a sa ratza de sa mama. Est scida, schiva e unu pagu spinetedda puru. De lìngua longa naraus. Est bona a chistionai su russu, poita sa mama e su fradi ddi chistionant in sa lìngua insoru, ma calencuna ’orta intzertat calencunu fueddu in sardu puru, cumenti intendit is atrus. Su babbu, difatis, chistionat sempri e solu su sardu in domu, cun is amigus, is clientis, is parentis o mancai a su telèfunu. E is pipius, si scît, imparant a sa lestra.

 

 

Giai de candu fiat prus pitichedda Olga dd’at abituada a castiai sa televisioni in russu: a Katerina ddi praxint meda is cartonis animaus de ingui. Narat ca funt prus bellus de cuddus chi donant innoi. Ingui sa literadura po is pipius est istremenada, ddu-i funt una surra de iscrîdoris feti po is pipius e duncas in cartonis animaus puru funt meda profundus e elaboraus, e imparant medas cosas a is pipius, non comenti, po fai un’esémpiu, cussus de Tom e Jerry ca funt feti ispassiosus. Pipius cumenti ’e Katerina ddu-i ndi funt medas, e po ddus intzerriai est nàsciu unu fueddu: “russardus”.

 

Ddu imperant is babbus e is mamas intzoru etotu. Is russardus funt is chi tenint po metadi sànguni russu e metadi sardu.
Olga est benia innoi po sa prima ’orta dex’annus fait. Subitu dd’est praxu, s’est agatada beni meda, forsis est istétiu prus difìcili po Costantinu, ca fiat ancora piticheddu. Issa biviat in Kaliningrad e, comenti ’e totu is russus, fiat istudiada: ingui faiat sa giornalista. Narat ca candu est beniu su tempus de Gorbaciov ddu-i fiat meda povertadi, disperatzioni. A issa, mancai traballessit, no dda pagànt. No ddu-i fiat prus nudda e po podi comporai is cosas necessàrias tocàt a si spostai atesu. Nanca in is negótzius ddu-i fiat una surra de genti in fila, in foras, a su frius. Contat ca no est istétiu unu bellu perìudu. Candu est finiu su comunismu si fiat pesada sa màfia puru, e a s’acabbu su giornali de Olga fiat finiu mali: una noti difatis dd’iant iscutu una bomba molotov e iant abruxau totu, poita pretendiant a ddis pagai su pitzu.

 
Innoi Oga est torrada a nasci e tenit una famìlia noa. Est prexada. Ddi praxit meda sa Sardìnia e sa genti puru. S’ùnica cosa ca ddi dispraxit est ca in domu sua no agradessint sa coxina russa. Est po cussu ca issa at dépiu imparai a coxinai a sa moda nosta. At imparau sùbitu e beni. Est bona a fai su pani, sa panada, ca est una specialidadi asseminesa, e fait fintzas durcis. Imoi ca est su tempus de friri issa costumat a fai parafritus e friteddas puru.

 

 

Is pipius cumenti ’e Katerina funt bonus a chistionai su sardu, su russu e finas s’italianu, poita ddu imparant sùbitu sena dificultadi in iscola, e po crasi funt prus preparaus puru. Custus pipius, própiu poita crescint innoi faint a sa moda sarda. Chi is russus funt prus fridus, nareus reservaus, custus pipieddus funt meda prus afetuosus. Unu de is sinnus caraterialis de sa noa genia, chi podit portai finas unu contributu de originalidadi a sa cultura sarda.

 
Chi innantis fiat difìcili meda, chi no impossìbili, a biri genti stràngia de logus aici atesu – màssimu calencunu nieddu a bendi arrobba in su Poetu o calencunu marochinu in giru po is mercaus – sa beridadi est ca de unus cantu annus a custa parti is cosas funt cambiadas meda. At a essi poita nd’est arrutu su muru de Berlinu, at a essi ca nd’est arrutu su comunismu in Russia, fatu stait ca est sempri de prus sa genti de s’est chi benit a trabballai e a bivi innoi. S’augùriu est sa paxi e sa cunviventzia, po si podi cunfrontai e connosci mellus in sa lìngua, in sa cultura e in is traditzionis e duncas rispetai. Tra russus, sardus, nieddus, arabus e de totu su mundu.

 

 

Lada
A Olga dd’iat a praxi a traballai, perou innoi, traballu no nci nd’est. Una cosa chi ddi fait feli est ca no ddus agiudant a cumprendi comenti est organizada sa sociedadi italiana. Ci funt pagus logus acanta domandai informatzionis – narat – e duncas est difìcili a criai unu traballu autónomu puru. Po cicai de superai custa situatzioni issa at fatu un’associatzioni culturali, de sa cali est sa presidenti. Ddi nant “Lada” – chi est su nómini de una dea slava, coment’’e Vèneri – e difundit sa cultura russa in Sardìnia e sa cultura sarda in Rùssia. Una cosa chi est bona meda po fai connosci sa terra nosta in cussa terra manna, un’oportunidadi económica puru.